Kuokoa Home Rula, Volume VII, Number 53, 31 December 1909 — HE MOOLELO HOONIPUUWAI NO KA UI NOHEA Meliana Salema A I OLE Ka Opio Noho Uka--luiu o Ke Kuahiwi [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONIPUUWAI NO KA UI NOHEA Meliana Salema

A I OLE Ka Opio Noho Uka--luiu o Ke Kuahiwi

MOKUNA 111. , Kupaha ka Hoaloha—Ahuwalk' ka No'a Huna —Auwel Pkhea ok i Maopopo ai? —E AkaheLE LOA IA OE. "A pehea, malia paha he iho mai no na Ilikini a hoea i keia wahi?" wahi no a ua kanaka malihini nei. "Ae, he hele mai no, aka, aole nae o lakou hana ino wjle mai ia'u; a he noho ōluolu loa au rae lukou," wahi a Kule Oliwa i pane aku ai. Ma keia pane ana a ka Opio, ua hene iki iho la ka aka a ua malihini nei, me ka nana pono ana mai i ka opio 0 ka lae laau } mai luna a lalo o leona mau kapuai wawae, a pane aku Ia oia i ka opio, me ka olelo ana aku: "Ae, pela io ka hoi, he noho oluolu loa io ka oe me na Uikini iko lakou wa e hoea mai ai i kai nei. Pehea ka hoi kela mea ma kahi kokoke i ka muliwai i kel a pule aku nei?" "Auwe! Heaha ia mea," Mahi a ka opio i pane aku ai, me ke ano li-o o kona mau maka, me kona manao, aole 1 ike ia kela pepehi ana a ua Kale nei i ka Ilikini i hoao ai e aihue i ke kaikamahine, ame ko laua kamailio pu ana. "Pehea auaaei e nalo ai kela mea ano nui loa?" wahi no a'ka malihini. Ia wa, pane aku la o Kale Oliwa me ka hoao ana, e hoohunahuna iho: "Pehea oe i maopopo ai, owau ua mea la ma ia wahi au e olelo mai nei?" Nana pololei hou aku la ka malihini ma na maka o ka opio, me ka pane leo ole nokekahi mau sekotia, a ia wa, ua pahola iho la he nūno aka hou ana ma kona mau papalina, a pane hoomaoe aku la i ka opio: . » oe i lōhe i ka wehewehe a Meliana Salema, i ke. kulana o ka opip nanā oia i hoopakele, ke ano o kona leo ka ooi o kona mau maka, ke ano o kona lauoho a me ka maemae laahia o kona puuwai, ina la, aole oe e ninau iki mai i kena mea ia'u." I kela manawa i naholo ae ai ka ula ohelohelo ma na papalipa o ua Kale Oliwa nei, a kulou iho la.kona poo ilalo, oiāi, ua loaa pono aku la oia'i naolelo a kekanaka malihini, a holo ae la ka maeele ma kona puuwai, aka, iloko o ka imo ana a ka maka, ua nalohia koke aku la nae ia ano e ana, a pane aku la oia i ka malihini: "Ma ia mea au i olelo mai la, ua hana wale no au i ka mea kuponn a kekahi kanaka e hana ai, no kekahi hoa kanaka; nolaila, aole no ko'u manao, e hana ino maoli aku i na Ilikini, a i naiākoū"e kue mai ana ia'u, aole loa o'u hopohopo a maka'u no lakou." VKe hopohopo nei au nou e ka opio, oiai he ano mama loa kena mau wahi lima ou, ina e hoea io mai ana he puulu o kela poe ili ulaula," wahi a ka malihini. "He oiaio paha ia au olelo mai la, aka, i hai aku au ia oe, aole loa kuu mau lima punahele nei i hoohoka iki mai ia'u,.mai ko'u wa uuku loa mai a hiki i keia la a kaua e kamailio pu nei. He oiaio, aole no o'u 'Hiakemake ia ano hana; aka, aole ia mea he hopohopo p ka maka'u iloko 0 ko'u puuwai opiopio nei au e ike mai la," wahi a Kale me ka huila ano e ana ae a kona mau onohi maka. "O ka paio ana me na enemi oia ano, eia kau mea kupono e malama ai n« kou ola," wahi a ka malihini, me ke kuhikuhi ana iho i kana pu, a kukulu pono ae Ia i u'a pu raipela nui loihi a kaumaha nohoi mamua o kona alo. I kela wa, ua ike koke ae na maka ooi o ua opio nei i kekahi wahi manu, e kau ana iluna lilo loa o kekahi lala { aau, i hele a kau pono ika wekiu o kekahi' kamu p'aina loihi. Ame ka pane leo ole, huli mai la oia imua oka malihini, a lalau aku la i ua pu raipele nui la .mai ka lima mai o ka malihini, a iloko o ka wa pokole, ua kaulona ae la oia i ua pu nei ma kono poohiwi, a iloko o ka imo ana a ka maka, ua kani nakolo ae la ka leo nui o ua ilio hae la, a haule walawala mai Ia ka manu mai luna mai a waiho am k- kino make ma ke alo oka opio. Huli mai hka opio a haawi aku la i ka pu a ka malihini, me ka olelo ana aku: "He pu maikai loa kena - au." Ua hiki ole 1 ka malihini ke pane koke mai i kela wa, oiai, ua piha loa ia kona naau me ke kahaha, mamuli o ka hana koa a wiwa ole a ka opio. "E ka opio maikai, ua ano hlki ole ia'u ke manaoio aku i ka'u mea e ike nei me ko'u mau maka ponoi. He mea oiaio, he nui a lehulehu walg na kanaka kino nunui, a ikaika i hoao e ki me keia pu, aka, ua hoohoka wale ia 'no lakou, no' ka ua mea o ke kaumaha o keia pu, aowau hookahi wale no ka mea hiki ke ki i keia pu me ka poJoJei, oiai, ua hana maoli ia no keia P m ma ka'u kauoha poeni ana, aka, ke ike oei nae au ano, ha keiki opiopio papalina palupalu ka hoi ka meauana e haaheo, a hiki eku pu ma ko J u mau kapuai wawae. Nolaila, eae mai oe e kuu hoaloha opio, e pahola aku i na hoomaikai kiekie loa maluna ou. Ke ike nei hoi au, ooe io ka, ka moi o keia ulnlaau, a like oe me ke kanaka he kanalima makahiki. Aole loa ia mea he hopohopo ana nou, oiai, ua hiki ia oe ke hele i ka loa ame ka laula o keia aina waoakua, aole loa'he mea nana e pali i kou poo e k'a opio maikai. Aka, e kuu hoaloha opio, e makaala loa oe ma keia mua aku,nokamea, ke ke nei au, he mau enemi ino loa kou ehoao anae hoohalua 1 kou ola." A koi« pnlo ae.