Kuokoa Home Rula, Volume VIII, Number 19, 13 May 1910 — MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KUAIALII Ka Luaole o ke Kanaka Ui o ka Papa Lohi o Apua i Puna Paia-ala i ka Hala me ka Lehua [ARTICLE]

MOOLELO HOONAUE PUUWAI NO KUAIALII

Ka Luaole o ke Kanaka Ui o ka Papa Lohi o Apua i Puna Paia-ala i ka Hala me ka Lehua

NoN V !s\ N \'Nl Pui kF XI \ j\l VITINA KK A1 O- iMI I IPO M\ M\ .\LE īv! T \LOlo\ O K\ Mo\N\ - -LO \ V 0 Ll I'KI \ K V OHI \ NkuiO t K V M\ i '' 0 is-\ I'l'\ H\IMON\I K\\V\t O W'\lL 1\ —K \ 'l!'\l'\l|)ll (.) k\ Ik\lk\ Luk' "A N \ Kl'l'l' \ O PL\V\Il NM Il r 'Kl\ N\ MFA POHIH'IU O \ H \N VN\ MOKUNA 1 li Knna lun o Kimakahonu i hoea aku ai nnua o Ve luwahnn, e noho mai ana no oia a ine Kahal .u a im n\ ohua no ho. ti n i al i\s ilune Hu ilalai ne', o k.i pui ana ae no īa o k.a lakou pauia ana Ii h.ua no a luki, ikt inai h o ILMLIai i ho ni, i nheniin m n Ia m hookipu anu no Kum ikaht>i'u, uok.mle >7Tli'lu 7 " \Tōle n-i la, akahi no a hun i hou lak. i', ilu iku lio naka ni> k i maka Ii 'nn anu iho*o ki nat>, ua nmau mai la ke aluwal"ne o ILnNi! n Kamakahonu, i ki ole'o an i mu "Pt he a kn hapuu kane a olua e noho m.u nei oukou r ' "I J ehta mai auane' kau e ke aluwahipe,'' wahi a Kan.ak.iliooo, tne ka hoomau ana aku ī ke olelo ana "I'a hanai uiaiia ' kt moo a maea mu ka ukulu a nu' "o hoi, at>he peu tohe kee oka maua hanai ar;a, ma ka la 0 nehinei u h'ki 1 l<e,a la, ua poino miua Ua nalo n ile kuu hapuu moopuna, a la h o Kaiakeakua, ke naauiu i niai h no ka walohu no ka moo, nn ka nalo,va(e <uia, a oia noi ka'u o ka manao ana e hele e huh, lo la e ,e nei lioi .u Ika elele, a hapi! u niai nei au m.i knna ku i me he wahi opeope opalu la, a peli iho lu au ī hiki ma 1 \ mnn o ohi i e na haku," walu hou aua o Kamakahonu, me ki nanama kaumaha maluna ona Ia Koaa a me liualaUi i lohe ai i na oielo a Kamakahoau e lnha> nei i ka nalowale ana o Kailua, ai i na pe p.iao h'>ok>no n k-ihaluu ke hoolohe rrai la, a maopopo e wale n u h no īaia, kela he kane okoa a ke aluwahine opio \ka, o lee kaikunane no o Kailuā Ke hooimop->po mai la o Kona i na olelo a Kamikahonn, a Ke hooinanao ae ja oia i ka ike a nn kah.ma i hoīke m u ai ma ī ka po maniua īho, elike me ka oukou e ka poe he>luhtki i ike a> ma na helu \ huia, oia hoi, na lio.ke ouli k. inahao o ka po, a ī olelo ake ai na ke-hma, kiJt, a ki'lnkulu puuone im>ia o Kona, "nau no ke Kama e ke ahi, a u ke kine no īa a ke alnwahine Keauhnu " A iiuk"n hoike a Kamakahonu miua o Huahhi, pda iho 1j i naopopo loi ai, aole keh he kaniki p, ak i, o ke kukuiuno no o Kaihia Ma ia niaopopo loa ana la Kona, ui p oit- n.oii la oia la Kimakahonu me ken niau olelo 'Auhea oe t Kamakalionu, aia na moopuna „u a n,e ka Kamalu nu ua hoao, aia rto i kahi o na kupuna kahi t noho ro, ihe nani la u* hoao na hapuu a olu aohe oleha ana ī kr % c, nokamea he e.veewe no mai ka po m.u Hoekahi w»h> rv> hana ī koe, o ke kuoe aku o kakou e īke ī na alu opio Nokaine», ao!e e kala ka po l hoike mai ai ma na ouli u. keu.ou : ike ai nu ka po nei a uo dc la, a ua hoīke mai rn> k<ahui u u'u ma ka lakou īke ma ka po nei " M īmuli o ke.a ho.ke a K(;na, u i hooia mai h o Ka'naliiu, kt ele'ē iui ke aio mai o Ki n rt iiu ma, nie ki oHo ana ak i iu 11 e Huahil ti mu " -le oi.uo keia niaii hoike a pau a ke aln Kon i e olelo nei miu i o kakou, nokamea, ma ka la no o nelnnei i il e ia oke alnwuh.ne Keauhou īka pae like m.u no me kekalu kanaki ui a kanaka mukai no hoi i hiki i ka iliili o ka pau no īa o Icj'u ike ana īa hpui, a hiki walo :kj'u hnouna īu ma mu e Kuinaliu no uka nei, a he nani īa, iu lohe ae la au i n i inea a pau, e hoi an i au a hai aku 1 i laua 11 me koia in iu ui' a t'u i luhe īho ja " ' Hi* v ale no ka Hualulai hmu, i ht \va t hmla ia ana kei ī mlu (jlelo nnua ona mai a Kamal iliunu m u anu> lee alnkane Koii t lai CT no e uwe ana, ua pane aku la o Kahiluu i nu alu 1 ka i ana aku, penei ''He nani ta, in maopopo loa ae 1j na moi a pau īa'u 1 ku i w i,n.jl ula, e ho' auju ka hoike ana aku h Kamilna ma, oiai, ko kakah m.U fa paha laua o ko'u hoi aku mo ka iiuaui.-lo mai k j olua alo aku e m 'Iu Nnhula, o mukankau au e 3ui " la wa i pune mui ai o Koni la Kahaluu "Ji iioi oe a hoike aku īu laua 1 ka huaolelo mai a maua uleu, a'ile laua e huokaumaha i ka houo ani o ka hanai alnwahine a oukou me ke kane A na makou no hoi īa e iho ,iku ko makaukau ae makou " Ia wj hoomakaukan īho la o Kahaluu no komi a| , huli hct no kahi o Kauuhu ma, > kona makai l iu atia o kona oih aku 10. no īa hoi no kai E waiho kakou ia Kahaluu ( hoi ana no ku, no kahi o Kainaliu nu e kikali nui lu mi i, a e huli ae i r ( kou ka makamaka hel ihelu a nuna i ka K aln Konn ha ut Mahope īho o ko Kululuu hoi ana, ua kauoha ia aku la o Klhiloa, ka eVle e hele iiuu miua o ke uln Kona, 1 ka loaa o ke kanoha u>i, na h nlele uku h oi i i k o!n

