Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 38, 4 March 1874 — HOALOHALOHA ALII. Na na Haumana o ke Kulanui o Lahainaluna. [ARTICLE]

HOALOHALOHA ALII.

Na na Haumana o ke Kulanui o Lahainaluna.

I ka Makua Alii Kiekie ) ! Charles Kanaina : | i Aloha oe:—No ka mea, ua oluolu no t ka ; Makua Mana Loa, ka lawe ana aku i ke ola ! 0 kau Kamalei Hiwahiwa ko makou Moi i aioha nui ia, Williani Charles Lunalilo. A ua ili iho maluna o makou ka ukana i luuluu kaumaha. Nolaila, ua hooholoia keia mau mea malalo īho: Haoholoia, Ke noi haahaa aku nei makou, j ma o ko makou Komile, e ae mai ia makou, : e komo pu aku iloko o kou wa kumakena. Hooholoia, Ke hoika sku nei makou i ko : makou aloha alii, e komo pu aku iloko o ka ( wa kupilikii o ke Keiki Aiii Kiekie Davida i Kalakaua, no Kou Mua i haia e aku. Hooholoia, Ke noi haahaa nei makou i ka mea Mana Loa, e hooioihi ia aku ke ola o ka Moi ke Keiki Alii Kiekie David Kala* kaua ; a e hooholo ponoia Kana mau hooano. Hoohohm, Ke hoike aku nei mnkou i ko makou aloha Ahi, e koino pu aku iioko o . ka «ra Kanikau o ka Moi Wahine, Emma ; KaleieooaUni. Hooholuia, Ke hoike aku nei ao boi makou i ko inakou aioha Alii e komo pu aku j iloko o ka wa kulipolipo kaumaha o na pua ; Alii Kiekie o ka aina. Hooholoia, Ke uwalo pu ae nei no hoi • makou i ka Makua Mana Loa, e liooinuemaeia ka naau kaumaha u ka Mea Kiekie Charlea Kanaina, Ke Aliiwahine Emina Kaleieonaiani, a me na pua aiii kiekio o ka aina. Hooholoia, E kulou haahaa ana inakou imua o ka Makua Mana Loa. E hoomau ia ka Noho Moi o Hawaii eei, a e mau loa pu aku hoi me ke oli o ka Makua Alii Kiekie palupalu Charles Kanaīna, Ke Aliiwahine Emma Kalelennahm a ine na 'l.ii han .u o ka aina. Hooholoia, E hoounaia kekahi inau kn(ie

i no Nopepa ekolu, ni ka Mea Kiekie Char- | : ies Kanaina kekahi. 0 makou iho no me ka haahaa. Komite-*fS. R. W aipūiuni, J. P. K. Hei leihonl'a, J. W, Koakanu; S. P. K. Nawaa, S. K. Kaaiai. j Lahaina, Fel>, 17, 1874. I KA ,Mea Kiekie > Gharl£s! Kanaina : J Aloha oe:—O makou o nn Komiie o ka ; Apana o Hana. Ua loaahia mai ia makeu ka Lonp Kausiah;i Walohia, uae ka Luuluu, ma ka lokomaikai o ke Akua Mana loa f i ■ kona lawe ana aku ia Ka Lani Wiiliom i Char!es Lanalilo, mai ka Noho Alii o Hai waii nei, a i ka Noho Alii o ka Lani, Nolaila : e hooholoiaī ' ' i Ke uwe pu nei oe, ine ke Kanikau, no ka niake «na o ka Luni Moi Lu- ' | nalilo. A nei i<na Lani e hoolnolu I mai ia oe, iloko o kou wa kaumaha ; a e ike : 'ho na ke Akua i haawi mni na ke Akua i lawe ako. Ilooholoia, A no k:» mea, o ka hnawina i loaahia inni oa kou no ia kaumahn iluna jo lta Ohnna 'Llii, iima Kaleleonalani, H. j keliikolani, B. Pauahi, D. Kalakaua, L. Ka- , t