Kuokoa Home Rula, Volume IX, Number 44, 3 November 1911 — O HUA KE ALII O MAUI O LUAHOOMOE KE KAHUNA O KAAKAKAI AME KAA NAHUA NA KEIKI. [ARTICLE]

O HUA KE ALII O MAUI O LUAHOOMOE KE KAHUNA

O KAAKAKAI AME KAA NAHUA NA KEIKI.

I _ ~'Oa"ūlīrpīraku la~ka aina 3 me ke awa pae o Waunanu a Waipo e keia ino nui, a tia hlo ia i kumu hopohopo no ke alii Hua no na kahuna nna, no ka mea, o Inaina kekahi 1 holopu me.keia poe t\o Main, īhoia 1 make ai keia mau enemi o Lnahoomoe, apau la. E nana aku kakou no mua. Oi noho hoi ko Hua me na alii a me na makaainana a me na kahuna 1 koe iho ma Waimanu. Oi ai aku 1 na wahi ai 0 Waimanu, a hao mai la ka La, a ma 100 na muliwai o Kaukini, maloo na kaup.ipaloi I ka pau ana o na wahi ai 0 Waimanu, ua nee no Waipio -ka-bua4cA4-a-ke-aJ^t-HtKi—l- holeaku ka hana ilaila,*aōhe ai. E ai mai ana na kamaaina i na hua kukui 1 kalua la a moa Ike iho la o Hua i keia pilikia o lakou, a no keia nele ana 1 ka ai ole, ua nee aku la ka hu akai a ua ahi nei 00 Hamakua ma, a ua like no, aohe ai. Oi ai aku i ka hua kukui a pau ka pono, no ka mea, laolao mai la ka opu, a nahu mai la, a na īa poino i hoohina aku 1" na na'hi a me na makaainana, hma no ma-hai 0 ke alanui make loa Hina no mauka a ma-kat, he make wale no. Na īa mea 1 hooi ae 1 ke kaumaha 1 ke alu Hua, aka, aole |nae e hiki, no ka mea, ua hala ka wa pono Ua ninau aku la ke alu Hua i na_ kahuna 1 koe. "Pehea ka olua wahi ike no kakou? No ka mea, ke ike nei au ke pau a loaku nei ko.kakou poe i hele pu mai nei i ka make 1 ka pololi 1 ka ai Ea! Pehea hoi ka olua wahi ike " Aohe wahi mea a pane mai ua wahi mau kahuna nei, he kulou wale na ka laua hana īlalo Ua pane hou mai la 0 Hua 1 ua mau wahi kahuna nei "Mlamuh o ko'u puni 1 ka oukou mau olelo, make ai kuu kmaka, a 0 ka hopena paha keia 0 kma mau olelo t wanana. - Ua pane mai la o Kunokunou īmu a o ke alii Hua "Aole keia he pilikia, aka,"he poipu keia a ka mo a ka La mai 0 a 0 0 ka aina. A manao au o Waiakea ka aina ai hookahi 1 koe." Ua pane hou mai la o Hua me ka leo o ka inaina ia Kunokunou a me Holohalaolelo. "Aohe a olua wahi pono 1 koe, ua hilinai ia olua, he ialau no keia iohe ana 0 kahi ka huna oia 0 Kunakunou Nolaīla, ua holo aku la oia lele 1 ka pah 0 Koholalele ma Hamakua a oia k i mea i kapaia ai īa wahi o "Koholalele," no ka lele ana oia'kahuna a Hua ia pali. t T a hoamau no ka huakai huh ai a Hua no inua a h:ki i Hilo, aka, oia hke ana no ka nele i ka ai. O jta hapuu ame ke amaumau ka ai a ko laila mau makaainana, a e aho no nae ia hala |ia nahuna. Hiki 1 Puna, ua neoneo ka aina, aohe k"enaka, he ku kauhale wale īho no. Oia hele no hoi a hiki i na |Kona, oia ana no, he neo ka i I mea i loaa, a ke hele aku la na i.wahi ohua 0 ke alii Hua 1 keoki ■ loa, a e waiho ae kakou n Hua II e hoaa ana 1 ka ai, a huh hou ; ae kakou no na wahi kelki a Lu ! j ahoomoe. 1 , I keia wa e papaa La nei ka 1 aiu-d mai Hawaii a Kauai,~~āiā ' hoi ke noho mal la he makaula ma ka puu o Haupu. Ua hul;

