Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 7, 16 February 1912 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POwA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke Kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POwA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA.

MOKUNA XIII

Ia aumala ua kono hou- mai la no o Mrs Melewina iaia e hoo maha hou, a hele no hoi o Leinani ma na alanin e makaikai ai 1 na halekuai like ole o kela a me keia ano, aka, o kona noonoo no nae no ha wa i hala, ehke no me ka mea maa mau iaia iloko o ia mau la, kōe wale no i kona wa e hana ana. Ake ike oia e auana hou ana kona noonoo no na mea i hala ae mahope, e miki koke ana oia e hoi e hana ī Wahi e pakele ai, aka, i kekahi manawa no ana e kakau ai, e oili ae ana no na helehelena o ka Makuika mawaena ona ame ka buke aaa e kope atia, a me he mea ala e lohe ana no hoi oia ī kona leo. I kekahi manawa hakamu wale mai U no oia me he mea ala he mea kekahi ana e akenui loa ana e ike„ e\a nae, aohe no he ano moakaka loa īaia. Aka, i ke koho īho, me he mea ala ua akenui loa no oia e ike hou iaia' a e lohe hou hoi i kona leo I B hana m%u ana oia i kela a me keia la, aphe wa e hoomaha ai koe wale no kahi wa e kaawa le aku ai i hele ana e holoholo iloko o ka paka, a i ole i ka wa no hoi e kipa mai ai o Mrs Me lewina Uoko ,o ka lumi e lauaa ai m,eia. He heluhelu wa hi buke no manawa, eia nae, he mau mooolelo ano molaofao wale no i emi iho i kana mau mea ī īkemaka ai a ī aloia ai hoi eia Hoomaka iho,la oia e noonno, e noonoo no kekahi mea a kona manao i kaunui ai, aohe no nae he maopopo iaia; a noonoo ae la oia no Arol, kaunui aku la e ike iau me ke akenui e lohe hou ī kona leo aloha. No keia ano mehameha o kona noho ana, ua emi pu la no kona kino, ano haikea - mai ,la hoi ka nanaina o kona mau helehelena a homa pu wale īho la no kona mau papalina. Ika pau ana o ka pule, o ka hopena o ~*kana hoomanawanui ana i ka hana he ahua pepa nui i kope maiau ia.

"Aneane ]oa au e olelo ae, ua loaa i»'u ka'u ekolu paona 1 keia wa," 1 olela ae ai oia ia Mrs Me lewma me kooa kuhikuhi ana ae i ka paila i pau i ka hanaia me ka maikal "He kanakolu oīa ke kupono!" wahi a Mrs Melewma i pu ana malie ae ai. "Aole, aole, he makemake wal« no ko'u e hoikeike aku Thompson ika nui o ka ipea hiki ia'u ke hana, Ke manao nei au e hiki mai ana oia j keia la Ina aole oia e hiki mai —" a huh aku la kona poo 1 kahi-e me ke ano nauki a hopojhopo no hoi j Hala ia kakahiaka. Aohe oia ji hele e holoholo o hiki mai kona hakuhana i kona wa e kaawale ai, a noho iho la no oia a kakali a hak la auinala, aohe no oia 1 hoea mai Ua pofna paha ofa T kaTā, a i ole ua lohe hewa ka paha oia 1 kana kamailio ana mai?

