Ko Hawaii Ponoi, Volume I, Number 46, 29 April 1874 — Na Lunamakaainana i kohoia No ka Ahaolelo, M. H. 1874. [ARTICLE]

Na Lunamakaainana i kohoia No ka Ahaolelo, M. H. 1874.

HAWAiI. I . (H.Kipl, . ■.! HUo..; \ l'alapala, i u.., Joe. K. Nawalii, ! - . H *• **«!»., ■ Ko"» 11-.a . S K Kaai"" 1 £r ta Ah ' u ; " '* Ku "' a, " MAI I 5 1, A1,.•!■.. ]jJ.an>a / il Na|iorpa«. Kaukau, i S N Kr|MMk»l, I W:t»luku I ii:r- • ; i a?. ; " « 1». Kala«. Moli.ka.ii l-air.il ) |>. Ku|»hr*.. 1 iIAIII ■ 1 (>:. a.knhmi, ; w . 1.. Mi<-l.oaaa,: .1. Kakina, , (.1. Kth'4i,: i ■ i! Mankaoa ' ' w c1l„e r.-,' ' J A I " Ui « DUM ' ! KAI'AI. llaoaM D. Kaukaha, ...h. W»i«m-a - '■ Kau »'- !

Ma ke awakka, I lx»ra 12 okala | apopo c hooma(<rt ke Kau Ahaolelo o j kn maknlnki 1-74, n e webe moa ia ai»a } me ka hoioleln niai ka Nohoalii mai. O I na fflspuiiß leo niai ke Poo-mai oka :lo- ; hui ma keia nn<», lie mea mau, e nana ia ! no ia me kn hinni, a e lioololie paulehia ia no hoi ; oka malalo nae o na kumu i keia wa. o ka Moi n me na makaainana pu, eOl uU«i iina nn liiaai a o kela j hopunaolelo keia hopunaolelo, a me na huaolelo a-4»flu o ko lloiolelo Alii e nlina ; akahele in no ia me ke koup.ionoia, Ma- ! waena o nn nuiau iino nui, r» kn hoomau i a uie ka horilniipui Inhui, a ine kn hoolauai ana i nn rnhnna fnnlii;n n me ke kale-. pa ; o kein nn men i olelo nui ia ma na liaiolelo .1 kn Moi, iloko o kana mau hua- ( kai kaapuni iho nei ina mo'^upuni; a mawaena o kekahi mnu niea ano nai ae,; )ie pono ke oleloia, o na hoololi Kunau- ; kanawai kekahi e waiho nei i hooholoia

ma ka Ahaolelo Kuikawa n k.i 1872. Elua mau mea «no nui o keiu uiau hoo- : |o|j o ka hoopau anß i ka pono waiwai ; o ka poe holo balota, a me ka hookaa- ; ivale hou ana i ka Ahnolelo i elua Haie. j O keia na liiohiona niaopopo o ke Ko- ; inukanawui o ka makahiki 1852, ka inea ; a Lun&iilo i hoohiki /ii e hoihni hou mai, a oia kuinu nui o kona hauoli niii ia i kona kau nna i ka Nohoaili. Eia inalalo iho rin inea nui a ke ] Aupuni e waiiio aku «i no keia Kau \ Ahaoleio ae : — j O na hoololi nna i ke Kumukanawai,' he pono ke kokua nui ia. | E hapai ia ka hoohoihoi anu i ka hoo- | pae l'ima hana. E hanaia kekahi mau mea e hoohoihoi ai i ka holoholo inokumahu ana inawa-; ena o nei a me na aina e. j O na hoolako w&i a/ia o Honoiuia e manao ia nei e hoomahuahuaia. E noi ia mai ana kekahi mau hooponopono hou ana i ke kanawai oki mare. Na mnnaoia ana c hoololi hou i ka \ Oihana Hookolokolo. Ka hooemi ona mai i ka manawa hoo-' paahao malalo o ke Kanawai o na Haku a ene na Kauw-a. E waiho ia aku ana kekahi Bila e hoomaemae ne ai i kt pono kaulike maoli o ke kala ana, no ka inoraki kaa ole, a e lioakaku piha ai hoi i na pono o na poe; mea moraki e pani ai inalalo o ka mana kuai aku. Me keia mau mea ae la i hoikeia maiu-; na, he pono ia makou ke pakui pu aku i - kekahi o na mea nui e pil» ana i ka po- { maikai kuloko iho; o o ia mau mea, ua i ake nui ia no ia e ka lehulehu. ! E hapai hou ia ka Bila Kanawai e; Hoomaiu ai i na Ululaau ; no ka mea,; no ka pomaikai laula o ka lehulehu, he j mea pono e kau ia i kanawoi o ia ano ; j me ka hoakaka ia o kekahi mau mea e i, |ana i sn pomaikoi o kahi pōe i hoo- ] piiikia io ma ua kanawai nei. ] ] E noonoo ia lioi na kumu e hiki ai ke ' ■, hooinahuahua ia ke kanu ana i na iaau— j i a e hooakea aku ia m ui kanu ana ma na ' i

