Kuokoa Home Rula, Volume VI, Number 52, 25 December 1908 — He Moolelo NO KA Hooilina o Rivela a me Ka Ipo Aloha i ka Oni Kapalili a ka Puuwai! A I OLE KA UI HAPA ITALIA A HAPA PELEANE [ARTICLE]

He Moolelo NO KA Hooilina o Rivela a me Ka Ipo Aloha i ka Oni Kapalili a ka Puuwai! A I OLE KA UI HAPA ITALIA A HAPA PELEANE

Ke AlaHki,i.i no Oremona_ Hale--0 ka Wah;ne Himkni Ki-:ak.\*Keia—Aohk Lua o kaNanil Auwe! Ikeia Ait e Ke Aloha!!

hoomauia. I ka lele ana aku o ua pepa noi u.i pa aku l.i na maka o Mr. Slaploson, a ho inea kulana ia o ke poo o ua alakai nui nei, a pane pukalaki mai la ia: "Laki loa au i ka homo ani aku o kekahi awe ho- 1 hoopilikia nui wale elike mo ia i paheino aku la mai loko aku nei. E hele oe, e Miss Alafeiedc ika hale mele Koroneta, a malaila oo e hoopipili hou ai i kou mau aweawe a hoouluhua aku i ko laila poe, elike me kau i hana ai ia makou maloko nei o keia hale no na manawa he lehulehu wale. Oiai ua luna nui nei e hoopuka pukalaki ana i keia niau huaolelo ae la me ka piha inaina, ia wa hoi, ke hene aka Ia kekahi poe o loko' oka papa himeni. A, o ka poe hookolohe no keia o loko oua puali himeni nei. Aka, oka poe o lakou i makemake ole maoli ia Miss Alafcrede, ua hauoli ole lakou no kana pa-ki ana mai i ka pepa i na inaka o Mr. Stapleson. Mahope koke iho o ka pau ana o na olelo pukalaki ana a ua Mr. Staplesoa nei, ia wa oia i huli mai ai a pane inai la me ka leo oluolu ia Miss Howard: "E kala mai oe ia'u. E hoomaopopo ee, o ka mea i hala, ua hala aku la ia. O ka'u wale no e olelo aku ai ia oe, e Miss Howard, ua pau ko kela wahine kuleana maloko nei o keia puali hiineni, a ua hakahaka hoi kona wahi. -Nolaila, ke ninau nei au ia oe: o ae ana anei oe e lawe i kona wahi? " Ua lohe aku la o Aria i na leo hamumumu o na mea apau; e apono ana i keia manao o ko lakou luna nui, e hoolilo iaia nei i pani ma ko Miss Alaferede wahi. Mai ka hamumumu leo lulii ka ia nei lohe ana aku e ne hele ana mawaena o ua poe himeni pei a ka puai leo maoli ana mai, e oho ana ma, o a o, o ua poe nei. "Ae—ae— ua kupono ha keia lede opio i leo alakai no makou. " Oia nei hoi ia wa, ua kilihehe iho la ka manao anoninoai kupikipikio«iloko ona, a ano maopopo ole iaia kana mea e pane ae ai ia Mr. Stapleson, nolaila, aole oia i hoike koke aku ī kona manao no ka ninau aka luna nui ī ninau mai ai iaia. A no keia kaulua iki ana aku o ka Aiia pane, ua kamai' : o hou mai la ua luna nui nei-' "Aul ea >e, 3 ka lo le maika,, un ike au me ka maopopo lea, a pt la nohoi me keia poe lede ame na keonimana maloko nei o keia hale i nei la, ua hiki loa ia oe, e Miss Koward, ke himeni me ka maikai loa. A ua ike nohoi au, ua hiki loa, i.i oe, e Mlss Howard, ke hookani piano. Nolaila, ke haawi nei au ia oe i ka uku pule a'u i haawi a. ia Miss Alaferede, a ua manao au, he uku maikai loa keia e loaa ana ia oe. " I nei wa i lulumi m.u ai na poe himeni a puni o Ana. 0 ko lakou mau ano apau ma ka ia nei ike, e koi mai ana no lakou iaia nei e ae oia i ke nui a Mr. St,apleson, a e lawe hoi i ka uku ana i hnawi mai ai iaia. la manawa 1 pano mai ai kekahi wahine aoo: "E ao oe, eka leda opio, i keia noi i wailioia aku la imua ou. Mai kuihe a kanalua kou manao, i: kuu kaikamahine no keizi kono a Mr. Siapleson ia oe. Mahope iho o ka noke ana o kekahi poe i ke kamaiho ia Miss Howard, e koi ileaika ana iaia e ae e lilo oīa i hoa himeni no laleou, olelo aku la oia ia Mr. Slapleson: Eae mai i manawa no'u e kamailio pu ai me Paulo, ko'u wahi kaikunane hookama. Oka mea e holo ana ia'u ame ia ma ka maua kuka olelo ana, oia ka'u e hoike aku ai ia oe, e Mr. Stapleson. okawa ia a Aria i kahea aku ai ia Paulo, me ka hoike ana aku iaia, lie makemake oia e kamailio pu me ia no kekahi mau wahi minule pokole. 1 ko Paulo hoea ana aku iluna o kahi himeui, liele aleu la ia ame Aria ma kekahi aoao o kahi himeni, a malaila laua i kamailio ai no ka mea e pili ana i ko Ana lilo 1 hoa no ka puāli himeni o Lainka Hale Mele. A hala he mau minute o ka lauu kamailio una, Ja wa pape mai la o An'a i kona wahi kaiknnane, e kii mai oia'ia Mr. Stapleson I ko Mr. Stapleson hoea ana aku ma kahi a Aria e ku ana, pane mai la oia i uu luna nui nei, nu ka olelo ana mai: "Mahope iho o ko'u kulea pu ana me Paulo nei no ka mea e pili ana i ko'u lilo ana i hoa no ka puali himeni o Lainka Hale Mele nei, ua hooholo au i ko'u manao, o haawi aku i ka'u pane imua ou, e Mr. Stapleson. " "Heaha la kau pane, e Miss Howard; e haawi mai fti ia'u?" i ninau aku ai o Staplcson ia Aria me ka puai aua ae o ka ula nia na kumu o kona mau pepeiao, oiai ua ō wal« ae la no ka hauli īnnnao iloko onu, aole paha