īa ahiahi mahope koke iho-o la, lawe mai ana o Mr. Melewina i kona w*hi pola ki, aohe nae he wahi huaolelo i hoomaikai i puka aku mai kona waha aku; a mahope iho o ka haawi ana o Mrs Melewina he olelo hoolanalana ia Lemani haa lele iho Ia oia i ka lumi, holoholo īho Ia o Leinani iloko o ka lu mi, me ka haule o kona manaolāna. Aohe nae i liuliu iho, lohe anajkeia 1 ma ka puka, awiwi iho la oia i ka houluu lu ana i kana mau pepa a akoakoa i kahi hookahi, ku īho la oia a ka]i, lelele ae la hoi kona oih me ka pn jpu ana ae o kona manaolana K[!omo ana o Mrs Melewina. "He Keonimana,' 4 wahi a Mrs Melewina ī hoomaka aku ai'e kamaiho, aka y ua keakea koke aku la nae o Leinani, E oluolu oe e hookomo koke mai i&ta. Hauoli maoli aul" "Aka, aole o Thompson. He keonimana okoa no keia," wahi a Mrs Melewina me ke ano kanalua. "Ina pela, na Thompson 1 hoouna mai la," wahi a Lemam me ka haule o kona manaolana. "Ua kamaiho mai nei paha ia oe? Ua hai mai nei la oe ī kona moa?" "Aohe," wahi a-Mrs Melewina. "O kalna wile no i olelo mai nei, ua makemake oia e ike la oe no kekahi hana." "Alaila, mai a Mr Thompson mai la no," wahi a Leinani me ka hoihoi. "E oluolu oe e olelo aku iaia e pii mai iluna nei." Iho hou aku Ia o Mrs Melewi na, aohe ī huliu īho a hemo ana ka puka. Hikilele a puiwa maoli no o Leinam i kona nana ana'ku o Rawson Fetona ka mea ku mai ana imua ona. He wa e hiki ai i kela a me keia o laua e helu ai a piha ka īwakalua ko laua ku ana me ka nana aku o kekahi i * kekahi me ka puai wahi leo ole. O Lemani, haikea ae Ia kona mau helehelena me kona mau maka ī hele a aa pono, a no Rawson Fetona hoi, o kona ano mau no e hke no me ka Leinani i hoomanao ai nona mamuā, kel/ nanai fia ano hoopaakiki, kupaa a loli ole o ka manao. "'Mr Fetona," wahi a i hooho ae ai me ka puiwa. Pani aku I* o Rawson Fetona i ka puka, a nee mai la oia a ko koke i kahi a Leinani e ku ana' me ka hoike maopopo mai o ko-! na mau helehelena a me kona ano, he mea kekahi ana 1 make make ai. "Ae, owau no keia," wahi an» ī pane mai ai, a o kona leo he ano hoakahele ke kamailio ana, eia nae, ua hele o loko a pihoihoi, Puiwa paha oe e Leinani? Aohe ka ou hoihoi i ka īke mai ia'u? Aole paha oe e olelo mai ana pela?" u Ae, paha~ohao no wau,*'~wahi a Leinani, me ke ano haalulu o kona leo. Aohe wau 1 manao

