Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 2, 13 January 1911 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O Ke kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O Ke kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA.

MOKUNA I O ke kulana o ka elemakule maloko o keia halekualaau mawaena ona ululaau oua waoakua ne.. Aukekuha, aole ia he kulana kupno e noho ai ma ia wahi mehameha, ī kulike ole hoi me ke ano o ka elemakule a me ke kaikamahine opio. Eku ana ka elemakule me kona poo ame kona lauoho ī hele a keokeo me he hau ala, kona kino hoi ī aahu īa me ka lole huluhulu, kona hma loloa a o kona helehelena e hoike mai ana la, he kanaka ui oia ī kona mau la opio. Ke nana aku- ike kulana &ka elemakule e ku ana ī hele d luluu me na makahiki o nei ola ana, aole e hiki e hoohewahewa īa he kanaka oia a he loea hoi ma ia oihana. Hele aku la ke kaikamahme a ma kekahi pakaukau i piha me na puupuu pohaku, anehe aku la oia e hopu aku i kekahi oia mau pohaku no ka hookaawale ana ae, ī kau aku ai oia ike pola-ki ana e paa ana. Mamua nae o kapa ana aku iaia o ua mau pohaku la, ua paa e mai la ka ltma oua kaikamahme*opio nei ika elemakule: "Aole, aole, mai hoopa,", Avahi a ua elemakule nei i hooho ae ai, a olelo heu aku la. "Maī hoomoniwale aku oe ī kekahi o lakou e kiiu keiki! E haawi mai ike pola." Jiopu aku la ka elemakule ī ke pola ki, a mu ae la a pau, -Eia mai ke pola„< E malama pono loa oe mai lawelawe aku oe ī kekahi mea maloko o keia rumi. Ina e loaa ana he hookahi hewa, alaila, e poho wale ana ka luhi o keia mau mahina loihi a lilo [ mea poho wale. Huli ae la oia a hele aku la ma ksht' o ke kapuahi a kulou iho la oia a nana pono iho la iloko o ka i£i hī o, n e he mea ala ua poina oia ī ke kaikamahine epio e ku ana īloko o ka rumu Ku aku la ke ka'kapahme me ka nana ana aku i kona luaui makuakane me ka helebelena?kaumaba ro ke kahi mau minute, alaila, hele aku la oia kahi o kona makuakane e kulou ana a apo aku la kona lima ma kona, a-i. "A, e kuu Papa, e hoopau 1 keia.hana," wahi a ke kaikamahine me ka leo haahaa oka mea piha 1 ke aileha makua, "Nou nei e Papa, e hoopau loa £e 1 nei hana a e hoomaha. E hele kaua, a e haalele kaua ī net wahi ano ano a ku i ka weliweh." Hoomaloeloe ae la ka elemakule ī kona kīno a pololei

huli ae la kona poo a nana pono aku la oia i kana kaikamahine me na maka hulili, me be mea ala a ia kona noonoo apau maluna o kona ola ana īloko o kekabi mea ana i iini nuj ai. u Leinani, xia pupule-oe,l" wahi ana i pane mai aj, me ka ani ana ae i kona linra, me he mea ala e i mai ana e hamau oe, a e hookaawale aku m'ai īa'u aku," "Aole oe i ike i ka'u mea e kamailio oei! E hoopau ael A i keia po, amenapoapau! Ikeiawaoiai au e aneane aku ana ma ke alahele o ka holcmya ame ka lanakilal Heaha ia? A luhiia ka hoi keia mau mahina loihi o lea hooilo, alaila, e hoolei ae i ka hua nani o keialuhi ana, oiai ka hopena o ka pomaikai a īa īloko o ka poho 0 kuu limal "Aole; no kou pono; a'u e pauaho ole nei, ae, no kou pono! Manao anei oe t kuu keiki ke hana nei au no ko'u pono? Aole pela, aka,nou, nou wale uol E Lein&ni, kvu lei aloha— Hoopau koke iho Ia oia ī kana kamaiho ana, oiai, ua lohe aku la ī ka pohapoha ana mai o kekahi mea īloko o ka ipuhao keleawe, ia wa am aku la kona lim& la Leinani me ke kuhikuhi ana aku ma ka puka— Mai hoouluhua hou mai oe ia'u, wahi ana i namunaīho ai, oiai kona mau maka e hakapono ana ī ke kapuahl. A! Ina e hoi mai o Fetona! Hoouna koke mai oe īaia ī o'ū nei Lohe oe la? Huh ae la o Lemani me ke aiio nuhunuha, a hoi aku la ma kekahi rumi, ame na helehelena kaumaha, ua haule īho la oia moe ilalo maluna o ka huluhipa, a nana aku la kona mau maka maluhiluhi ī ke ahi'hoopumehana