auanei e ae ana ua lede opio nei i kana noi. A''o:ai oia e kali ana me ke ano kanalua o kona noouoo, pane mai la o Aria: l 'E Mr. Stapleson, ke ae nei au e lilo au i hoa no loko o ka puali himeni o ka Lairika nei. Ia wa i kunou aku ai ua luna nui nei. imua o Aria 3 a pane aku la: "Ua hauoli loa au no keia pane au i hoike mai la imua o'u. " A mamua ae o ka huli ana ae o ua luna nui nei a hele aku ma kahi aka puali himeni e ku mai ana, no ka hoike ana aku hoi ia lakou no ka ae ana o Miss Howard e komo iloko oka papa himeni, aia hoi, haawi mai la o Aria i kona lima iua luna nui nei. Ua lulu lima aloha iho la laua i kahi ame kahi. Ia manawa i huli ae ai ua alakai nui nei o Lairika Hale Mele, ht-hi mai la ia he mau kapuai imua, ame ka olino ana ae o ka hauoli ma kona mau helehelena apau, ia wa i pane mai ai oia imua o ka puali himeni: "E na lede ame na keonimana, ua lilo o Miss Howard i hoa no loko o ka puali himeni o Lainka Hale, a oia aku ana ka mea nana e himenī i na solo apau a Miss Alaferede, ina nae e hoikaika iike ana kela ame keia o oukou ma kana mahele iho. Ke lana nei hoi ko'u manao e loaa ana ia oukou apau, lie uhane hoolana manao ikaika ma o Miss Howard ala. \ Nolaila, e hoomau kakou i ka nee ana imua ma ka kukou hana. " A o ka wa ia i eleu like ai na mea apau i ka lakou mau mahe.le apau. Ua piha hoihoi a hauoli na mea apau no ka |e;ia ana o keia puukani hou ia lakou. O ka--mea-hoi nana i hoopiha loa ia lakou me ka hauoli, oia ko lakou ike ana, ua lioihoi hou ia mai k'ahi papaa barena ame kahi apana io bipi ia lakou, na mea hoi i aneane e kailiia mai ko lakou mau waha aku a mai na waha aku hoi o na wahine ame na keiki a lakou. lilua a ekolu a lakou himeni ana me ka holopono loa. 0 ka oi aku no nae o ka ui ame ka maikai, a o ka pookela nohoi ia o ka maemae o na kiina himēni oia wa, oia no o Aria. Ika wa i pau ae ai ka himeni ana a ua poe nei, ua hele aku la o Mr. Supleson ame ka mea Hana i haku a i hoonohonoho i ua himeni nei ma kahi kaawale aku, a kuka iho h laua no kekahi manao i hiki ole i ka lehulehu e ae ke hoomaopopo aku. He hapa hora palia ka laua kuka pu ana, ia wa i hoi mai ai laua aku iho la ma kahi a Aria e ku ana. Ia %va pane mai la o Mr. Stapleson ia Ana: "Ua ike au a pela nohoi me Mr. Eames nei. ka mea nana i haku i keia mele ame ka moolelo walohia e pili ana 1 nei himeni, ua makaukau loa i ka puali himeni nei ke wehe koke aku ika paaniia ana o keia Opera iloko o elua a ekolu paha la mai keia la aku. "Nolaila, walii aua alakai nui nei i hoomau mai ai i ke kamailio ana, o kou manao wale no koe, e Miss Howard, a lohe aku maua i koa ae ame kou hoole mai i. ka pono ame ka pono ole oka maua mea i hooholo ai. A i hoike aku nohoi au ia oe, e Miss Howard, o ka nani, ka maemae ame ka ui o kau hana ana iho nei i keia wa, ma na mea apau e pili ana i leeia himeni, ua oi aku ia mamua o ka Miss Alaferene i hana ai ma ka wa hope loa i hoomaamaa ai oia no H: !u mahina ile .m me ke a'oa'o pu ia ana aku, e Mr. ILam. s, A.ole i pau