kona ike kilo ma o a ma<<riei o ka aina, oiai ua maloo pu a Ka| uaPEōlooko.i mallPao olea ama! a iaia e nana ana i na ouli lani,' aohe wahi hoailona i ikeia i ke ao Aka, he īnau wahi apana hapuu no kana, be mau wahi puaa o ka hanau ana ae no, he mau wahi_mu...a„ me ka-ia ula-. | Ua kau iho Ia oia maluna o kona waa a holo mai la a pae i kaLae o Kaena, a niailaila mai' a hiki i Xaihoa, akahi no oia a ike aku lie wahi onohi e kau mai ana maluna aku o Lihau, a kahi no ou a ike* eia ka ke ola 1 kela wahi, nolaila, ila haalele koke ika la oia la Kawaihoa. I Pae aku ]a kona waa i Kalua' koi, a mailaila aku a Kamalo, a| mailaila a Lahaina, akahi no pia_a_~hooaui&pope—ae-(-aj-0-rHt-j keiki no kela a Luahooipoe, a' ka, aole lakou i pau pu 1 ka ma' ke | Ua moe iho la ua makaula nei ma Ukumahame Ia po aAa e moe nei malaila, ua hoike aku la ka uhane o Luahoomoe 1 kahi muh % Eia la ke huli u mai nei olua, nolaila, e haalele oiua la wahi. Ia kakahiakanui no, ua haalele īho la lauei .a wahi a holo aku la a noho ma Ulalena »me Pnholo e noho ai p like me ke kuhikuhi o ka nhane o ka makuakane. Ia laua malaila, ua hoomaka koke rho la no Jana e mahiai i ka uwala a me na mei k,mu no ap-iu O kahi nukaula hoī, na hooimha iho la no oia ma Ukumahame la la. A i kekahi la ae, ua pn aku la oia no Hanaula. laia i h'ki ma MTal,iea, aohe wahi mea a kau mai o ke ao ma uko o kahi ana i ike mau ni, a ua lilo la i mea e hoopahaohao loa ai kona nooneo no keia nalowale honua ana o kahi onohi a me ke ao Nola'la, hoomau aku la no oia īka pu am, a lohe ana oia ikeoo oka moa Hoomaopo po iho la oia, he wahi noho la e na kanaka, nolaila, hoomau uo oia i ka pu ana a hikj i Honaula, a ilaila, akahi no oia a ike aku i ka ulu mai o ka ai a me na mea no apau, a īke pu alru la o\a ī kahi papupu hale o Kaa nahua ma

laia i hiki aku ai 1 kahi pupu pu hale, ua hoopahaohao īa mai la oia mamuli o kona īke ana 1 na mea kanu e ulu ana, ka eku ana, kf» ko, e a ana, ka enoa e holohoio maft* ana no, a o ka mea apiki, aohe kanaka. j Nalu iho la oia .loko ona, eia la hoi ihea na mea nona keia hale ame keia mau mea kanu. Aohe ana hana e ae, o ka lalau no i ka mata, * uahele a palaku oka at ka pono, a mimua o ko na ai atja, ua pule ih6 la oia 1 kona mau ka poe nana i malama iaia a loaa ai keia pono nui. Nolaila, noho iho la' oia he aī wale no 1 na 1 ka-nuiae-na ke:kt a Luahoomoe. He makahiki kona ai ana i keia mau mea kanu apau A. ia wa oia i ike aku ai i ka u-a mai oka u-a i Ulalena a me Puholo, hoomanao hou īho la oia, aia malaila na kanaka kahi i mahiai ai. Nolaila, ua haalele hou iho la ,oiaia Hanaula, a pu aku la no ! Makawao, ano ka loihi loa o ' kahi p'uaa ana, no ka mea, ke jpu loa mai la i ka nui, apela ko ana, a i ke kolu o ka ia, hoea aku la oia no Qlalena