Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 46, 12 November 1909 — HE MOOLELO HOONIPUUWAI NO KA UI NOHEA Meliana Salema A I OLE Ka Opio Noho Uka--luiu o ke Kuahiwi [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONIPUUWAI NO KA UI NOHEA Meliana Salema

A I OLE Ka Opio Noho Uka--luiu o ke Kuahiwi

MOKUNĀ I Ka Huakai Holoholo Waapa A KA UiMELIANA SaLE-' ma,—Ka Opio Noho Kuahiwi mēna Ilio PunaHELE —HAULE PA-HU KA MAN'AO 0 NA POWA—IIIKI MAI KA HOOPAKELE I KA WA PONO. A hala kekahi mau niinute i kamailio ole ia mawaena 0 na opio a elua, ua ninau aku la o Meliana i ua Jceiki noho kuahiwi nei: "Nani hoi ia, ua neie ae la ka'u no,i mua ia oe, a eia- hou keia noi a'u ia oe i mi ia he mea na kou lunaikehala e hookuihe ia ai; aka, ke lana nei no nae ko'u nianao, aole no e hoole mai ana' —'"He rhea-hiki ole ia'u ke ae a hoole aku paha, no ka mea, aole oe i hoopuka maoli niai la i_a manao ou, e hiki ai la hoi ia'u ke'koho i ka pane kupono ma ko'u aoao nei no kau noi, ■ -NoUūla, e ha-i mat pe 1 kou manao hou," wahi a ua keiki nei o ke kuahiwi, i īc,inaha aku ai i ka Meliana mau olelo me ka p:iu poao ole o kona manao. A hoomau mai la tioboi o -.Meliana i karu oleio rmua o ua keiki noho uei o ka lae kuahiwī:-, "Aole hoi i mohala pono aku ka'u niau olelo imua eu e kuu hoaloha maihai, kahama e mai hoi oe, ua hiki no nae, nokamea, o ke au-koko-ia iho U no ia o na aa koko o loko o ko kaua mau puuwai o keia waonaliele." '"Nolaila e ka hoopakele o mi nei, aole ko'u Ke' «īanab...ia'«i §JSinau aku ana ia oe, e eha like ai oko kaua mau iwi.apao, aka, i wahi no'u e maopopo ai i ka hele ana o ka Hoku o Betelehema, a oia keia. Aole anei hoi e hiki ii oe ke hai mii'i kou inoa ia'u, oiai ua iohe aku i ko'u inoā"a ua maapopo ia oe, a o kou lioi aole au i .lohe?" Hene iki iho la ka aka a ua keiki,nei 6ka laē laau; a pane aku la oia ia Meliana ine ka olelo a'na aku'iaia; ' u Ee wahi inoa ko'u aia ika laau; e hiki ole ai lee'ike'iamai, ak;d, elike me kau e noi mai nei.e kuu hoaloha maikai;""he M&amaikai io no e lohe oe i ko'u .ino.a. 5 ko'u inoa e'k'a "m'adame. 0 Kale Oliwa, i kapaia k'ākaikahi loa nae ka-poe maopopo," "Ua lohe ae la nae.kekahi mea e keid inoa me ka makaee loa e hiki ole.ai ke leapaela ae'rriai 'ka papa.ae oka puuwaii oia. me ; a," .wahi 'a ua Meliaiia'iWH olelo aku ai, a hoomau aku la r)ohoi ; ika olelo'ana: *'A'e lilo hoi ia inoa i kia no ka puu'wai o ua'We'a' hi. A o ke kahoaka r hoi o, o"ka inoala, lilo no ia i kila' mskeneti ume 'ana I'ka" puuwai 1 o kekahi mea, a liio nohoi ua helehele»» īi, 'i aniani"kflōhi fio ua mea lā o ke aupuni makeneti,..i ame ke ao, a iloko hoi o ka li'a ana a ua mea la maluna o kona wahi moē," . me kapuapuai ana.o ka ula ohelolielo