Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 26, 25 June 1909 — KOI A LILIUOKALANI MOIWAHINE MUA O HAWAII [ARTICLE]

KOI A LILIUOKALANI MOIWAHINE MUA O HAWAII

Ke Komite no na Koi Poaha, lanuan 14, 1909. Halawai ke Komile ma ka .hora 10 50 A M, Hon James M. Miller, ka lunahoomalu Mr. Hatch. Ua loaa īko makou Teritoie ka pomaikai mamuh oke kanawai aka Ahaolelo lahui 1 kau ai. Ua lawe hoi ke aupuni o Amenka-Huipuia i ka pomaikai i na'i ia ai eke Teritorc o Hav/aii a ī loaa hoi mamuli o ka lawelawe_kaua ana. Ano, mamuh hoi oke kanawai e hooiioho ana i aupum no ke Teritore o Hawaii, ua haawi ke aupuni o Amenlea Huipuia ī na loaa o keia mau aina i ke Teritore. Ina ua hana o Amenka Huipuia ia hana mami)li oka naaupo i na pono pili makaainana ame ke kuleana maoli hoi o keia ledc, me ka haawi ole ana i ka noenoo akahele maluna o ka ninau a'u i waiho aku nei īmua o oukou, ke olelo nei au he mea pono ia ,Amerika Huipuia ke awiwi e hoopau aku ia hewa. Mr. Fulton Heaha la ka loaa makahiki o keia mau aina? .Mr. Hatch. He kanakolu kumamahma tausani dala ka makahiki iloko o 1902. Mr. Waldo. Ua hoolimdhmaia kela mau aina ma na uku hoohmalima haahaa loa Mr. Hatch. He hapa nui o keia poe aina, ua hoolimalimaia he īwakalua makahiki i hala ae nei. He nui loa "o na aina maikai loa i heohmalimaia no na uku 'hoohmahma makeponoloa i īkeia ma ia mau la, aka, o ka waiwai 10 nae oia mau ama, ua pn paha ae ia i keia wa. Mr. Waldo Hookahi a ? u ninau e noonoo nei i keia wa. Ke manao nei au ua hoike mai nei oe ma kahi wahi ae nei, ua oi aku maluna o $10,000,000 i loaa mai ia Amerika Huipuia no ka oihana dute mai ma Hawau. Mr. Waldo. Oka hapa hea o kela $10,000,000 ka Amerika Huipuia ī houlilo aku ai no ka uku ana iko oukou aupuni? Mr. Hatch. Oka hapa wale no a oukou i hookaawale maopopo ai Mr. *Waldo. Ua manao hoi au ua hoonohonoho la hoi oe a maopopo. Mr. Hau.h. Aole; aole hfki ia'u ke hai koke aku haawi ae » makou i $1,000,000 no ka uku ana rna lilo oke kinai ana i ka ma'i ahulau, a he mau hu.na l a kuikawa nohoi kekahi ī hoihoi la ae e ka Ahaolelo Lahui nei ma oke kanawai la. Ma ka hooponopono ana me he mea la he $5,000,000 i komo iloko o ka Waihona o Amerika Huipuia nei i oi aku maluna o na hoolilo e pono ai ke kakiia ma ko Hawaii helu Mr. Waldo. Aole anei i hoohloia aku la mau dala no iea uleu ana i na lunakanawai Amenka malaila? Mr. Hatch.. Ua hoea mai ia uku mailoko mai o ka waihona nui o loko oka Waihona. 0 keia iho la ka hilina apau a hoea ī ka M. 11. 1906. Mr. Wj»ldo. Makemake au e loaa ka mea oiaio ina $io 000 o°oo ku kā mak ° u 1 hoolll ° ai no Hawan mam>ua 0 Mr. Kalanianaole. Manao au, ke uku nei makou i keia Aupum $1,000,000 i ka makahiki, maluna aku hoi o na lilo apau—oia hoi na lilo no ka malama ana ika oihana dute, ke aupuni ame na mea apau. Mr. Waldo. Manao au he mea ano nui loa ia e hoakakaia ai ma keia wahi, nokamea, manao au he kumu koikoi loa ia imua o ka Ahaolelo nei ma ka wa e waihoia aku ai Uaila. Mr. Hatch. Aohe kanalua ana no ke kue okoa ana he huina dula nui. Ua houluulu akahele loa ia na huahelu a Ik * mat[Swa hc e ' ua makahiki i hala ae nei, e hoike aaa i kela ame keia dala i hookaawale.a no kela ame keia hana ma Hawan, a pela nohoi me na loaa mai iiawan m a ,' Mf.Waldo. E hana anei oe ia hoike a hoea loa mal 1 keia wa, i hiki ai ke komo maloko o kau hoike? Mr Hatch. Ae. He koena nui okoa no koe. Ua Am f lka Huipma he kuai aina makepono ioa ana ma o kona lawe ana mai ia Hawan. Ka Lunahoomalu Makemake au e hookomo oe m i loko o kau papa hoike $32,000 i loaa aku i kooukou Plele mai ke Aupum aku nei i keia makahiki.