Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 8, 21 February 1908 — He Moolelo NO KA Hooilina o Rivela a me Ka Ipo Aloha i ka Oni Kapalili a ka Puuwai! A I OLE KA UI HAPA ITALIA A HAPA PELEANE. [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Hooilina o Rivela a me Ka Ipo Aloha i ka Oni Kapalili a ka Puuwai! A I OLE KA UI HAPA ITALIA A HAPA PELEANE.

MOKUNA VI !h h'n'k! M;ol,' i h>'n me hvu ■//,. /vV,M-,: Poo oh' ane! A,A ■<)„•,tu kake Ahhu ) Ln<u, h' ■ K i ke <il</ »w ka waimohi I kela wa huli ae la ua Haku opio nei a haalele iho la ia loko oke keena palapala. Aia wa, i ukali ai o-Mr Bai*inei,ona iaia. liele like mai la laiia a hoea iloko o ke keeua hookipa. a malaila e ku ana ke kuene nui rre kekahi kauwa. I ko laua ike ana mai i ka Haku opio hou o Rivela Hale, ua haawi mai la laua i ka laua mau kunou haahaa ana; a ia w:\ i komo mai ai kekahi kahu lio iloko o ke keena hookipa, a haawi mai la oia he palapala ia Mr Balinetona. 1 ka nana ana iho o ua loio nei i ka inoa i kakauia iho mawaho oka wa///, leta ike ia i ka inoa o ka Haku Kovadcla; a ia wa i haawi mai ai oia i ua palapala nei i ua liaku Kovadela nei, me ka olelo ana mai: "Aole na'u keia palapala; aka, nau e kuu Haku. Nolaila, o ka'u e noi aku nei ia oe, e hoi hou kaua iloko o ka i'umi palapala a malaila oe e heluhelu ai i keia leta i loaa mai la ma kou inoa % " Lalau aku la ua Haku Kovad'ela-nei iua palapala 'la a nana iho la; alaila, pane ae la oia me ka leo ,ano puiwa: "Ile kou hoi ha keia a ka mea kupanaha. Nawai mai nei la hoi keia palapala? A —lia! Ke ike nei au, he lima-kakau keia no kekahi leele. Heaha la hoi nei mea kupaianaha." Ika wa a ua Haku opio nei o Kovadela i hoopuka ae ai i: ka huaolelo leele, ma ke ano, he wahine ka niea nana i kakau mai i ua palapala nei, oia. ko laua manawa i kokoke ai e leomo aku iloko o ke keena palapala. īa laua i komo aku ai iioko o ua keena nei, o ka wa ia i akaa ae ai ua Haku Kovadcla nei i ka wa-hi. Alaila, unuhi ae la ota -i ka lela a nana koke iho la oia i ka inoa o ka mea nana i kakau mai i ua leta nei, a ike iho la ia i ka inoa o Arta Nmtona. Ia wa i puai ae ai ka ula ma kona mau papalina, a olelo aleu la oia i lea loio Barinetona. ' [ E hoolohe mai oe in? olelo o keia palapaia. A- e heluhelu aku hoi au ia oe." ■ , "Ke hoolwuu a k'e.haalele loa aku nēi au-i mau kuleana apau o kela ame keia ano i kuleana ai o Geofere Nailona ma kona wa i make ai; "t>ia hoi kona mau kuleana apau iioko ona waiwai o Rivela Home. Ina hoi e manao ka Haku Kovadela, ka ona o ia mau waiwai apau i keia wa, ua aie oia ia'u no keia hoekuu ana aku o'u i ko'u ma.u . kuleana apau iloko o ua waiwai la. o Rivela Home, alaila, o kana hana e hana mai ai no'u nei, maihookolo mai oiama. ka meheii o -ka mea i ikeia ma ka inoa o Aria Naitona." 1 kela manawa lalau mai la o Mr Barinetona i ka palapala a heluhelu iho la i na huaolelo apau o loko me ke akahele loa. Ai ka pau ana, pane ae la ia: ke'ia no ka'u i manao mua ai. Ano, e kuu Haku, ke īke nei oe ma leeia palapala i ka laweia ana 'kie o ka paku hope loa e akeakea ana i kou kuleana oiaio maol| maluna o'keia mau waiwai apau." Lalau aku la ka Haku Kovadekv i ka palapala, a anehe iho la oia e uhae liilii i ua palapala la, aka, paa e mai la kona mau i ke kaohiia e ka loio, me'kona olelopuana mai nohoi:

, "E kala mai oe e kuu haku! He palapala kanawa kena au e manao iho Ia me ka pupuahulu e uhae liilii, a e hoolilo hpi i mea ole. Mai hoohanowale oe, e kuu hakn, i kekahi palapala ku ike kafia\vai. Eia nohoi kekaiii; heaha ka waiwai, a i ole heaha ka pono e loaa ana ia oe ma kou haehae ana i kena palapala? Ua ike.au ike ana o kela le'de opio. Hp paakiki kona manao ma kekahi mea; aole hiki oia ke hoololiia aē. He lede opio haaheo kela— he kiekie kona ano noonoo ame kona manao. Noteila, e kuu haku, e hoolohe mai oe i ka'u olelo." A ia wa i huli aku ai ua loio nei a nana-aku la i kahi e. Oka Haku Kovadela hoi, aole i kana mai ke kupilikii o kona noonoo ike aloha 4īo ka lede Aria Naitona ana i ike ole ai mamua, mamuli o ka haalele