ma kona maupapalina. I ka pau ana o ka Meliana nipU..olelo i • olelo aku imua o ua keiki noho kuahiwlnei, ua.pane maUa ua Kale Oliwa nei ja Meliana i ka . olelo "ya haopahaohao mai kau mau olelo ia'u e kuu hpaloha maikai, k v ai mau olelo au i olelo ae, nei, ua hpopnka a.e oe .i 'ka huaolelo "kekahi mea." Owai ae hoi ia mea. .naawaho ae o ' kaua, oiai, elua wale iho no kaua oloko nei p keia ia wa,pane aku la o Meliana me ka olelo ana aku: "He mea oiaio ia'au i olelo mai la e kuu hoaloha kai, i hoopuka ae au ia mau huaolelo-no ko"\i lohe ana'aku nei i kou inoa me ka maopopo loa," me" ka hoomau ana aku nohoi i kana olelo aria: tf A6fe'io ; no he?. mealgfjsmāwaho o kaua, aka, o ka mea mawaho i ae-;p.ka,uynaloko o keia ululaau, o ko'u puuwai no ia, ao ua rh'ea l'a'hoi, owau nei no ia. Nolaila, e.ka mea nona ka iaoa a'u i bhe aku nei 4 ao ka hoopak'ale hoi o'u nei. E 'āe 'mai koii . oluoiii e hele pu kaua a kahi o ko'u wahi waapa, a 'ka'u aku au, alaila-no hoi oe, hoi mai. Aka, pehea ana keia mea weliweli e waiho tnai nei?" Pane aku la o Kale Oliwa i ua Meliaaa-nei «īeka olelo ana aku: "He hana pokole wale »no ia ia'u„i hakalia wale no i kuu kamajlio aku i ka'u mau llio ; punabele,no ka lawe ana aku i keiā pupuka ino e moe -mai -• nei a ki]oi iaia maloko o na lua meki e waiho mai nei maloko o, keia ulu laau, ua hiki loa ia laua ke hooko me ka-'hikiwawe laa." . Ia wa i huli ae ai ka opio, a kamailio aku la i kana mau ilio punahele me ke kuhikuhi ana aku maluna o ke kino make o ka Ilikini ewaiho mai ana.-; Me ke hakalia ole, ua lele like aku la ua mau llio nei-maluna ,o ke kino o ka mea make, a kaualako aku la no kahi-a laua e ike ai he wahi kupono ia no ke kiola ana ina mea ino. Pela ua mau ilio nei i hooko aku ai, a'ku maoli no i'ka weliweli ke nana aku ika hana aua maa ilio la. No ka u'i Meliana aole oia i nana aku i ka hana a keia mau ilio, aka; ua pal lulu ae la oia i kona mau maka, a kamailio mai la i ka opio no ko laua haalele koke iho ia wahi. Ua hooko koke ahu la ka opio no keia noi a ka wahine opio, a u, haele like mai la laua no kahi o ka waape e lana ana a ka lede opio ī haalele ai. He hapalua mile ka manaao mai kahi mai o ka waapa Meliana e waiho ana, mai ka laua wahi e hele aku nei, a i ko laua hiki ana malaila, e waiho ana noka w&apa, aohe mau mea i laweia, a i hoopaina ia pahā,- Ao ka lua o m Ilikini i noho iho ai e kali, i kona kokoolua, ua \yeh£ muE 'se akule i ka hohonu, i "koni wa i lohe ai i kani' o ka pu ja maopopo iaia, ua make kona kokoolua, a no ka wa loihi okona kali ana, a oka hoea ole mai ? ihōla i'holo ai kahi Ilikini nana e kiai ana ka waapa, mē |ka nana oie iho e lawe i ka waapa oka wahine opio; aka; oia holo t,ku 'oia no>kona palekana.