pupupu hale, a hele mai la ua wahi elek- nei iniua o ke ahi Kona. I kona Inki ana aku, ua kauoha aku la ko ahi i ua wahi elele nei aie ka olelo ana aku (< Auhea oe e Kihiloa, i kauolu aku m-i au ia ue t holo oe ma kela ,i me keu pe'a oka aina, a m ,i kela liuli lau a keia huli h-u no hoi, e kukala aku i ke Kalana aina o Khu, e hele mai 1« kanaka nui, kanal a iki, ka elemakuk, a ir.e ka luahm. ,kaai no a rru ka j T a na mi a 1 loaa a iho ae 110 kahi o Knnahu aid ka hookupn, nokamea hi> mau la palala keii no kr aluwahine Hiuilalai 110 kana mau lei " la !oht ana no o kihiloa lu- kukmi i l,i u | w , kauoha a ke aln Lonaiaia, o ka oili aku la no ia o ua | īhilna ana me ke k.ihea kM nui ana, eliko me 11,1 (j!c*!d i haawi la aku laia mai kt- alu aku O kr kiu k ( la oka holo kein d pau na pakna a Khu 1 kr kukala, a I 11 hou ana iinn i o na 'hi, ui 11 lau i e huoniakaul'iu ,1 luiliu no k,i i)j<j nni 110 kah. o Kunaliu ma ; pe h no hui na k,l,ui, ~ , M | ,j 0 ~ nie n> liiakaam iiiu. < ho j nakaukaii la, 1,1 wi, nin m m,u | a ] <t . ahi 1 u t *> ihi kukun nei "Pihea kan huAm.e Kihiloa oka Jjr.]„ ,, ūd a j <a ncl( j» "Maikai no ka Imal.ai a i;,hiloa o ka holo ana aku nei <- k dlii," wihi ,t ua o L.hiloa, jne ka hoom iu ana 1 kana olelo "Lki puni k> kal ma a J£hu nei Ik' kuhAā a k au n 4 makaaina'M j,, ke moi ai la kaoo no kahi 0 Kamaliu ma, ke kaikai ia ,t_la ka yuaa, ua he'e 1 ( l( |c[o a pu, ki iho kupela, u' heh a aluilu, ki iaot u,, ] v1 ] {a Jd, ke ko, >id m>K uti 1 a aLi mai, ka ni 11 ua ln-le a p tl | ku iwaena, na kunu 11* u 1 hd< au- -I'ka aha, k\ uwala, na hele a ohulu, pel,. h-i n,i hookii) "<> rJC Nolaila «' I' uh 11, « mJuukau ,n IlUkaLa 1 ka lolo," I k.i ydii dnd no oJ< 1 mau o/elo a 1 kukini, he ni> ,1 " Wl "' lohe !d ukd ' lL hij '<«1 pU'»' l , 11 aoi ak d ilio, ke kaiu aka mm, ke luh la i ahi, ako hooiaio Ia ' ka ho ike a ke kukieii Ta HuaUlai a „ 1, la dhlUnc , {J)]| akl , unjn Uj laua L'Uu nka, \V< ;<> , ) (i 1 ni:i ,p a I1)( ,„ 10 j uf)Ul p na wanme, na eUmakoh , n! 1u.1i,,.,, , p a ,|,' o ,'„,l \ kahi o rainiliu ma, ]kan,)kaukauam ,1,. no I' , ,| n> Ud () |, lo , |k(l la ko alu /'ahin< I lua) tl,u 1 j y , n , t