ana mai o ua lede la i kona kuleana apau a lilo iaia.. Ua halo'i ae la na waimaka ma kona mau maka; a hele aku la oia a ku iho la ma ka puka amani. A hala kekahi mau minute o kona ku ma ia wahi, ia wa i huli mai ai oia a 'ninau mai la ia Mr Barinetona ka loio: "Heaha jca mea ē hana ai 1 keia wa ? " Pane mai la ka loio: 'Aole hana eae i koe ma kou aoao e kuu haku, aka, e auamo aku oe mai keia wa aku i na ko'iko'i apau o keia waiwai holookoa i lilo ai oe; e kuU Haku> he hooilina. Oiai, mamuli oka makemake kaokoa o ko'u haku, me ko maua hui pu ole.ana a kuka ole ana hoi, ua lilo kona manao i hoike mai la ma kena palapala i kakau ia ma kou inoa i rula alakai no ka'u hana; a ma kekāhi olelo ana ae hoi, ua lilo ua manao la ona i kanawai maluna iho o'u; a ma ia ano, e ike aku au ia oe, e kuu Haku, o oe maoli ka ona o Rivela Home nei ame na* waiwai apaū i pili i nei home." " A pehea; ina au e hoole ana i keia mea, a e lawe ole maihoi'aui keia Waiwai?" I ninau aku ai ka Haku JCovadela. "Alaila," ma ko'u aoao nei, ka loio o Miss Aria Naitona?'i aole. loa au eae e iawe mai ike koiSoi o na lilo o ka malama ana i keia waiwai. Aole. Ina .e ho&kikinaia ana au e komo aku iloko'o ia kulaua, alaila, aohe a'u wahi e ae e ka'ika'i aku ai i keia hana, aka, o ka Aha' Kaūlike wale no ia ma ke~terlanarhooponopono waiwai. Ake hana au ia hana, ua ike no oe, e kuu Haku, i ka hopena e hoea mai ana ma ia hana ana pela. "Nolaila; e ae mai oe i ka'u, oleloao, oia h6i e v lawe koke oe i ka hooponopono ana i keia waiwai mamuli o kou ano, o oe ka hooilina oial_tf'CT' rtei w2jīwai. - E apo mai oe i ■ ka ka lokomaikai lani i hooili mai nei maluna ou. A mamu-: li auanei o keia lawe ama ae ou i keia mau ko'iko'i apau, e hoopakeleia ana keia waiwai mai ke kom'o ana 'ku iloko. o. kekahi hoolilo nui hewa^wa." Ia wa noho ua Hā.ku Ōpio nermaluna o 'kekahi noho; a-puiki ae la kona mau lima i kona poo. Ua meha pu iho la o loko oka rumi. A hala kekahi manawa, ea ae la ke poo o ua Haku Kovadela.nei iluna, nana, mai.īa oia i . ka loio, a pane mai la oia: "Ina e lawe ana au i'keja waiwai, ala'ila, ua auamo ae au i nei waiwai ma ke ano he kahu malama wale no au no ka hooilina oiaio maoli o nei waiwai, a i ole, no ki mea maoli .he kuleana oiaio kona na ano apau ikui ke kaulike, ka oiaio, ka pololei ame ka pono nq keia wahi, ke mai naoio loa nei no au, b kela lede opio no ka.hooilina o keia mau waiwai apau ma kona kuleana pili koko oiaio a pololei." "Aole nae ma ke kanawai. Ae —aole oia. he hooilina pololei ma ke kanawai," i pane aku ai ka loio. - "Auhea, he mea pono ke loaa koke kela lede opio,"" wahi aka Haku Kovadela i pane-aku ai ika loio. Ao ia ka'u hana e manao nei e hana, oia hoi, e holo ana au i Ladana e imi ai iaia." "Auhea oe, e kuu Haku," wahi a Mr- jßaringtona i pane mai ai i ua Haku opio nei, me ka hoomau ana mai nohoi i ke kamailio ana; "aole loa ou wahi kuleana iki e kapae a e hoowahawaha i ke kauoha a kela lede opio ia oe; oia hoi, ua olelo mai nei kela ia oe, ina he pianao makee' e kuu haku, no kana hana i Hana mai nei nou, oia kona. hookuu ana mai nei i kona mau- kuleana apau iloko o keia waiw|i; aua lilo ia oe.. Oka hana hoi ma kou aoao, e kuu Haku maikai, o ia kou.hōokolo ole hou'ana aku ma kona maheu. Aka, no\i nei nae, aole au e huli ōle aku ana iaia. E huli aku ana no au iaia; aka, me ka manaolana poho no nae." Pane aku la ka Haku Opio: "Heaha ke ano o kela huaolelo manaolana poho au, e Mr Barinetona7 i hoopuka ae la? He huaolelo Kanawai.anei ia, e pono ai ia oe ke hoomanao mai ia'*. l , ma ke ano, aole manaolana i'koe noka hiki e loaa keia lede opio o kona nalowale aiia aku nei no ia i mau 'la aku nei? Manao au, eMr BatineEona, ma ia wahi la, oia hoi, ka hana o ka huli ana a loaa oia,, aole hiki i kou ike wehewehe kanawai ke maua'ē mai. No'u ia kuleana; a oia kuleana, aole hikH kela lede opio ake papa mai. ia'u. He mea kupana-ha e lilo ana ka keia lede opio i mea nana e hoopuhili i ko kakou piau ikaika huiia ekolu, oia hoi, o ko'u ikaika, k6 ka Haku Kalarena ame kou nohoi." Aole i pau