Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 4, 22 January 1909 — Ka Kauka Akale Kulana Lapaau Ma'i Lepera. [ARTICLE]

Ka Kauka Akale Kulana Lapaau Ma'i Lepera.

Ma ke ku hoike ana o Kauka Akale nona iho imua o ka Aha Apana o Honolulu nei, no kona hewa kipu i ka hale o Kauka Wayson, ua hoike ac Ia ua Kauka Pelekane nei, ma ke kakahiaka Poakahi nei i kekahi mau olelohoike waiwai nui e pili ana i kana kulana lapaau i ka ma'i lepera. Ua hanauia oia ma Manchester, Enelani, iloko o ka malama o lulai, 1865. Ua aoia ika Oihana Kauka, a ua IUo oia he hoa noloko o ke Kulanui o na Kauka Lapaau me Kauka Oki o Ladana,' a he 20 nlakahiki kona lawelawe ana ia oihana Ma Hawaii nei oia i huipu ai me Walaka. oke kumU nui o kona hūipu ana me ia. (Walaka) oia kona ake loa e ike i ka mea e hiki ai iaia ke hoola i ka ma'i lepen. Ua maka'u ka Papa Ola ia Walaka. Hoomaopopo oia, ua loaa kekahi laau ia Walaka, e ola io ai ka ma'i lepera. Makemake*Joa oia e, īke, heaha ]a nei laau hoola ma'i lepera a Walaka. Ua hoomakili iki mai no o Walaka iaia ī kahi mau mea e pih ana ī kana laau lapaau. He laau ia noloko ma i o kekahi meteria. Ua haawi mai no o Walaka iaia 1

kahi mau hunahuna o ua laau lapaau nei; a nana'(Aka/(i) ponoi iho i huli aku i na koena laau e hololea ai ka pa'ipa'i ana. Hoike ae la oia i kē kulana p kana lapaau ana, oia hoi, he lapaau raa kahi ponoi i ikeia ai ka ma'i lepera, ke Ki ana'ku i ka wai laau iloko o ka ili, a he 'hoohainu ana 1 ka laau maloko. Aole nae oia 3 hoike ae i kana mau laau lapaau e lawelawe ai. 0 kekahi mea ano nui i komo ma kana kulana lapaau, oia ke ano o na mea ai a ke kanaka lepera e ai ai. Ua hoole loa ae oia ika oiaio oka manao o kekahi poe Kauka; e olelo ana, ua ulu mai ka lepera mai loko mai oka anoano i kapaia he halci]li lepras. Ua hoole pu ae oia, aohe loaa oka ma'i lepera ma ka hookomoia ana o ka lepera iloko o ke kanakā. Wahi ana i hoike ae ai, ua ola hookahi ma'i lepera mamuli o kana kulana lapaau Ua hoike ae nohoi oia, ua manaoio ota, o ka ai ia ana o na i'a hauna, ka naau pnaa maka, na mea ai kini, a pela aku, he mau mea ai īa e ulu mai ai keia ano ma'i. O keia laau ola a Kauka Akalr, oia ka ua Kauka la l hoohuoi ai, ua lilo malu īa i kahi mea okoa aku, .i ua koho oia ua lilo ia Kauka Wayson. He mea ano nui loa keia a makou e nana aku nei O ka pihkia nui, oia ka loaa pau pono ole ana mai o na hoakaka naauao' a keia Kauka īa makou, e hiki ai ia makou ke hoike piha aku īmua o ka lahui.