mbkaeba, Likelike, Leleiohoku, Kunuinkea, ■! Kekaamau, Kapiolani. , Ke uwe nei inakoil ine oukou, u ke («oi ! aku nei e waiho aku i ke kaumaha malu&a |o na Lani. A nana no e hooluolu mai. Ke kulou haahaa nei makou, imua o ka ■ Makua Mana Loa, a ke noi aku- nei e hoi oluolu mai ia kakou iioko o ieeia kaūihaha. | Hooholoia, E hoouna ia kekahi kope ika j Makua 'Lii i ka Nupepa Ko Hawaii Ponoi, a me ka Nu Hou. i O makou na Komite.—i-M. P. Peenaheie, ; K. Helekunihi, J. K. Hanuna, P. Kauimaka- ! ole, P. Waahia, P. Kawaiku, ~D. K. Kahoo- ; kano, K. Kalauao, W. Kr Kaunhili, L! Maui !S. P. Knnakaole, D. B. Mahoe, L. Kahu- | naiole. E. Helekonihi, I Knkauolelo. | Han#- in . I Ka Mea Kiekie Chab, I(anaina ) j Ka Makua o ka Moi Lunalilo : y 1 kn Moiwahine Emma Kaleleonalanl, 1 ka Mea Kīekie R. Keilikolani, i na Alii hanohano o ka aina. I Moha oukou.— Ua ili mai iluna o mūkou na haawe kaumaha manluli o ka lohe aoa mai ua lawe Haku Kiekie b na Lani j i ke oia o ka Makua Ka Bjloi Lunalilo. A nolaila, ke waiho haahaa aku nei makou na makaainaoa o ka Apana o Waiapae i ko | makou kumakena pu, e uwe pu ine oukou na Alii hanau o ka Pae Aina Hawaii. i Ake noi nei no hoi makou ike Alii ona Lani, e kokua a e hoomania 'e i ko oukou 1 kaumaha pomponi no ka re r ea Nui i hala aku. A na ke Akua no e hoomau i ke ola o na Alii. { F. \jv. Kaawalo,*., Na Komile A. Kaoliko, ! ( M, H. Lelko. I ka Mea Kiekie ka Makua ) Alii Charles Kanaina: J Aloha oe.—O Makou o ka Kkalesia ō Onomea nei. Ke waiho oku nei makou iko makou manao aloha, a kaumaha hoi no Kalani t ka Mea Kiekie ka Moi ka lei lani | aloha a Kekauluohi, a moōpuna hoi a Kamehanaeha Nui. I waiho iho-la i ka ukana kaumaha malu- ; na o ka Makua, a me na jLii, a ua ilihia pu iho la hoi maluna o ka {ahui holookoa,lia Moi hoi a na Makaainana i manao ai ī Makua, a i wehe pilikia hoi no kona lahuikanajka mai Hawaii o Keawe, Kauai o Manokaj lanipo. Me ka manao kuhihewa e mau ana ; ke OU 0 Kalani Lunalil?, me ke ake akue ; iohe i ka leo aloha ol» Maikua i na Keīki, eia ka he leo kaumaha ! leo uwe, leo kanikau ; hdi. pihe kumakena no Kalani mai on o. •Nolaila makou e haku nei i waj»i kanikau : Nona uialalo īho: Kanikau bo Kalani I.unalilo. He kanikau kumakena he uwe ana—e, He pihe' uwe no Kalani mai o a o. ; 1 ka hele ana o Kalani ka mea minaminu, i Hol luuluu i ka ukana a ke aloha—e, Nei u-ioa nakolo ka hele inaK» Kalani, l ku'i nei aku la i ka honō o na inoku, U-ina nakolo ka pihe a ke Akua, No ka haku ihi luni kapu o makou, I nalo aku la i ke ao pohinn a Kanaloa, Naknlukulu aku Ja i na pae opu* i ka lewa, Hoohanīni aku la i na kulu paka ua o Kula[nihakoi, Ke ikea mai e Papanuihanaumoku mi, Eia mai ka lei lani aloha a oukou, Ka Haku Lani Moi Lunalilo, He leo aloha ne ka Haku kino wailua mainaCJa haalele iho i kuu lahui aloha e, [kani,? 