noonoo, oia no kau e hana aku ai. Heaha auanei ka'u? Ke mai la no oe ia'u, oka mea e loaa mai ana ia oe, he waha ko'u e ai, a oia wale iho la no ka'u. No'u paha ka olelo ia ana la, hc ui lolena, Emoole nohoi ia miki ana aku a lakou nei, hoea aku la lakou nei i kahi o Piihonua. E noho mai ana ua kanaka la ma ka ukuwai oka puka. Ua kookoo ac la kona. mau lima i kona poo. Hookahi lima ma kahi aoao, a hookahi nuliui lima ma kekahi aoao. E kulou ana kona poo, ana ka waimaka no e hiolo makawalu iho ilalo. No ka lilo loa oua kanaka ney na paiauma ana i kona kaumaha 'h°> nolai'a, aole oia i ike mai ia lakou nei e hele aku ana, aole nohoi i lohe i 'ke kamumumu o ko lakou nei mau kupuai. A kokoko loa lakou nei e kau aku iluna o kipaepae iliili e hele aku ai a hoea aku i kahi a ua kanaka nei e pa ana kahea a Hiiaka i uao Piihonua: "ETiihonua—e! Aloha ma—i 1" Iloko o ia kulipolipo nui o ke kaumaha ē kaawili ana iloko o Piihonuaj.ua puiwa ae la ia. Ea ae Ia kona poo iluna, a ka ae Ia kona mau manamanalima i na waimaka mai kona mau maka ae; alaila, haka pono mai la kona mau maka ma kahi. ana i lohe mai ai i ke kaheaia ana aku o kona inoa, ame ke aloha hoi o ka mahamahaia ana aku īaia. Ike mai la ia me ka nalu nui ana o Kona noonoo he ekolu keia mau wahine malihini a ka ui nui wale e ku aku ana. A o kona manawa ia i pane mai ai me ka leo e hooniia ana no e ke kaumaha: "Ma' i ! Eiakahale. He wahi miki ai no, a he wahi pupu paakai no ko kau hale nei. Nani hoi ka loaa ana mai la o ko ? u inoa ia oukou, ena malihini. Oia loaa ana mai la hoi o ko'u inoa ia oukou, e na malihini, a o kuu waa-e,-oi-ia; inalahoi, aohe olelo ana. Aole nae, ua hala aku ia wa, a he mau la keia o kuu waimaka e hanini mao ole nei, elike no me ia a oukou i ike mai la. Eia au la he pio na Puueo; a o nei mau iwi wale no koe apau i kalua ia e ia. Ma—i! Komo nui mai! Alo —ha! A i ninau aku au ia oukou, pehea i ioaa ai ko'u inoa ia oukou oiai ke ike nei au, aole oukou he poe kamaaina no keia mau kaiaulu? Alaila, pane aku la o Hiiaka ma ke ano hoonalonalo a huna huna nohoi: "I lohe mai nei makou i ka wawaia o kou inoa ame ko Puueo e kanaka e makaikai ana i ka heenalu a ke alliwahine Punahoa. Ana kekahi poe nohoi o lakou i kuhi kuhi mai aei ia makou i kou wahi nei. Ilaila nohoi makou i lohe mai nei i ke kamailioia o kou pilikia. A komo o.Hiiaka ma iloko o ka hale, ua ku mua iho la ka umeke ai a Piihonua iluna o kahi kipaepae lauhala, a e ku ana nohoi kahi puniu paakai, me kahi alaala hee i hanaia me ka inamona. "Eia iho kahi miki ai, me kahi paakai, " wahi a Piihonua i pane-mai ai imua o Hiiaka ma. Olelo aku la hoi o Hiiaka ma ka i anā aku ia Piihonua. Ei ae oia nei o-makou ke ai. Owau ame keia wahine o makou, aole maua epu paakai. Aka, ea, ke hoike mai nei keia mau mea i hoomakaukau iho nei i ola. O Haloa ka umeke, ke hoole ae nei ia, aohe make, a he ola h°i ko laila. Ke hoike mai nei ka palahe'a o ka hee, he i'a ia no kai-uli, kapae nei ka alaala. Nolaila, kapae ka make ia oe, e Piihonua i nei la. Ua nui ka .alaala me ka inamona i hele a Ij ; u maikai ika paakai; nolaila, e hoolana aku au i kou pihoihoi, e ko makou kamaaina, nau ka paakai e kopi i keia la, o na maka o ko hoa paio ke li'u ana ia oe. He inamona kahi koalaala mikomiko e pu paakai aku ai, nau ka momona oka waiwai e hoonuu aku ana i keia la. Aohe make, he la keia no_ke ola ano ko waiwai e Piihonua. " ' Aole i pan.