Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 29, 17 July 1908 — Ka Haiolelo a WILLIAM C. ACHI ma Aala Paka! [ARTICLE]

Ka Haiolelo a WILLIAM C. ACHI ma Aala Paka!

/lune La 13, 1908 Hoomauia. Aole hoi ona kumukuai makeke oke ao nei ka r i uku ia ae i ua poe la o kakou i komo pu aku iloko o na hana hooholo mua o ka aina ia* mau Ia 'i hala; aka, o na kumukuai no a lakou i ike ai, o ka hopena oia mau mea ua.komo aku na kupuna a me na makua o kakou iloko o ka nele; a ina.oia iho la ko kakou maa no na makahiki he iwakalua i hala aku nei, alaila, ke hoike aku nei au ia oukou, ina no aole e hoano e.ia ae keia kulana mai ko kakou maa mai o ka wa i hala aku, alaila, no na makahiki hou aku he iwakalua e hiki aku ana no kakou ia hopena hookahi; a o ka kakou e ike aku ana ma keia hope aku, e pau loa aku ana no na aina i na poe mea dala kakaikahi iloko o ka aina i keia wa. I kuu heluhelu ana i ka moolelo o ke Aupuni o Farani, ke ike nei au he 60 a oi ae makahiki i hala ae nei, ua hooholoia ae iloko oia aina kaulana kekahi kanawai e hoomana ana i ke Aupuni e kokua ae i na poe lawelawe hana iloko oka aina me ke dala me ka uku-panee haahaa, a e ukuia hoi iloko o na makahiki loihi. I ka makahiki 1847, ua hui ae kekahi mau keiki opio he 14 ko lakou nui ma kekahi hana, oia .hoi, he hoomaēmae piano a hana piano'no hoi,.a oiai, aohe a.lakou Dalae hiki ai e hoolimalima i Hale hana no lakou a e kuai ai hoi i mau meahana na lakou, ua hele aku la lakou e aie dala i ke Aupuni o Farani, a ua hoaieia mai hoi ia lakou na dala he $1,500.00; a me ia mau dala, ua loaa hoi ia lakou na mea a pau no ka .hoomaka ana i ka lakou-hana; ua hoomaka aku la hoi lakou e lawelawe i ka lakou hana me ka hoomanawanui, ua pii mau -ae froi ko lakou mau ]oaa,- a ,ua uku liilii aku hoi lakou i ko lakou aie i ke Aupuni a hiki i Ste kaa ana o ko lakou aie holopkoa; a i kēia la, ke ikeia nei, ke ku nei ka Hui a kela poe keiki opio o Farani i kukulū ai ma ke ano oia kekahi ona Hui nui a ikaika iloko 0 kela Kulanakauhale nani p Parisa; a ke ohi nei hoi na keiki a me na hooilina o 'keia poe he 14 nana i kukulu mua 1 ua Hui la i na pomaikai.A mamuli no hoi o ua Kanawai la, ua kokua ae ke Aupuiii o Farani i na poe mahiai liilii iloko o ka aina, a o ka mea i ikeia, ke ku nei ka Lahui o Farani ma ke kulana Helu Ekahi o na .kanaka holomua ma ke ao nei; a o ka Lahui hoi o Farani ka Lahui e hiki ke keha'ae aohe o ]akou aie Aupuni e paa ia ana e na Lahui e ae o ke ao nei; aka, o ka Aie Lahui o ke Aupuni o Farani, aia no ke paa k nei e kona mau makaainana ponoi.. Ama ke ano nui, aia i waena o ka Lahui o Faraiii ke ikeia nei ka.nui makolukolu o na kanaka ulakolako o ka aina, Nolaila, o ka'u e hoike giku nei ia oukou i.keia po mahope aku o ko kakou hoao ana e loaa ffiai i mau Kanawai e loaa ai i na kupa o ka aina na Aina Aupuni m.e ka kumu oluolu; he mea pono no e koho ae kakou i Elele e .hele aku ai i ka Ahaolelo Nui e hoololi i ka Pauku 55 o ko kakou mau Kanawai Kumu, i hiki ai i ko kakou Teritore ke kokua ina P oe mahiai liilii iloko oka aina; no ka mea, ma ia pauku, ua papaia ke Aupuni Teritore i ke kokua ana aku i kekahi kanaka; oiai hoi, ua. hiki no i ke Aupuni Teritore ke aie aku i dala ma ka uku panee he 3 me hapalua pa-keneta no ka makahiki hookahi ano fea ir>anawa hoi mai ka 5 a ka 15 makahiki; alaila, e I)iki ana no i ke Ai>pjani ke hoaie aku i na poe mahiai liilii ma ka 4 pa keneta no ka ki hookahi, a no ka manawa hoi mai ka 5 a ka 10 makahiki; no ka mea, o ka piljkia nui i na manawa i hala ae, a pela no me ka manāwa e hiki m«<ti aohe mea dala mahope ae oha poe ilihune e kokua ai ia lakou j ka hoonee ana aku i ka lakou mau hana imua; a i ko'u manaoio aia no a hiki ke hana ia pela, alaila, loaa ae na kulana holomua ī ka lehulehu o keia la, ka lakou mau keiki mahope aku, a me na moopuna pu no. ' Nolaila, i ko'u hoopau ana i keia mau olelo, ke hoike aku nei ia oukou, he mea pono e noonoo kakou me ke akahele ameke kuhohonu i keia mea, a e koho aku hoi kakou ī Elele e hele.ana 3, e hana ae ma na ano apau, i mea eloaa mai ai o na Aina Aupuni i ka lehulehu malalo 0 na kumu oluolu; a ia manawa hookahi i hiki ai Jaoi i ke Aupuni ke kokua ae i na poe mahiai liilii; alaila, he mea hiki no ia kakou ke ike aku, e loaa mai ana ka holomua i ka lehulehu. Me keia mau plelo ke hooki nei au me na manaolana hakukoi iloko 0 ka puuwai e hiki mai ana kekahi la kamahao a kakou e ike kumaka ai i 'keia may rqea.