Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 43, 8 April 1874 — Kekahi mau ano nui o ka aina o na Mai Lepera. [ARTICLE]

Kekahi mau ano nui o ka aina o na Mai Lepera.

Ena iMmhooponopom 0 H*wau Pon«j. E ae mat i kekphi .wnhi k«wa 0 ka oo* pepa, no ka hoike aoa akif j lea 0 kaua e noho ana mai ka hikioa a ka la i Kamokahi, a ka welo'na a ka Ja i Lehua. 1 kekahi mau mea ano noi 0 ka am» 0 na roai i kapa lalau ia kona ka poe haiha , hui kanaka be mai iepera. ' E«Mo malama 11 la ka loihi 0 ka maoawa 0 ktra eoho aim ma aa aioa oei o makoa. Ua makaikai po; no ia ka aina mat ltbaaio4 a me kena laola* ke ino a me ia maikai, kaAjpr» «a kanaim e noho aoa roalun| oap ; «ei,4ta haaa» ia aoa a me ka hoaahu <a,jka iapaau ia.a me ka lapaau ka make a, me ke oia, ke keakea ia a me ke keakea ole ia. Akahl,—\L* aina kabi a makou na mai e ooho oei. Ewalu ahupuaa, Waikolu, Kala--1 wao, Kawaluna, Polapola, MahuiiU, Maka. oaioa ame Kahopapa. O Waikola ka paieoa ma ka bikin*vO Kalaopapa ka pāleoa komohaaa, *ke kakai pali nWnihi ma. ke koa hema; 0 ka moaaa kai (ipoUpo ma ke alo akao; ekolu awaawa oui, hookahi loko kai hohonu īwaeoa kooo o ka aioa, 0 Kaahako ka inoa. Aoie like oka iaula oka aioa, be mao aaaoa he omi ma kaq wahi, mai be komo 0 ka paii aku, he.oi aku ma kao wahi, aneaoe eiua miīe ma kau wahi; aneane eha miie ka ioa, mai ka palena hikina a ka paleoa komohaaa. He aioa ano mai aa malama hope eht o ka makahiki, a i na ma> lama moa ekola o k& makahiki, aaa ioo lioko o keia mau |»alama« ba ua, kaikoo, ma< kaoi, hiki pooo ofe na hana, Oka mai booko!i, a aoo hooieie ae iloko o keia man malama, e noho ana iaia 0 hoomaoonu ka ! poheo. He aioa wela inoino 00 iloko ona I makama 0 ka makalii. Na keia aaa iao, a me keia wela iao, i hooioaio a maiaoiokeiu ka mai e hoaaa-a ae ai. i ke kinoo I» kaaa» ka a kaholi ae ka mai, ha mai % ©ia mai e make koke ai. JUua.—Ke ano o na kaoaka, a me <u> ia> koo ooho aoa. Aole ha iike ioa olie aoo mai, majun3 o kela kanaka keia kaoaka. Aole hoi he poā mai wale oo maiuoa oaa aioa aei; 0 kekahi poe, he maikai &a heleheleoa. 1» mamokei oaeaa waWae a meim lima. oa pepee, a wi«4 kekahf mao 4ima; o kekah» poe h6», lt« pOopoa kiokio ma &a maka a pela na lima, ieakmo a hiki i aunaw. O kekahi poē ao hoi, he aHmooo .a «MkM» na ka« uwka * j*a ka UhUtjbi. Aob lika iwt m* leo m ke kapijJio wa. be hanapilo aoo like me ka bawaoawaaa v ko kakahi poe, he hanuno a ma he mea la, aa hui pu ke kamailio aaa o ka waha me I» ihu. ke kekaUa hoikao 00 ka ooho aoa okahapaaaiol na kaoaka. ua liio ako ao ke kane | kakahi i wahine, a 0 ka wahine hoi i kekahi kane. Dm ftia 06 ka wahine aia kane, a me ke kaoe aia wahlhe i ka aina kahi i eoho ai, pela 00 hoi ka poe fcaaw»fe, aohh a lakoo kaae a wahlae maiea aioa, aa b«i pa lakoa a paa e kae i ke haoawoi • ke Akaa, a tae ko aa, aa Kaiawaa aei. Ue Imemaho i ka poe ooaa ka koaaa o ka «pio, ka poeo, keia haoa Iwaai haa§ktt/Ota lum a m ka uhana, ilokoo keia ka oohe hoi< k«u haumia a«*a.. Oke kofciu iaa e haoa keia hewa ioo loa, aak laaakaaawai, | aole he maa makai naoa • hooka ke kaoa'waiokaaiaa. Maluna o keia kahoa ka ulu

ana » na o kekahrfae «si e haaa aku ika hewra, me ka i ifco, «• maanei makou e lealea ai a hiki i ko ma&li hoi ania i ka opu o Kalawao." Ea I hē haoa maibi auaoei hoi keia Pehea ia ke keiki i hoopu la e kona ma&ua no kona ikenna, lua poao ole ka hana aua keiki nei ? Ua hiki anei ia keiki ke ku, a hana aku i aa mea iealea imua o koia makua, i piha i ka inaina no na hana poao ok a ua keiki nei ? Ua maapopopo anei, o ka hami kaie* ako a ke keiki imoa 0 kooa makua, oia a*ei ka , mea e na ai ka inaina weia o 4tooa makua i oa;keiki k? Ika maoao maoii oka poe hoopono. Aoleloa e hiki ika leaiea ke ku i qwao no keia makua i kana keiki. Oka mihi io aku 0 keia keiki unoa o kooa makua : oia hookahi ka uwao iwaena ona e pakele ai i ka hoopai ia mai e kooa makoa. j liia 10 pela, alai|a,—Pela e noonoo ai na mai tepera i liwe ia mai ia nei. Oke peo ame ( ka hiu e keia iahoi n>ai lepera ma Kakwao I nei, ua pau iakou i ke komo iloko 0 keia ba«" [na alakai ake diabolo. Anoai ka waena e j kuoenei. I oka hana eia, ka lapaau la, ame ka oie, l«i make, a me ke ola, ke keakea oie ia mai oih na mea i koe a'u e hoike aku ai mahope ia oe e Hawaii Ponoi. Mea Kakac. Kalawao, Moiokai, Mar. 25, 1874,