Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 10, 6 March 1908 — Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele [ARTICLE]

Ka Moolelo Kaao o Hiiaka-i-ka-Poli-o-Pele

I hooponopoiw hou ia, elike me ua maaiee Al'ou'elo a> fo> Īlaw<vii auie M'aui. MOKUNA 11. Ka MOE ANA O P.ELE—KA UIIAI ANA 0 UA WaIIINE NEI I KA Leo A ka Pahu—ka Hoe*\ ANA I Haena, Kauai—Hooipoipo me Loiiiau-ipo —Hoala ana a HīIAKA. He keu ka lioi! Ka-inoa līoi no Ku"liuihuni;\i:.ia ua pahu, eia ka no f Hokuli i Lanpuhoahu-e ua palu!. A hoea keia i Hokuli, aku ko ia noi hana e kani mai ana ua mau paha nei ina pali hula-ana, oia hoi, kela mau pali halawalawa o Waipio me Wainimu. A hiki keia i napali hula-ana, i hoolohe aku ka hana '.'e ku-pa-ku-pa" mai ana ka leo o ua mau-pahu nei i ka lae o Kaulu|]a ma Kohala Akau. "Kai no paha no na pali hula-ana keia mau pahu e kani nei, ' wahi aua Pele nei i olelo iho ai, >ne ka hoomau ana aku, "eia ka! no Kauhola ua pahn." O kr loa mai na pali hula-ana aku a hoea i Kauhola, ua lilo ia i mea ole i ua "Wahine nei o ka Lua," oiai i- ka pupuu ana no a hoolei ioa, honi ana keia i ke ala o na 'ipoa o Kauhola. I hoolono ae ko ia nei hana e kani ana ua mau pahu nei iwaena meana o Ale-nui-haha; alaila, olelo iho ia no ka uhane o ua Pele nei iaia iho: "Kahaha! Hooluhiluhi no.ka hoi ka hana aka pahu. Ina nei pāhu a'u i uhai loloa mai ne no Kahiki, nō kuu wahi i hele niai ai, p ka'u alualu iho la no ia, ia oe a hiki ilaila. A ina hoi no waena moana aku nei no oe.. la alaila, e loaa aku ana no oe ia'u." E kuu makamaka heluhelu, i ka leo o ka pahu ā kaua e ike ae la, mea ole ka loa o ka aina £ke alualuia e Pele; a i keia mau la hoi e nee neij ina Kaula eono o u\yp-hone, mea ole ke kula loa i kaimina a ke aloha. laia nei nohoi a hoea iwaena moana ponoi, kahi hoi e liuii ai ke au o ke kai no Maui a o Alenuihaha ia kai, huli nohoi ke kai no Hawaii, o Alenuihaha ia, kani'ana ua mau nei iiuna o Kauiki. A hiiēa nohoi keia i Kauiki, kani ana ua inau pahu nei iluna o na pali o Kahakuloa. Hi-cj keia i na pali o Kahakuloa, aia ua njau pahu nei ke leani la i Ka-lae-o-ka-laau,-kahi hoi i holo ai ma- ke meie a ka Ui o Kana— "A Ka-lae-o-ka-laau, 4 Pau ka pono a Kakina." A hiki keia i "Ka-lae-o-ka-laau," lohe ae la keia e kani "kupa-kupa oe J oe" ana ua pahu nei i Makapuu i kahi o ka uhu maalo i kuu maka. Hoea keia i Makapuu/ kani anp ua mau pahu nei i ke alo ponoi o ka mookapu o Haloa, oia hoi ka Kuāloa. Hiki keia ilaila, hoolohe ae ke ia nei hana, aia ka leo o ka pahu i kahi o ia kaikunane ona kahi i kani ai, oia hoi., o Kalaeokaina. laia nei i hiki ai i Kalieokeena, a ilste i ke kaikunane, akahi no oia a hoomaopopo pono, no ke komohana io no na pahu ame na leo hula ana e alualu loloa nei, Aole keia i hoakaulua iho me ke leaikunane, a uhai aku la no"keia i ke kani mai o ua mau pahu: nei iwaenakonu moana o Kaieiwaha. A hilei ilaila, kani ana ua mau pahu nei i o Haena; a hoea keia i Haena, hoolohe aku la keia ika lealea oka leo o na pahu a p.ela nohoi me ko na ks,naka epa i ana iua m-iu nei. Hoomaopopo iho la keia, ao.he nes hou aku o ke kani ana o ua maapahu nei, aka, ua oni paei mai la i kahi hookahi, a hoamaopopo ae la keia, no ia wahi ka nei mau pahu ana, i.,uhai mai ai. Ia nei, lawe ae la ūa Pele nei i kona -kino. ui apau, alole no hoi i kana mai ua mea ho ui.„ ,0 na ala kupaoa nqhoi apauo Piina, aia pu me ia kahi i muia; ai, e -laa ke Kupaoii, _p ke Kupalii.. ° ka Hala, o ka Lehua, o ka Olapa. ka Maile,. ka Hinano, ka Awapūhi a pela wale aku, Ūa kahiko iho la nohoi 'ua Pele nei iaia iho a ohu i ka Jehua, ka maile,'ka palai ame.na lipo opiopip apau o . ka wao. Ile ui hoi leau! Ame keia niau q' ka. ,waa līpolipo, q Uhi ana maluna oua Aliiwahine -nei o, ka Lua, hele aku Ja ia no kahi ana i ike aku ai i ke ann,ina kanaka nui e N muia mai ana, a o kahi nohoi ia.o na pahu e, kani mai, ana, 'a 'pela mG na. leō hula. laia i hele aku' 'ai ua'hele la no ke ala. ona Jau lipolipp' i ohuiho īlana ona a holo mapi: ]a i.ila i'hu o ko liaena mau. kini, mai na lii' a i iia makaain'ana.