Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 13, 31 March 1911 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POwA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POwA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA

Ae, akr>, e hoi mai ana laua no Enelani nei ma kela h'nkai, a loa i ai ki mikuakino i ka ma'i ma ke alahele a make oia Ua oleloia, ua poina kona noonoo mamua aku a hiki wale i kona make ana. "Pehea oe \ lohe mua mai ai no keia kaikamahine? Aole anei ma o ka Lede Amekona ala?" i niele aku ai o Lede Rue. "Ae, ua īke oia, a lohe no hoi no Miss GrAhame, aole oia wale no, aka, ua holo hke mai oia ma īa moku hookahi "A oia wale iho la no ka Lede Amekona mea ī īke e pili ana no Miss Grahame?" Ha! ha!l wahi a ua Lede Rue nei 1 hooho ae ai. "Aole anei la i lawa," i ui mai ai ke kauna wahine o ke Kakela Mauna, me ka minoaka o ke ano hoihoi ole l na olelo a Lede Rue, ma kona mau papalina O ko'u ano mau no la —Aole o'u makemake e olelo he hoohuoi e kuu Rue—o ka'u e olelo ae e akahele "O ke ano mau no ia o kekahi poe he hoohuoi, ina oia kau i makemake ai, elike me īa e ike mau īa nei > keia mau la, alaila, ua kuhihewa oe ma ia ano e Rue Ua kahiko ko'u mau la ma keia ola ana, a ua ike au, o ke ak hookahi wale no, oia no ke akahele loa, a e pauaho ole me ka hoomanawanui, a e kiai me ka makaala, "Aole loa au i makemake ejke a e iohe hou ī kekah» mau olelo e pili ana nona, wahi a ke Kauna-wahine aoo i olelo aku ai me ka hanu kaumal a ana ae "A no keia kaikeimahine opio, ī hoomau aku ai ua Kauna-wahme nei īka olelo: Ua maopopo loa ia'u,~aohe kahua no ka hoohuoi ana īaia, a 1 ole, hopohopo ana nona. No īa kumu hookahi, ua lawa loa ia no Lede ' Amekona e haawn ai ī kona hihnai ana'' "O ko Lede Amekona mau no la, ame kona poe kauwa apau, 1 pane oolea aku ai o Lede Rue, meka huki ino ana ae i kana mea hana ma kona hma! "A pela no hoi o Arol," wahi no a ke Kauna-wahine ī olelo aku ai, me ka minoaka maluna o kona mau papalina Ua lilo loa kona noonoo no Miss Grahame, i lohe mai oe, īloko o ka wa pokole loa o ko laua laiina pu ana, na ume aku o Miss Grahame ī ka puuwai o Arol a pih me eia. "Aia īloko o ko Arol puuwai, kela pum i na heleheleniui, elike no me ke ano mau o ka ohana mai na kupuna mai, a hiki loa mai no i kuu kaikunane hoahanau o Ihohae, ka Makuika hou, wahi a Lede Rue "Ae, he mea oiaio īa au e olelo mai la, ua oi aku ka ui o keia kaikamahme mamua o na k&ikamahipe e ae a'u 1 īke," wahi a ke Kauna-wahine ī olelo aku ai, "Ae, pela io no, aka, no kona ui loa ka mea i hoonele ole īa ai ka loaa ana o na mea huna īloko o kona ola ana," wahi a Lede Rue me ka aka pahenehene ana ae, Pane aku la ke Kauna-wahine: "Ma ka Lede Ame-

kona m£a 1 hai mai ai īa'u, ua nui na ehaeha 1 loaa i |teia kaikamahine, ma kela wahi a lapa 1 noho ai me kopa makuakane Ua poina iho la na'eau 1 ka inoa oia wahi a laua i iioho ai, aka, he w ahiu loa ka ia; me keia* ka'ikamane 1 maa ole ia ano nofio ana, nolaila, ua hoomanawanui maoli oia. Ua hai pu mai 0 lede Amekona ia'u, aole loa e hikī ia Miss'Grahame e hoomanawanui, ke kamaiho ia kekahi mea e pili ana i kona makuakane, ame ke ano o ko laua noho ana malaila, oiai, he mau mea hoehaeha mai ia i noonoo no ia mau Ia i kaa hope ae." "O! ma pela," wahi a Lede Rue—alaila, ua hooi loa ia aku ko'u iini e lohe hou 1 ke ano 0 kona ola ana malaila. (< E kuu Rue aioha, aole loa oe eaa ana e hoonui aku 1 kona ehaeha, mamuli o ke kue-kaa ana ae 1 n"a ehaeha a me na kaumaha oia mau la o kona oia opiopio ana " "0! aole loa," i hooho ae ai 0 