Kuokoa Home Rula, Volume VIII, Number 37, 16 September 1910 — NA KUMU I OKIIA AI O H. M. KANIHO MAI KA AOAO KALAIAINA KUOKOA HOME RULA AKU [ARTICLE]

NA KUMU I OKIIA AI O H. M. KANIHO MAI KA AOAO KALAIAINA KUOKOA HOME RULA AKU

Ma ke Kumukanawai o keia Aoao Kalaiaina a ma ka Pauku 13 o ke Kumukanawai, i hookahuaiho ai ka Mana Hooko Nui ī ka lakou Olelo Hooholo e oki a kapae ae īa Kaniho mai ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Rula aku Eia na olelo maopopoo ke Kumukanawai. PAPA HOOKO NUI ME KANA HANA PAUKU 13. O na Lala o ka Pa P a Hooko Nui, oia no na poe a pau ī hoike īa ma ka Pauku 4 o keia Kumukanawai (oia hoi he 30 Lala), a o»ke kolamu oia poe ma kekahi halawai he 12, ua lawaia no ka hooponopono ana ī na hana o ka aha 0 na hana a ka Papa Hooko Nui, oia no ka wae a koho ana i Komite o Hookahi Lala, (me ka loaa pu laia 0 ka mana e hookohu aku ī mau hope nona) no ke kukulu, hooponopono, a hoeueu ana ī na Ahahui Lala ma kela a ma keia wahi o na Mahele Koho Baloka a pau o ke Teritore o Hawan, ke koho a hoopiha ana i ka hakahaka o kekahi o na Luna Nui o ka Aoao Kalaiama Kuokoa Home Rula, a e paa hoi ma īa kulana a hiki i ke koho pono ia ana o na Luna nui HOU e ka Aha ELELE NUI, koho ana ī Lunahoomalu no ka manawa ma ka pilikia ana o ka Peresidena, ame kona hope, oia no ka Papa Hooko mana maluna o na Aha Elele Apana a Kalana, Komite Apana a Kalana, na Ahahui Lala ame ko lakou Papa Hooko 0 ka Papa Hookt) Nui wale no ke kuleana ame ka mana e hookolokolo, kapae a hoopsu aku ī kekahi o na Lnna Nui, a i ole ia, ī kekahi o na Lala e ae o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Rula, mamuh o ka lawelawe ana i kekahi o na hana e hoopihkia īa ai ka holomua o ka Aoao Kalaiama Kuokoa Home Rula. A ma keia mauolelo maopopo o ke Kumukanawai o ka Aoao Kuokoa Home Rula, e īke īho jai oukou na Luna nui no Lala o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Rula 1 ke kahua ī oki ia ai a kapae ia o H. M. Kaniho mai ka Aoao Kuokoa Plome Rula aku, ma ka Pauku 3 o keia Ku mtik|nawai, e hoomaopopo oukou na Lala ame na Luna nui o Kalahu Home Rula, mai Hawan a Kauai, i ka manao nui o kaOlelo Hoohiki oia Pauku. PAUKU 3. I ka makemake ana o kekahi mea d h)o 1 lala oiaio no ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Ru\t, e hoohikiia oia penei. Ke hoohiki a ke hoopaa nei Jmua o ke Akua Mana Loa me ka oiaio apau, a o ka oiaio wale no » hlo 1 • 'lala oiaio loa no ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home R«la jbko o ke Teritore 0 Hawaii neij a e haawi hoi ī na kakoo ana me ka ikaika apau no ka pono, ka holomua ame ka lanakila o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Rula, me ka malama a hooko pono ana i na olelō o ke Knmuaanawai, na Kanawai ame na Rula o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home RuJa; e paa ? e mana ; nei ma keia manawa ame na hooponopono o keia mua aku, peh ke Akua e kokua a p hookupaa mai ai J Okekahī mea koho baloka e makemake ana e hlo ī lala no keia aoao kalaiaina, he mea pono e hoohiki mua o ke Kumukanawai, a ke olelo nei keia pauku 3. A e haawi hoi i na ana me ka ikaika apau no ka pono, ka holomua ame ka lanakila o ka Aoao KalaiaiHome Rula, me ka malama a hooko pono ana 1 na olelo o ke Kumukanawai na kanawai ame na rula o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home; e paa ae mana nei ma keia manawa ame na hooponopono o keia mua aku. Ke koi nei keia pauku i na lala a pauo keia aoao kalaīaina, e malama ī na olelo o ke kumukanawai na kanawai ame na rula o keia aoao kalaiaina. Ina pela na olelo d keia Pauku o keia Kumukahawai', pehea o H. M. Kaniho i ku-e ai i ka Paukul3 hapa hope oia pauku, e hele ana e hoino ī ka Peresidena o ka aoao me na moa kapakapa he ho make, he kn hulahula lewole, a na ka Papa Hooko e hukihuki mahope me ke kaula! Kapa hou aku oia ia Kahihaulani he inoa hou, "puka mamua puka mahope " Owai ke kanaka e aa ana e kue i Kumukawai o ke Aupuni o Amenka Huipuia ame kona mau me ka hoopai ole ra? Pehea oia e hele nei e haiolelo o ka Aoao Kalaiaina Kuokoa Home Rula ma Oahu, ua maKē loa? Aohe aaei he mau hoino ia 1 ka aoao ka'laiainaH

Ke olelo Hoii tiei o Kdfliho ma kaua Uaiulelo Paka, ua like ka Aoao Home Rula me ka moku ua loaa i ka pohu, a mai ka aoao Oemokalaka aku kamakam e holo ai, a o na alakai o ka aoao, ua nele 1 ka noonoo ole. TTolaila, ua lawe ae ka Mana Hooko o keiaaoao"kalaiaina me ka mana i haawna laMakou ma ke kumukanawai a oki aku a kapae īa Kaniho mai ka aoao aku a'na e olelo nei, "he Home Rula no wau," hoino no nae 1 ka Home Rula Olelo no ka waha, "he Home Rula " Oia ka hoopai a ka Mana Hooko, ma kona anoLunakanawai e hooko ana 1 ke kauoha a ka Pauku 13 o ke kapae iaja mai ka aoao ae, o kuhihewa oukou e na Home Rula, ua hana ia me ka manao īno, aole loa Aole ī hana wale īa aku o J. M. Poepoe, S K Mahoe, Damuno, Kupihea, nokamea, ua hele pololei no la poe a komo me ko lakou homo ole ī ke Alakai, ka Mana Hooko ame ka Aoao, a komo īka lakou aoao ī koho ai -Aole pela o Kaniho, he hele e hoino imua o ka lehulehu i ka aoao, me na alakai,. a pehea, aole anei oia ua kue ī keia mau Pauku o ke Kumukanawai ame na Rula o keia Aoao Kalaiaina ? Aole 1 oki ia oia me ka manao ino o na alakai. Nolaila, e na Home Rula o Kohala, ame na Apana o na Kona ame Kau, o oukou ka hoike o keia mau hoakaka ana no Kaniho, ua hala ole ka Mana Hcfoko ma na apau -Ina he poe Home Rula oiaio oukou e ku ana ma īa aoao a paio no ka pono o ka aoao ame ka pono o ka lahui, he mea pono ka hooko 1 ke Kumukanawai o lea aoao, a i na he mea ole ke Kumukanawai, alaila, auhea ka aoao kalaiaina, auhea keaupuni, ī na he mea ole konakumukanawai. Ma na ahahui apau, he mau kumukanawai ko lakou me na rula, a o ka poe hooko ole, ua oki ia no mai ka aoao ae.