Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 1, 6 January 1911 — Ka Moolelo Kaao o Hiiaka i-ka-Poli-o-Pele [ARTICLE]

Ka Moolelo Kaao o Hiiaka i-ka-Poli-o-Pele

hooponopono now ia elike me>na maeuweMool&l Hiiaha a ko B'awaii ame Maui. MŌKUNA IV Hoomakaukau o Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele no ke Kii ana ia Lohiau—ka Hble pU ana' me, Paupalak HALAWAI MĒ WAH[MEDVt\O—PaU NA POO NA Akua' Panaewa ke Okiia ē Hiiaka. f " —- 1 hoomauia] OKa wa no ia o Pauopala-a ī hu'e īho ai 1 ke kai (i>ia ka aoao akau ame ka aoao hema o ke kai o,Kona) oiai ko lwkou nei waa aia ika hapalua moana, aīa wa i | huli ae la o Hiiaka a nana iho la iko lakou waa e aneane e uhi ja īho e Jce kai, a ua ike pu aku la no oia la uka o Makua 1 ka„hele o kai a aneane e uhi iluna o ka aina. Aalaila, huh hou ae la nana aku la īa uka o Waianae, a īa wa oia i īke aku ai ī waena moana i na wahi hulu kupuna kane o lakou, oia o Kua ame Alaikapokm He mau mano keia Ua īke mai la no hoi laua ia Hiiakaikapohopele, a olelo ae la o I£ua ī kona kokoolua 1 "O ka moopuna ae keia a kaua o Hiiakaikappliopele." Ae, aku la no hoi o Alaikapokn me ka olelo ana aku: Ina pela e holo kaua, o make auanei kaua ī ka moopuna^kaua" I A olelo-mai lano'hoi o Kua ftcona kokoolua: "Aone ia he mea no kaua e pakele ai. He make no paha ko la īla 1 ka kaua " I Alaila, olelo aku la o Alaikapokii ia Kua. "Aohe kaua e make E holo no oe a kapoo i kou aleale lua, pela no hoi au." "i na kaua eholo aua a komo iloko o na lua o kaua, aohe no ia he mea no kaua e ola ai." E aho paha kaua e holo kaua a kau i kula," wahi [ a Kua ī pane mai ai ia Alaikapokn j Ua ae iho la o Alaikapokn, a o kolaua wa no īa ī holo a pae i kula, a moekekahi mano ma kekahi aoao, a moe no hoi kekahi mano ma kekahi aoao. lua mau mano nei ī holo ai no uka o kula, ua īke mai la o Hnaka, a īa wa oia i kau mai ai ī keia kau' KAU 150 0 KA MOOLELO 0 HIIAKA 1 A makani kaiaulu lalo o Waiane 2 Ke wehe aku la ika poli oka hoa 3 Ha 1ī ka nalu o Kua ame Alaikapoku 4 I hiki ī moe aku ī uka ka luhi oke kai 5 Hiki ka elele aka ipo. 6 0 koena a Laukaula, he ula leo 7 He ula leo aloha —e 8 Makani pahele hala oka maile huna 9 Kewahiia maila, naha'lalooMalamaiki 10 Ikea Waialua ke kino oka laau 11 Pau pu rto me ka lehua wehe-a 12 Wehea īho nei o lcfko oka moe 13 Malamalama okoa no o lalo 14 Me he ahi lele la no—e | Ika pau ana iho o_nei kau a H.iaka, ia nana hon I nana mai kona hana, e uholo hou ana no ua mau mano eepa nei, a īa wa oia ī kau hou mai ai: KAU' 151 O KA. MOOLELO O HIIaKA 1 Apa makani kaiaolu laio o Waianae 2 Wehe aka nei ika lau oka niu 3 Hai ka pulu oKua ame Alaikapokn 4 Moe aku i uka ka luhi, oke kw 5 Moe no a huli ae ke alo īka paia 6 Hiki no ke lele aka ipo 7 O kolea a Lanikaula 8 He aloha paha ko olua—e 9 A Waianae au 10 Ike īka makani o kUapehu 11 E hoolulu ana ia lalo o Poka-i 12 Makai ko hoopo ana la'u — e 13 Ko maka launa ole hoi—e Ika pau ana o keia kau a īa nei, lohe umi o Poka-i l keia leo kanaenae mai ke kai aku. I nan a maikona hana , kah! i pae aku a, ka leo, a ,a ho, ike m„ la oia ,a Hliakaikapoliopele, a ia wa , kulou ,h„ ai ko „ a |la|<J maha o kona naau, a make auanei paha A ia wa i pae aku a, ka »aa o H!,aka ma i kaha on« o Waianae. O kah, a lakou i pae ako al, oia ke āwa oae oke a'". . A pae Weon ne, , uka o Wa lanae , huli ae la o Huaka a naia aku la ma-o a maanei o ua aina kaulana ne,, ka-makani o lau niu, a.hiolo wale ,ho la no kona mau mau waimaka ma kona ma papalina. Alaila, ninau aku la o Wahineomao ia Hiiaka "H* "Ae, Okeiakaainanonakamakani en aku,ana ika lau niu, Aloha no! Aloha ka ama Eia ke ta ,° ma ' nei ka •><»<» imua o'u eku ana he ma ka a nui ma keia mau wahi aku." makaia l'ke ia me ka nine a kamalii, e 0101, ana - «„ ai ka hale > " oho ia «ka puna, no puna ka hale noh 13 e ka lau ka na'ena'e O keia ke kumu i hanini iho la kuu w'a.maka, elike me kau e ike mai la e aikane Ke ku k» m ,w ■ , ** I No kakou ka hale, no ka pu n a(„ia ka pa „"-, kn3 |

