Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 39, 29 September 1911 — O HUA KE ALII O MAUI, O LUAHOOMOE KE KAHUNA O KAAKAKAI AME KAANAHUA NA KEIKI [ARTICLE]
O HUA KE ALII O MAUI, O LUAHOOMOE KE KAHUNA
O KAAKAKAI AME KAANAHUA NAHUA NA KEIKI
"E ke alii, mai puni oe i ka olelo a keia poe kono manu, no ka mea, mauka ae nei no lakou nei o Puuhele i ka poipoi Pulelehua, a poipoi Uhini, me na eepa o ke kula o Kamaomao, a hoi mai nei a hoopunipuni ia oe e ke alii, aohe Uwau punua moe lua o keia malama. Ina no o makou kau i hoouna aku nei e ke alii, penei la, ua pupu ka awa kaulaau o Puna me ka io o ka manu Uwau punua moe leop i hakui ia. Hui pu mai me na io wana o Ukumahame, aohe ka no-e a koe aku ou e ke alii, hookahi no mikipoi i ka lua, lohe no oe i ke-o o ka ula o ou mau pepeiao. E ke alii, e hoouna ia makou e nele makou me ka ono a ke alii he mau iwi make keia mahope ou e ka Haku." Eia no Luahoomoe ke noho nei imua o ke alii. U-i iho la ke alii Hua i Luahoomoe, me keia mau olelo "E kuu kahuna maikai, e Luahoomoe, pehea kou manao i ka lakou la mau olelo?" Pane aku la o Luahoomoe, me ka olelo ana aku imua o ke alii "E ke alii, o ka'u e hoike aku ia oe no ka lakou ala e haanui wale mai lo no, o ko wahahee ame ka hoopunipuni, i mea nou e puni aku ai i ka lakou ala mau olelo pelo, a i mea no'u e poino ai ke puni oe e ke alii i ka lakou ala mau olelo he loaa ka Uwau punua iloko o ka lua, ke hoole nei no wau imua ou e ke alii, aola e loaa. Ke loaa ka Uwau i keia wa, he Uwau no ke kai mai, aia a malu ka la i na pali huli hoi na manu no ke kuahiwi o ka upena paku ka upena e loaa ai ia manu. "E hele ana lakou ala a ka lae kahakai, a ma kahi ahua, kukulu ka upena, a i ka wa e ka ha iho ai ka manu e huli hoi ana no uka, e kulai aku ana lakou ala i ka upena, o ka hei no ia o ka manu a loaa ka manu, o ka manu Uwau nae o ke kai mai. E lulu ana lakou ala i ka lepo a puni ka manu, a e komo ana ia lepo iloko o ka hulu o ka manu, a he hohono lepo wale no, aia wa lakou ala e olelo mai ai, he manu keia i loaa mai loeo mai o ka lepo. A ke loaa ia lakou ala kela manu, e hoi mai ana lakou ala imua ou e ke alii, mamua o ko papaia awa ana o ke ahiahi o ka la apopo. A ke ae oe e ke alii i ka lakou 'la, he mau iwi make keia, a ehia ka hoi mea aloha, o oe e kuu Haku, ame ou mau makaainana, no ka mea, e lauhue ana ka aina." I ka lohe hou ana o ua poe kahuna nei i keia mau olelo a Luahoomoe, hooho hou mai la lakou me ka leo nui imua o ke alii. "Hoopunipuni hou no oe e Luahoomoe no kalua o ka manawa. No kou hoopunipuni imua o ke alii, ke hoalohaloha nei oe i mea nou e pakele ai. Aole oe e pakele ana ame au mau wahi keiki, e papaa ana ko oukou kino i ke ahi." "Eia ka makou olelo ia oe e ke alii," wahi a ua poe kahuna nei i huli ae ai