1 ulia la i ke aha keia kino e ? I ulia i ka hanohano kapukapu o Kalani, Ua nah« kapawa, ua moku ke kaula gula, A ka Haku i lawe'i i kela |Peredaiso nani, - E hosana pu me ko laila eiiau puali U, • i ka inoa lluihi o lehova Sabaota. # ' ( J. H. Paiiio, i Na Koimīe G. L. Kanekah», X ( K. K. Panke. 4 Onomea, Hilo, Hawaii, Feb. 14, 1974. "*

I Mea'Kiekie ka Maeua ) j , Aī.it'CiīARLES Kahina : V I Uft hiki mai i o makou oei ka lono kaainaha kuhohonu no ke kaili ana aku o fea i Mea Mana Loa, i ka Makua o ka lahui holo- [ okoa i hiipoi ai me ka maoao lokahi. E ie i mai ia makou e komo pu aku me ®e, a ne.u i Alii ilqko o ke karukau kumakena f me ka naau i walohia o ka lahui minamina Alii. A<ike noaoi pu aku aei makeu i ke Akun e ' hoo«atda mai i K«u naan i frouk§» » e na { iehajßte walaniaa ke kawaaha» . f G. W . LfIU*ALAKI, i A.W.Maioho, , Na Komite - J. H> Mahoe, \ ' ' ' PONIWAI, ! : A. R. Mika. j Ke ALII ) | WUkVIT}A KalakauA: ) Makou na makaaimna o ka Apana o Ks- - ke waiho haahaa akn nei makou i be kanikau kumakena pume Oe a>meea Alii no ka lohe ana mai, oa kii mai ka Makaa Lani i ka Moi, A ke iininei hoi makou me j ka hilinai ma Ou la e hoomamaia m&i ai ke- ! ia kaemaha ma Kou 1110 aaa mai i «Makua : no ka lahoi hoiookoa. A naa e aiaka»a hoo- ■■! malu i keia lahui no na makahiki he aoi loa me ka pomaikai malalo o ke Akoa Mana i£<oa. •■ ■ ■ ■ .- ! i E OLA KE ALII I ILE AKUA ! I ' ' f G. W. Lilikalani, | (A. W. Maioho, i J. H. Mahoe, PamwAi, i A.K.Mika, : Moiwahine Emma ) KAIAiEOaAIANI : | Makau na makaainana o ka Apana e Koj loa, waīho haahaa aku nei epakou i ko kanika'u kumakena pū ana me Oe, a j me ed»AlLi, no ka hala ana aku o ka Makua j o ka iahai, mp Kona waiho ole ib» i Panihakahaka ma kona wahi. I A ua lawt oku la ka Makua Lani laia, ka ■ meu hiki ole i 4<e holookoa ke ka«ua alhi. uku i«l 1 TttS e hoomnlielie mai ia Oe', iloko o keia kauinalii. ! K-OLA' KA MOIWAHINE l K£ A&OA! f G.. W. Liukaiaiu, | A, W. Maioko, Na Komite-{ J. H. Mahoe, | Poniwvi, , {k. K.Miha. i Mea Kiekie Euta Keelikōlani ; > KaM4 Aui Wahine o Hawaii : J ; Makou na makaainana o ka Apaaa o Ko--1 ioa, ke hui ha«haa aku nei makou me Oe, | me na naau walohiao ke kanikau kuhohonu, I no ka hala ana aku o Kou Uunane Alii, ka Makua, ka milimili hoi a ka lahui i hiipoi Ke hoaiohaioha aku nei m»kou i ke Akua Mana Loa, e hoonana m»i i Kou naau ehaelia. A Nana no e hoomalu mai, a f hoolo- ' ihi l Kou mau ia maluna ka honua. | Ē OLA KE ALII WAHINB-1 KE AKUA ! ("G. W.Lilikalani, A. W.Maioho, Na Komite J. H. Mahoe, Poklwai, - lA. R. Miea. Koloa, Kauai, Feb. 