Rue me ka leo nui i piha me ka hehena 0 ka hilahiU ole, "'aka, ma kona maka 001 poni eleele, me he U 1 e i o'<oa m\i ana no, ——"O, e noii pono aku ana au i kona moolelo o kona ola ana a,hiki 1 kona hopena," MOKUNA IV. Mahopa 0 ko Leinani kahiko ana iaia īho, ua hele makaikai ae la oia ia loko o kona mau rumi. Ke ike ala oia, ua hoonaniia keia n\au rumi, me na mea hounani hale oka Col!ard. &C0 Maloko oka rumi hoonanea, ke īke nei oia he nui na noho 1 hoomakaukauia, a e pih ana hoi mi ka puka aniani he noho pulu nunui, e hiki ai ia oe e noho me ka ike pu ana aku 1 ka waiho kalae mai 0 ka moana wai, me na ululaau e hoopuni ana, a o ka La hoi, e īho aku ana ia mi kela aoao 0 ka ululaau, oiai e haln iho ana ke ano ahiahi maluna o ka honua, 0 na kukunaweoula 0 ka La e kokoke aku aua e nalo, e 0 mai ana ia iloko o ululaau, me he ala e imi mai ana 1 kana irea e h'a ana, mamua o kona nalo ana aku ma kela aoao 0 ka honua. Oiai 0 Leinaai e inu ana i keia mau nani ana i upu mua ole ai, aia hai, haloiloi mai la na waimaka a hoopulu iho ae la 1 kona mau papalina no ka lua 0 ka manawa, i kela la, oka mua, mamuh 0 na olelo aloha a Arol, ka Haku Opio, aka, no keia wannaka e kiheahea nei ma kona mau papalma, mamuh no ia o pa hoomanao ana ona 1 na Ia e noho ana me kona makuakane, ma kela aina ahm ! owawa 0 Aukekulia, ame kahi home kua-laau 0 laya f I I«a he mea hiki 1 kuu makuakane aloha ke ala mai ' ka lepo mai a hauoli pu me a'u me kona hooluolu ana īho īloko o keia mau nani a'u e īke nei, he mea e ko'u hauoli palena ole. O keia na manao hahalia iloko ona, ka mea hoi nana 1 hapai ae ia loko hana nui, a hanini ka waimaka mawaho loaa no hoi ka maha o kona puuwai. i Ua uUmi īho la oia 1 kana uwe ana me ka holoi pu ana ae 1 kona waimaka, a noho īho la maluna o ke pakau kau a kakau īho la 1 leta na ka Lede Amekona, e haawi aku ana hoi 1 kona mahalo no ka loaa ana īaia o keia hana ma ke Kakela Mauna, mamuli hoi o kona hoike ana mai i kona kulana maemae Mahope 0 kona kakau i kana ieta i ua noho īho la oia a noonoo me ka maopopo ole o kana mea e hana hou ae ai, oka iho paha īlalo a 1 ole oke kah j no pah Ime ka hoomanawanui a hiki 1 kona kūiaana mai. I Aka, aole i huhu mahope koke īho, kikeke ana kekahi mea mawaho 0 kona puka, a konao ana no ke kauwa wa- i hine me kekahi pa dala ma kona hma 1 luluu 1 na meaai o kela ame keia ano, a kau īho la iluna o kekahi pakaukau poepoe, u Ua manao ke Kauna-wahine ua makemake no oe e ai īluna nei, aja:la, hooluolu oe ia oe iho e Miss—wahi a ke kauwa-wahine, "Mahalo īa oe," wahi aLeinani, aka, iamanawahookahi, e noonoo ana oia mai 01 loa aku ka paha hoi ka maikai Ina oia i iho ilalo. A oiai keia mau noonoo e nalu ana iloko ona, ala hoi ike aku Ia oia ika hemo ana mai o ka puka a kiei ana ke poo o Arol, a ia wa olelo aku la ua Haku Opio nei' "E oluolu anei oe īa'u e Miss Grahame, e komo aku Uoko?" Nana aku la o Leinani i ka Haku Opio me na helehelena hauoli o ka ulumahlehie ma kona mau papalina, a kunou aku la kona poo iūa Arol nei, e hoike aku ana i ! kona ae, ia wa, me ka hooulolohi ole iho, ua holo aku la ua Haku Opio nei a puliki iho Ia i na u-ha o Leinani. Hopu aku la 0 Leinani 1 ke kikila ti, a ninim iho la īloko o kona boJa, a huh mai la oia 1 ka Haku Opio, a olelo mai la me ka leo waipahe. "Hauoh loa īa au 1 kou hele ana mai e kuu Haku, ua manao iho nei au, aohe mea nana hoohauoh mai ia'u, laki j nae ua hoea mai la hoi oe. Eai paha kaua?" "Ua inu ki mai nei au īloko oka rumi malama keiki, ! aka, i apana palaoa mo'a ka'u, 1 loaa kou hoa ai. I Aole i pau.