a olelo i ke alii. "A, ahiahi o ka la apopo ea, mama ko awa, aole e pau i ka mama ko awa e ke alii, hoea mai makou me ko ono." No keia mau olelo pelo a keia poe kahuna imua o Hua, ke alii ua ae aku la oia elike me ka olelo a kela poe kahuna, a pale ae la i na olelo a Luahoomoe a kona kahuna, o na olelo apau a Luahoomoe i kamailio aku ai ia Hua, aua kapae ia ae la ia mau olelo ma ke kua. A ao ia po, a kaha ka La makai, a kokoke e kolili ka La i ka ilikai, oili aku la ua poe kahuna nei me na upena poo ma ko lakou lima mai ko lakou hale aku, a kaha aku la lakou a hele nui aku la ma ka lae o Papawai, aia ia wahi lae maanei mai o Maalaea. I loa no a noho iho ua poe kahuna nei ma na kiokio pohaku o Papawai, ike aku la lakou i na manu Uwau e hoi mai ana no uka o ka aina, mai ke kai mai, hoala ae la lakou i ka lakou mau upena iluna, ma kahi hoi i maa mau i na manu i ka hoi uka, no ka mea, ua maa na manu Uwau i ka hoi ma ia mau makalae, o na makalae i ulu mau ia e na laau uli uli, oia ko lakou wahi e hoi ai no uka o ke kuahiwi, a i ole, no na
kilalapa r nhi In ntm S» hnlilulio, knlele, a « u!i> jill fttta klihill obift A tni(!tla 0!« titau kliaiU i)h!n ka lna o tm U\Vatt e 1. ot? dl, ft innUlo pnltn n na o pu uhlhe ū leie pa!ttt I loa no a ku ka uj>ena a Ua pnf) knliuna net i!utta, o ka pa luai Iā tto ta 0 ka ninnu tntta 1 ka Inaiim ti[»>na, « knlai akn la 01/1 n waiho iiiiH ka itp®nn 1 ka honua me ka nianu rwa 11 a pahapaha īho la ota "A hei ka'll manu C r w«u 0 kfti. 1 pupu awa no !lußltnakat)a--na, kalua ta ko poo eLunhooinoe " Loho aku la hoi o Kunokunou. o Himhua nnie Niama, holo ma! la lakou no kaht ft Inaiua ? pahapalm nei, tt ike nini UHakou 1 kt\ uiantt Uwiui e paa la nua uia ka liiiia 0 Inainu, niea • ko lakon hauoli, no ka niea, tta ko ae la ko Uikou nuikeniake.ua loaa ka mauu (Twau| eltka nia k» lakon nl#)o īeuua 0 kej alii 0 kela manawa 1 loaa at 0 ka manu Uwau, b« hapalua 0 ka! La 1 komo iloko 0 k« kai, a hapa lua 1 koe Ua lioeu koke no 0 Ina ina 1 liona niau hoa e lioi lakou, ua ko tbo la ko lakau niaketualve 0 kela 0 keta holt>, ku ana lakon nei īmnu 0 Hu»,ke nh\, a olelo nku' la "E ke ahi, eia ko ono ia, ua leaa tnai la ia makou, ehke no hoi me ka makou mau »]»lo imua ou, he wa nioe k«ia o ka Uwaupunua 110ko o ka lua, a 0 ka hook« ana keia ' XJa lilo km mau OWO a k«ta poe kahuna, 1 niea no ke alu Hua 0 hanoh loa ai, no ka hooko ia o kona ono, a ua hooiaio loa oia 1 ka elelo a keia po» kahuna, he loan 10 no ka Uwau punua īloko 0 ka lua. lalau uiai la ua alu noi 1 ka naanu a haawi aku la la Luahooi»oe me ka ol»lo ann aku "E Lna hoomoe, eia mai ka manu Uwau !a' ua loaa mai la 1 ou poe hoa kahuna' ua polol»i lakou nei, 0 oe ea, ua h«wa " "H«aha kauolelo pale? 1 ninau aku ai o Hua, ke alit la Lua hooaioe