koa pohaku o puna ke kai) e noho la ana e ke kai. A noho mai ke kai, mohala ka lau oke ko, oia no ka lau o ka na'ena'e ma na wahi apau Aloha na kanaka qka aina. Eka makeiral<a he'u, helu, ua oleloia o keia ipoa Poka-i i k*na īke ma ka i wikuamoo oka moolelo, he moa hqu loa ia, oia hoj, ua kapaia kela inoa Poka-i he ulumu no "Waisrae ma ka inoa o kekahi kanaka o Moikeha i holo mai Tahm mai, t aia i kaahele aku ai i kahi o kona hoahanau la Olopana. Aka, aole nae ia o ka mea oiaio. He iiioa kahiko loa »a mai ke au mai o T?ele ame Huaka. Ia Hiiaka ma 1 pae aku ai, ua hele mai la o Poka-i ke kupua o Waianae a hui me Hiiaka, a ike Ia laua. Ia wa i |cena aku ai o Poka r i i kona mau, kanaka e pn ika mala kalo epaipai luau ai, a kauoha aku la oia 1 kekahi poe e kalua i puaa a e hoomakaukau na mea ai na ke aln o Kauai ame Wahineomao. Ika loaa ana mai oka luau, ua kaluaimu maoli i: ua luau nei. I ka mo'a ana o ka imu luau, a makaukau no hoi na »a mea ai a Lohiau ma, aokaai iho la no la o na malihini, n}a e ai ana, ia wa i pane mai ai o Poka-i: Qia iho la no ka mea i loaa i kamaalpa, 0 kahi aj no, a,o kahi i'a, Aohe a'u makana e pku ia oe e Hiī,aka." Ua lawa loa keia. He nui keia, aua ola no hoi ia oe kuu la pololi ai ole, A eia ka'u; o kou noho iho la no ia ianei la e Poka-i i hai aku au ia oe, e lilo ana keia aina nei oOahu i pou kihi no ke one ai alu la nei eku ai ka makaia'e ke akua, noka noho mai o ke kai i ka hale o ka puna, aohe aina; aohe alii. E kuu makamaka heluhelu, uaikenakilo, na kuhikuhi puuone, na makaula, na kahura. i kapapahuli honuao ame keia mokupum o HaVvan nei i ka wa k&hiko i keia moplelo o Hnakaikapollopele, a ua hlo keia moolelo i pāpa huh honua, j pa pfl g f papa j, op] kanaka na ia poe, Ama ia ano ua lilo keia mo q ] e lo he moolelo kapu loa mawaena o lakou, Aohe ia keia moolelo aia wale no a ku ka mohai. A iloko hoi oke kapu e hanaia ai. Nokaike ana oia poe kahuna i ke au kahiko i keia moolelo, i hiki ai ia lakou ke hoopuka ina olelo wanana nui e pih ana i keia lahui kanaka, a pela pu hoi me ko lakou aina, A e hoomanao oe eka makamaka, lie moolelo holo pum keiarno Hawaii.pei, e puka anama ka hikina ka Ia apai na moku oke ieomohana. " * M Ua ai iho la o Hiiaka ma ika īmua luau a Poka-i 1 :alua ai a hiki i ka pau ana, a la wa olelo ae la o Hiiaka: Ho Ja peno !o« umi n»i koi w q Hono|uln nei, au aku au mni u» alunui i ka ukoJe.