Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 43, 23 October 1908 — Ohohia ka Lahui ia Kahiliaulani Kakoo Lokahi o Kauai-o-Mano—Hookahi Puuwai o Maui—E Ola Hawaii Aina ame Hawaii Lahui [ARTICLE]

Ohohia ka Lahui ia Kahiliaulani

Kakoo Lokahi o Kauai-o-Mano—Hookahi Puuwai o Maui—E Ola Hawaii Aina ame Hawaii Lahui

He niea oinio, ijoko o nu iini niii o kOi Kauai poB e ,ike kumaka ia Chns. Kaliiliaiilaiii Notīey ka EleleLahui a ka Aoao IJomo Rula e onovi noi nie ka iVaika no ka hele Rna t? paio ilol<o o k;\, Lahui.no ka pono o keia lahui ame ka hoomauia o ka mana koho haloia iloko o ko lakou ltlYta*. ■ Ma ka Moktiahi Kin.iu oka pule mua o keia mahina, i hiilani ia aku'ai oia' n-o ka mokupuni kihapai o Kauai no ke awa pae o Nawiliwili, a hui aloha iho la me na hoa lahui ame na makamaka malaila me ka hoakaka ana 1 na ninau kalaiaina a:.ō nui e pono ai ka lahui ame na alakai lalau a kekahi Mai ia wahi aku, ua kau maluna o ka mokuahi ;>ina a ha!a loa no ke ala.hele e hoea ai i Waimea me ka nui o na leo ohohia oka lehulehu. Ua halawai pu oia me na kanaka hana alanin he nui e kali ana nona ma na alanui, a ua nui na kuka ana me ka piha ohohia nui ona limahana. Ua-hoike mai lakou; o Kahiliaulani ka lakou Eiele. Aole lakou e koho ana i kahi Eliwai, mahope hele oia e hōopau i ka mana koho o na ka-' naka. I kona hoen ana no Kekaha, ua hui oia me James Mooiki, a wehe halawai malaila me ka piha i na kanaka. Ua hooia mai ria kanaka i ka pololei o kana mau hoakaka ana maluna o ke Kanawai Aina Amerika ana Demokarata e paakiki kuhihowa nei. Ua haawi ae ka lehulehu he ekolu mau leo huro no.ka Elele. Oiai no o Kahiliaulani e hoakaka ana i na manao waiwai nui, ua hoea mai la .ka poe kii Laia no ka hele ana e malama haiolelo raa Waimea. Ua ..hoēa.aku oia malaila, aia hoi, ua hele a piha kahi haiole]oJ na kanaka mamuli' o na kokua ana a kekahi o na alakai īkaika o ka aoao Home Rula ona kau Ahaolelp i hala. Malaila pu ae kekahi poe Repubalika koikoi ame kekahi poe Demokarataj a pela nohoi me na Home Rula oiaio. Ua hoomaka ko Kahiliaulani haiolelo ana maluna o na kahuahana me ka moakaka a hiki i kona kamailio ana maluna o ke kumuhana Demokarata e pili ana.i ka pahola ana mai i ke kanawai aina Amenka no Hawaii nei, ame ka pilikia o ka lahui kelilo keia mau loaa o na aina aupuni e uku iar ne*i no kela aie dala'o 4,000,000 a na Repubalika i hana ai. Ma keia wa i -ninau ipauai kekahi poe Demokarata ia Lunamakaainana Repubalika Rice, ina he pololej ka Kahiliaulani mau mea ana no ka aie o 4,000,000 i hanaia ena Repubalika. Ua ae koke aku o Rice he mau olelo pololei loa ip., aka, aole nae oia kekahi i kokua i kela kanawai aie 4'miliona. Ma o keia apono ia ana oka haiolelo a ka-Elele, ua hoopaa koke ae la. na Deniokarata i ko lakou manao, e kue loa ana i kahi Eliwai ame kana kumuhana e poino ai ka lahui a kau mai he auhau papalua. Ua nui ka hauoli o na hoa lahui i ka lohe ana i ka haiolelo a ka Elele, a ua maopopo pono ia lakou na mea apau; a wahi a lakou i lioike mai ai, e koho ana lakou ia Kahiliaulani me ka lokahi,Ma ka huli hoi ana mai o ka Elele, ua hala loa aku oia no Maui ma ka mokuahi Maunakea o ka Poalua o ka pule i hala no Lahaina, a halawai me na hoa lahui malaila. Ma ke ahiahi Poakolu, ua malainaia he halawai makaainana nui ma ke kukala ana a Senatoa Wm. White, a nanj( i ? wehe mua ina olelo lioolauna ika Elele. Ma na wahi he nui, e loheia ana na poe e olelo ana, "Ka Elele Home Rula, ke kiai no ka pono o ka Lahui." I ka wa i ku ai ka Elele e haiolelo me ka haawi ana mai i konl aloha i ke anaina, ua panai koke mai la ka lehulehu iko lakou leo aloha rae ke ohohia nui. He elua hora me ka hapa o kona haiolelo ana, me ka moakaka ame ka maopopo o kona leo, a ua like ke anaina me he mea la ua loaa i ka uwila mageneti, ua hoopaa ia ko lakou mau kino i kahi hookahi me ka oni ole, he hoailona no ka hoouluhia pahaohao ia o ko lakou mau puuwui me ke ohohia no Kahiliaulani, me he mea la, ua ala hou mai o Wif?koki iwaena o lakou. Ua leta mai nei ka Elele ia makou e hoike ana, "aole oia i ike i kekahi halawai makaainana nui ana i haiolelo ai mai kinohi mai olike me leeia, a ])ola pu hoi mo ke ohohia o na kanaka." Ma o keia mau hoike ,oiaio i loaa mai ia makou, he hooia ana keia i ka huliamahi lokahi o ka lahui e kakoo ia Kahiliaulani i Klele no keia Kau. Ua haalele aku la lea Elele ia laila no Molokai, a mailaila aku no Wailuku, a hui me C. L. Kookoo ame IJ. G. Aola a malama halawai pu imua ona kanaka he nui, a mai laila aku no Hana. Ma ka mokuahi. o ka Po.aono nei i holo aku ai oia no Hilo, a mai laila ae e helo kaapuni^n.