Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 27, 3 July 1908 — Ke Kumu o ka Hoohui Aina. [ARTICLE]

Ke Kumu o ka Hoohui Aina.

[HOOMAUIA.] E oleloia mai paha au'anei au na Vo'u hapai ana tnai i ka inoa o- kekahi mea i haalele i keia āo, a hiki ole hoi iaia ke pale nona'iho no na mea i hoopiliia āku ai kona inoa. tfe wasii a% ■ nno aiio hapa pololei paha ia, ina nae, he manai) keia-a'u i kuhikuhi ai nona, i ulu ae iiKihope iho o kona hala ana aku i k.alii o hiki ole ai iaia ke pnle nona iho; a i ole, he ma ; nao paha ia i loaa ole ai iaia he wa pono nona e'pale ai, oiai kona wa e ola ana ma keia ilihonua. A maanei e hoike ae au ponei: 0 ka palapala a Kuhina Amei'ika Willis i'lawe inai ai au i ka hoaiai ajia.e pili ana ia J. Nawahi, ua kakauia no ra maHonolulu noi; ma ka la 16 o Novetnaba, 189<J, a ua waihoia aku keia palapala e P(»residena Knlivilana iuuia o ka Ahaolelo Laliui • o A,merika Huipuia, M. H, 189-1. Ua paiia ua palapala 'Ia nia ka aoao 2087, a hooa i ka aoao 2089 o ka Bnke lYol. j H) o ka Hoiko a £te Kotnitc ona !A.ina Fi, e pili ana 1 na liana i hanaia ma Hawaii nei. A iloko no oia makahiki, loaa niai la ka'u bu-, ke lioike oia ano māi kekalii hoaloha mai o'u, a ike-. ih'o lu au i keia palapala.anae na.palapala e ae he nui a kekahi poe e ae, e ola nei*a i liala aku nohoi. He elua nmkahiki okoa o ke ku ana o keia buke mooielo Ahaolelo o Amei'ika Huipuia nia Hawaii nei, iloko ko'u lima, arae kekahi- poe e ,ae be lehulehu loa o ī-lonolulu"nei, a hoea i ka \va i hala aku ai ka lunalioopo-. nopono iiiaku'a o ka nnpepa Hawaii. e hoopuka manao pupuahulu nei i keia wa, no ke ala huli hoi ole mai. Aole o'u wahi ~ kanalua iki ua ike ole oia 'i keia palapāla i kakauia ai e 'Willia, ka palapala hoi i, owiliia ai kona iaoa, iloko o ke knmuiiīnnno a'u e olelo nei, kekahi kumu nui ia o ka hoohui aiaa mc Amerika Huipuia. .■- Ua hoala au i keia kalai olelo ana me keia kakoo hemahema ole, no ko'u ike nna meka maopopo, aia maloko okeia palai pala a AVillis, kekahi keehina nana i hoomaaipaama popo iie ae ia'u, ua kakoo kulanalana ole ia kuu manaoio, aohe avu e hoihoi hou ia niai ai ke Aupuni Monakia d Hawaii rfei; a ua « hele loa aku io no ka Imi maopopo ana me Amerika Huipuia. Ina i hele pololei ka nemnnenia hoohui aina ana ma ke k««moo pololei,' 'me kaohikui oīē'ana i na huaolelo liilikau wale, rolc uo e ala mai ka "hoopū" ana i mea ' hoopu" ole. Nolaila. mai niui iho; <?iai he Jele«b«a, me ka hana liewa ole ia ' 'aku. Aole, hoi he w», ā, uku au i Wtiafo Hew.a au—e 0 kn Poe apau i lawe i ka hooiiiki o k.e Kumukanawai o 1894 ina''ke'ano pili oihana, a\auoe ae paha.lie poe lakou i kakoo Ika kumuhana hooliui aiua. Peneika hooliiki i ho'keio vna ka Pauku 101, oia Kumukauawai: - . <l Kc hoohiki nei au imua oke Akua Mana I,oa, e kokua - nō au i ke Kv;mukanawai, na Kanawai ame ke Aūpuni o ka Repubaiika o Huwaii, a, aole au ma kekahi ano e kokua ma ka hoiLoi hou ana. a. hoala ana paha i Aupnni Moi ma ko Hnwaii I'ae Ajna. 3 ' Jfolaila, o ka hoohiki an& ,g kekahi kan.aka paa oihana e •' kakoo i' ke Kumukauawai oka RepufoUka p. &aw<m,. oia kona kakoo ika r a uku 32 ou& Kumukanawai H, .ehjft, ,e olelo ana, penei: "Makeia.ua aeia,.a ua hoomanaia ka PeresidenA, nie ka ' apono oka Aha Kuhina. e i kuikahi hoohui aina, a i ole ia Oihana Kalepa niawaena o fea" Repubalika o Hawaii ame na mōkuaina o Amenka Huipuia, malalo.nae o ka aponoiae ke Senate." ko'u hooki ana i keia manao hoakaka.-akea no ke kumu i hoohui aiua ai kakou, ke lana nei ko'u manao e hoihoi kakou apau i keia kumuhaua h<,ouluk u wale mahope o N ko kakoa.mau . kua, oiai ke oianao nei at}, ua oi ka. haawina poaiaikai poli,tika i loaa ia kakou i keia'wa, noLoko k.a hophui oina, hiamua oka mea i loaa ia kakou ika wa lioohui ajna ple. o*kp kakou hetnaherft"a nui wale no o keia wa, oia ko kakou J,oi oJe ann apau, k.g na kanakaOīawaii, i hookalii aoao kalaiaina. Aia hot a lo;ta īakakou ke kulana Mokunina mai ka Ma'na Kaukanawai mai o Aiperika liuipuia, alaila, oia ko kakou wa e pili nku nī i kekalii o f ia AOao Kalaiaina nui o Airierika Huipuia, elike iiio ka na Hoine Bula. i liojk,e ai, penei: "0 ka Aoao Kalai Aupuni rna A ro erii: a Huipuia e leakoo ana i ke Kumuhana, e hoolilo i ka Panalaau o H»waii nei i Aupum Mokuaina no Amerika Huipuia. oia ka makou e kakoo. akn ai." (Kahua Hana Home Rula, lu ne 7,1900.) Ke lanaW Wo manao, e \oaix ana iu kakou ka Lahui Hawan, ka lokahi ana roa> manao hana like hookahi no ka ■ Pono Kaulike o ka Lahui Oi.wi, Me ka haahaa. _____ J- P. MOKUOHAĪ,