e a mai ana. Aole ī liuliu īho, lohe aku Ia oia ī ke.pahupahu o ke,kahi wawae ma-waho o ka hale, ala ae la oia a ku iluna, hele aku la oia ma ka puka, a wehe ae la ike ku-a e hoopaa ana ī'ka puka, i keia wa ke kokoke loa mai la ke kapun wawae ana i lohe ai, la wa Wehe ae la ua Leinani la 1 ka puka āThamama, a kah aku la oia ī ka mea nona na kapuai wawae e mai la. He mou s>ekona mahope mai, me ka maopopo ole iaia owai la ka mea nona la mau kapuai wawae, aia hoi, ku ana ma ka puka a ua Leinani nei e kali ana kekahi kanaka opio Miss Grahame," wahi a ke kanaka opio me ka pihoihoi, "Aole keia he wahi maluhia, aole hiki īa ce t ira nao i na paha owau," "Ua hoomaopopo au ma ke ano o ke pahupahu ana o kou mau kapuai wawae, s e Mr. Fetona," wahi a Miss Grahame i pane mai ai me ka leo puanuanu. fComo mai la ua kanaka opio nei Uoko me ke pani ana aku ī ka puka a paa, a no Leinani hoi, ua hoi mai la oia a ku īho la ma hai o ke ahi hoopumehana. "Ina oe e īke ana i ka nui o ko'u noonoo ana mamuh ou, ina wa a'u e haalele īho ai ia oe," wahi a Fetona īa Miss Grahame. "Ke hopohopo nei au, ua loihi loa aku nei ka'u hele ana, aka, aole hiki ia'u ke alo ae, o»ai, ua loaa mai nei he kulia ia'u ma ke alahele, ma ka home o Dana i lohe ai au he mea hou ? ana ia mea hou i hoanoe loa ae i ko'u noonoo. Iloko o ko'u pihoihoi pui, pa hiki pano ole īa'u ke hoomaopopo aku ī ka Darm mea e kamailio ana, ua n.ui kena makau no ka mea hou ana ī lohe ai, Ua wehe ae la o Mr. Fetona i kona koloka piehapa, kukuli ihd*la oia, a kau aku la ī kona mau lima malona o ke ahi no ka hoopumehana, He kanaka opio oia nona na makahiki he 35, o kona kulana he hiehie aeniamua o ka poe mau ~e ike mau īa ana* Ue mau linja loloa kona me ka helehelena mohaha a oluolu no boi ima ajcu ? e hi|u aj koiip aky hp keommana oia. nana aku īaia, he kanaka ui, Ina aole kona m{iu kuooiāka ī pioi loa iwahe, tne kona mau nlaka palupalu hakeakea malal'o mau iihihhi maka loloa. Oia) oia p kukuli ana ma hai o ke ahi no k'a hoppumehana ana, a, i na he olohe nana pul> o kekanak&,e oleIo ana oia, o īioaano Fetona, he kanaka me mea imua o kona ana ma ka honua, e ake nui an& e loaa iaia, e hoonele ole ip. ai ka nn» a kpaa puuvrai f i na paha e loaa ana iaia ma ke iino maikai, a pmo e ae paha. o ke ko o kona n>akemake, oia wale no ka mea nuj iloko ona, Ke nana aku i kona mau maka, he piha kona lehelehe, he lehelehe hoopunipuni ame ke akahele a o kona lae, he lae koi, he puni piha noonoo hoi. a he naka hoi e aa ana e h&na i kana mea e upu ae ai, u Ua makemake loa kuu makuakane e Ike ia oe," Wafei a J-ējnapi i aku ai ia Rosano. Nana ag o?a i}upa \ nji helehelena nohga p f.emani j#e,Rona mau maka, me f ipu ap,a i~fca nan} o ka wahine opio e nana īho iaia, a ku}K>u mai |g, "Ag, e heje koke aku ana au," wahī a |losano 1 sku a(, a!fa, *qJ§ Qia īku ap iluna, rne Jcopa mau lima np e kau m&lwna p Jcie afri, "ge ala no pajia oi> f ka manaolā-na mau no paha? wah» a K-osano petppj* \ lian ag ai meka leo J)j|ii ? me he mea ala, aolp oia i makpmake e lohe r»ai ka elemakule kekahi rumi. ''Ae/' wahi a ke kaikamahine opio i pane mai ai me ka leo puanua»u o ke "Ua manao oia i keia po"—alaila hooki iho la oia—nana pono loa mai la o Fe„ tona, a luhluli ae la kona poo me ka nanama kaumaha o ka mea manaolana ele. "0 keano mau na ia o na mea apau," wahi a Ro3ano'i olelo ae ai, me ka leha koke ana o kona n)au maka maluna o ka wahine opio, alaila, l)OU ajfu pip l ahi g lfilapa ana. u O ka R>au ta ona mpa apau p iini fiui ppa, pp ka holonaua ame ka lanakila. O kela ka inea ioa," a' hanu hoonqig.tna ae la oia, a kali a}cu oia o ka mai o Leinani no keia mau olelo ana, ī h)ki ai īaia ke hpp mau aku i ke kukai oJe|p ana me Lemaiii.