Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 51, 18 December 1908 — Ka Moolelo o Kawelo. [ARTICLE]

Ka Moolelo o Kawelo.

O ka puka mua loa ana o keia moolelo Hawaii kaulana loa, maloko no ia oka nupepa ka Hoku o ka Pakipika; a ma ia hope-.mai,ma ka wa i pau ai ka puka ana o ua nupepala, aole loa makou'i ike,.-ua hoopuka hou ia keia moolelo, a hoea loa mai no i keia wa. . He moolelo nohoi kēia t ahoi.nui ia'iidij£'kekahi okeia au hou, a pela pu no me na poe kahiko e ola nei- i keia wa, e puka hou ae ia ma ke akea..- Ua hoike aku makou iko makou poe heluhelu, e hoopuka aku ana makou i ua moolelo nei o Kawele ma ko makou helu mua loa e puka ana ma kā Poalima mua q ka mālama o lanuan o keia makahiki ae. Ua kiilike loa no keia mooielo o Kawelo a makoii e paa nei me ka makou i ike ai malokō o ka" nupepa Ka Hoku oka 'Pakipika. Ikahi wa aka lunahooponopono i hoi mai ai mai Hauula mai, Koolauloa, i kahi wa kokoke i aui ae nei, ua hele pu miai, la oia me kekahi o kona hoakula kahiko, oia o Livino Makakoa Keaunui o Hauula. A oiai laua me kekahi poe e ae ma ke alahele, ua kaao mai Ia oia (Keaunui) i ka mooleloo Kawelo, elijje me ka paanaau i loaa iaia. He mea oiaio, ua kulike ioa me kana mau mahelehele moolelo ame na paha a Kawelo i kaao nfti ai .me na mea e pāa nei ia makou ma ke Kope, He mau pqha lealea loa kekahi o loko o keia moolelu, elike me keia:_ E Maakuakel». Hoa lawaia nei o Kawelo nei la, E ala ua ao', ua mālamalanna, Ua hiki ka k, aia ilu'na, Lawe mai na kihele makau, Me ka ipu holoholōaa pu mai, Me ka upena mai a kauii, E Maakuakeke, Ka hoe nakeke, Ke kua poi nakeke, Ke-&a nakeke, II ala, ua ao O kekalii a Kawelo e knhea ai i ke kumu lawaia ana, no, ka hoolale ana e holo e lawaia, Eia hou nei poha a uā kaeaea nei: E aloha e, Lawe ia mai kft moena o Holahola, A me ka Kaukekeha, A. aie ke kapa o Maakua-i-ka-lani. E nana oo i ka opua o ka aina, He opua hao wale nei la o Kamalama, Pa:/holo ka h?hnna i kuu piko la—e, Pau—e Pau kaua. i ke alii—e, Pau^-e •F &u Haupu i ke.alii e, ?au—e, Pau-o Ka.lanipun i ke ahi p, Paii—e, Pau o Kalalea i ke ahi e, Pau—e, Pau ka pniaa a ka puhi e, Ke kau s»ai nei ke haili aloha hi, 0 Maihuna makua o Kawelo uei, Ua make.paha o'u makua q, kahea keia a Kawelo i ka wahine, ia Kanewahineikiaoha, ke kaikamahine a Kalonaikahailaau, - lawe mai i ka nloena, ka uluna ame ke kapa, no ka hul'i ana ae oke alo o. ua Kawelo nei ika lani a ike aku la i ka pilikia o na makua i Kauai, mamuli o ke ia ana oko laiia aina eke alii, e AikaHaka, a kipakuia, a nele a ®^; ; f aua * iiopkahi nae ai a ua mau makua nei o ka uku ame kaplia o ke poo, e hauke ai a loaa, alaila, hookamumu ae i na niho. Eia hoi ke o/fhooriaukiuki a ka makuahonowaikane o ua Kawelo. i ke kii ana aku o ke kaikamahine i ka hauna laau, oia, o Huelepo. K o e ku kā hauna kau u kaua i ko kane, He kane, he wawae liilii, He.Uliii ko kano, he holoholo kalmkai, Paia e ke kai nui, e hina. walo ana no, He nui pueaaia ko kane, "ku ikaika, He puhaia ko kane, he aa kiolaa, Ka no ka laau'a kaua i ko makuakaue, He nui mai luna a lalo. E pa ke Kona, aole e hina, E pa ka Moae, aole e hina, He hina no'u no ke aalii ku-makani, akaa pu . Nolaila la, e>we nui oukou e na makamaka ame na hoaloha īka Hiwahiwa a ka Lāhui i ike i ka nani o na amena hana kaeaea ā Kawelo, Ke wahi p apa aina mikololohua keia no keia makahiki ae.