aina penoa, a laau ole i keia wa. ama na ! ae pili kahakai. [ E nanaia ke kupooo e hooemi i na I hana a kekahi mau luna aapani %jb boo- j hui paha m»ialo o kekahi luna hookahi 1 iia liana i hiki kupono e lawekweia e ia.! 1 mea e hoomamaia ai kekahi mau 1 kaumalia o ka Aie Lahui, he mea pono e i hooemiia kekahi mau lilo, a o na uku 1 makahiki paha o na luna aupuni, e li'oomaka ana «īai ko ka Moi mai; a aoie no hoi e poinaia ka hooemi pu ana i na Uku Heomau. Aka, he nui na mea e ae ī koe no na noonoo hou ana aku, a he mau mea no hoi kekahi a ke Aupuni i koe e hoomakaukau nei no ka waiho ana aku i ka Ahaolelo. Ua OL.ci.o ia e kahi poe, he Hononunu | nunu olelo o Honolulu nei, no ka lawe wale n hoonui aku i na olelo oiaio oie, a ,e i ■ olelo ana ;me ka hooiaio pu ana. He ; pinepine na manaua i lohe mau ai ma- ! kou i na olelo o kelaano keia ano i ku jole i ka oiaio ; —mawaena no o ka poe i- kanaka niauli keia inau hoonui olelo ana i i na mea oiaio ole, a o ka hapa nui nae i iwnena no o ka poe i ao hapaia, i ike ole | i ke ano o hoomahuahua ana i na | olelo wahahee. I kekahi manawa. aa I olelo lakou i na mea ano nui ole, a i kel kahi manawa hoi ua olelo pili kino loa i ' kekahi mea a inau mea paha.nie ka hoo- | < mao|K>po ole, o ka lawe wale ana i ka inoa maikai o kekahi e hapala aku i ka ino, ua pili 19 nia ke kanawai, ke hooi maopopo io ma o na mea ike la elua a »»ko!u ; a me ka ike ole iho o na hoinoino wale ana aku i ka hanohano o hai , he laihila la. I keia inuu la iho nei, ua wawa nui ia ! mawaena o ua kanaka maoli, aa hoolima-; ; lima ia kekahi kanaka Miiu ē liele aku n ; ka Moiwahine Kanemake la, e hakilo! : iaia, a ua uku ia hoi e kahi poe no keka^! ; hi mea menemene loa ia makou ke hoike i i aku. O keia mau iono nae a pau aole i

| loa he oiaio iki; ao ka poe nana i haku ! keīa mau olelo oiaio ole, ke kepa nei 1 makou aole he manao maikai kni loko o I lakou ; aka, ua hoopiho. ia lakou me na lia a me na kuko ino ana.—E hamau ko {oukou alelo mu Ka hookala ana i na mea oiaio ole, a ina aoie hiki, alaila e punuku. Me he mea la nae o ka mea nana i haku kela mau olelo maluna ae, oia no ka poe nana i olelo ae. "Aoie i na ko lakou liii no na Lunamukaomana—a e hoala hou ana makou (lakou) i na hano hoo- , hnunaele i ka wa e noho ai ka Ahaolelo e hiki inai ana, e like me la i ka la koho ! M01." K nialaina la oukou iho eka poe e olelo a e manao nei paha e hana pela, 0 loaa ia oukou ka hoopai i oi aku ka weliweli. f Kia kB mea hope, e kuikahi like ka : noho ana—he lani iluno, he honua ilalo i —aohe eu hou ana ae i koe. Mai hoale 1 ka wai ua lana mniie.