7. m. h. 1874. j Ma ka halawaia na kaoaka aloha Aliima i ka Poalima la 6, o Feberuari, 1874, ma ka ■ ; Panalaau Lepera ma Kaiawao, Molokai, ua 1 heluheiu a hooholoia na Olelo Hooholo hoa- ; lohaloha hoike īa mahope nei, penei : - Hooholoia,—Me ka minamina palena ole j me ke kaumaha kuhohonu i loaa mai ai ia i makou ka lono, 90 ka apoa ia ana mai 0 ka - Moi Lpnaulo, e na lima ana oleo kā make : mahope iho okona leipokole ana i ka leialii 0 ke aopuni 0 Kona mau kupuna. Hojholoia.—Ke uwe.paumako pu nei ma. kou ine Ka Mea Kiekie C. Kaoaina, ko ka ' Moi mike makuakane, a me kajOhaag"A.ln ■ 0 Hawaii nei, a me ka Lahuikanaka hiilam Alii o keia Pae Aina, no ka make ana 0 ka milimili Lahui, Kalani Lunalilo ka Moi. | Ke kukuli haahaa nei makou a pau imoa ' . 0 ka neiau palena ole 0 ke Akua Man'a Loa me ka hilinai ana iho, he kuuiu ko keia mau haawina i hiki mai ai. " Na ke Akua i haawi, mai, a na ke Akui i lawe aku. E hoomaikaia ka inoa o ke Akua." Hookuloia.— E pai ia keia mau Olelo Hoohoio ma ka nupepa Ko Hawaii Ponoi, a me '- ka nupepa Kuokoa, n e hoou»a pu ia hoi 1 kope pakahi i ka makuakane o ki Moi 1 ma- ! ke, a ae kn Ohana Alii o Hawaii nei. O makou iho no na Komite me ke kaumaha, a me ka aiahalo. ( Wiluam Kagsdale, I John Upa, Na Koinite •{ S. M. Keohuho, I S. W. Kana, IS. N. Holokahiki. * O makou o na huna lepo makaainaoa o ke'i < Al.ll LuNAlilo »a ka Apaea poli aaoana 0 t ; Koolau makupum o Oahu, o ko Hawaii Ppe i ; Aine. No ko makou lohe pono ana mai, ua apo

mai na iima menemene ole o ka make i ko 1 makou Alii i aioha nuiia. me ka minamina welenia, ia Lhnalilo, a lawe aku i keta aoao | mau « ka honua, a kuu aku la ka iuhi, ke i.faafimaha, ka eha, hlana ka uiaaa, weiehu ka | malaoaa, i ka hora 8 a oi ae e ka po o ln» la 1 3 o Febe«iari, m. h. 1874, naKoaa Inobo ma Haimoeipo, nolaila, ke hoiko ala n<i , maboH na makaaißana o ka J, i6jftat»a o KooI iauioa i hui ne ma ko G. W. Piniheie hale 'ma Kaluanui. Iko makou madao eoa oko i makou mau Komiie i kohoia. Hoohalom.—l ka Makua Alii 8» Mea Kie|fek e. Kanaina me ka mmanūna a me ke ! kaumdla luulan welenia i ke aioka paamako |no ko kakoa Alii i ka ihi ku ia aku la e ka | nftke ■ ■ | Hooholoio.-~'Ke haawi aka nei makou ia makou iho, me ka oluolu, a e komo pu aku me oe iioko o ke kaumaha, a me ke kumakeoa no ke kamkau piha ana no ka Moi a ka lahui i lokahi ai. Nona keia Inoa : Ua olu ka lani aa haahaa ka noho, K« oi nei ka noho a Iknwa, Ke hele nei ka hea i na moku, He moku Kauai no Manokalanipo, Ua Johe na aina o Kaiani, I ka hauie ana mai o Hookeleipuna. ' ( H-. Kauaihilo, : I 6. W. PūNIHELE, ! Na Komite*{ J. Namale, I | J. Naone, ; t L. Kekaikuihala. , Kaluanui, Koolauloa, Oahu, Feb. 11, 1874.