aku nei o oe — he mea okoa tio ka'u i manaoaku aei." Aole o Leinapi i noi īaia e no ho iho īlklo, a ku no hoi kela iiuna me ke kaiele ana o kon* lima iluna o ke pakaukau e hoo kaawale ana ia laua, a o Kona mau maka uliuli hoi e nana pono mai ana i na maka o Leina- j ni me he mea ala e uwalo mai ana. | "Ua hoopuiwa io no hoi au ia oe," wahi ana mahope iho o. ke kali ana no kekahi mau kekona,' "Ua manao no au e hoouna mai. i ko'u inoa īa oe iiuna nei. Aka noonoo hoi au—maka'u hoi au 0 ae ole ae oe e ike ia'u." "No ke aha hoi ko'u mea e ae ole ai e ike la oe?" wahi a Lemani, me ke kulana kapuka- j pu no ana i ike at ia Leinani mamua, iloko o kela wa mamua 1 ka wa hope loa hoi ana i lohe ai i ka leo o Leinani; kela manawa hoi ana i kukuli ai imua o Leinani—a hooweliweh ai oia ia Leinani. 1 "Aohe hoi paha i maopopo ia'u," wahi a Rawson Fetona. "Hopohopo no hoi au. Hiki ole ke hoao mai pela, Makemake loa no wau e ike ia oe." I Ia Leinani e nana pono ana iaia, ke hoi hOM mai la ka noo 1 noo maikai iloko ona. "Pehea oe i ike ai ia'u eia au j ianei kahi i noho ai, e Mr Fetona?" i ninau aku ai a Leinant. I kanaka Okoa aku paha ina ua hoao mai e wahahee, aka, oi Fetona, he piha maalea loa oia, a ua maopopo pono no hoi ko , Lemauu ano \aia, a he mea ma- i kahewa wale no ka hoao ana e hoopunipuni "He kanaka na'u i hoohmahma ka mea 1 hookolo mai ia oe | lanei," wahi ana j pane mat ai. Pu ae la kaula ma na papa-i hna o Le)nam, a oi pekela loa | ae la hoi ka ui a Lemani i ko j Fetona mau maka "Hoolimahma oe ī kekahi ma kaikiu e hakilo ia'u?" "Ae,# wahi a Fet£>na. "Mai huhu oe la'u. I ko'u hiki ana mai 1 Enelani nei, hookahi wale no a'u mea i akenui ai ma keia ola ana, oia no ka huli ana ia -oe." "E imi ia'u?" Kunou mai la oia ī kona poo* me ka loli ole ae o kona mau maka mai ka nana pono ana ia Leinani. "Ae, ua hoao au ma na ano apau. Owau no kai imi ia pe, aka, pahu'a nae. Nolaila, huli au ī makaikiu ī mea nana e kokua ia'u. E hooni no au i ka lani a me ka honua, a e hana no au mi na ano apau ī mea nou e loaa ai ia'u. Ua maopopo no ia oe ia mea mamuli o kou kamaama ia'u." Huli iki aku Ia o Lemani mai a Fetona aku. "Aohe ou ninau mai īa'u no ke aha la ke kumu. Aka, i hele mai la au i keia ahiahi e hai aku ia oe, e Lemani, ua poina ka pa ha oe i ka wa i hala.?" "Mr Fetona, aole," i pane malie aku. ai o Lemani, aka, me ka hookoikoi no nae o kona leo maluna o kona inoa, i mea e pale aktrai iaia no kona hoopua kamaiho mai laia ma kona inoa ponoi. | "Ke hoomanao nei no auanei ( oe i kela wa hope loa o kaua 1 kaawale ai? Kela wahi pupupuhale iloko o ka nahelehele? He wahi kanaka ihhune wale no | wau īa wa, i kela wa hoi o'u i j noi aku ai i kou aloha Ua loli nae hoi īa mau la i keia manawa. Ua loli no hoi ke au o kal pomaikai. Ua waiwai au. Aole! au i kamailio ae la ma ke ano kaena, 'e pakui aku nae au i keia,aole au be mea īlihune a he mta hoi i ike oleia i keia wa, a o na mea apau ua loli ia, o kuu puuwai nei aole īa i loli.

Nolaila la ea, e Leinani, ua aloha au ia oe. 0 keia iho la ke ku mU o ko'u hele ana mai la ianei i keia la e hai aku ia oe." Haikea ae la ko Leinani helehelena, ku malie iho la no nae oia e hoolohe me ka pane wahi leo ole aku." "Ua waiwai oe?" wahi a Leinani me ka leo haahaa. "Ae," wahi a Fetona i ka«a--r ilio mai ai me ka leo akahele me I ke ano haakei ole'o kana kama(ilio ana. "He ka&iikabi loa na jkanaka waiwai, a hiki no I Ladana nei, i oi ae ka waiwai ma mu& o' u " "Alaila," w»hi a Leinani i hu lili aku ai kona mau maka majluna ona— a!at!aVaohe ro ka i jkuhihewa kuu makuakane, me |ka ha'uha'u iki ;,na tho o kona [ leo, a o oe hoi, ua nui ka \yaiwai mamuli oka mea e huna ana i haawi ai i kona noonoo a «e-kona-okH^ Aohe nae o Fetona i ano hoo pepe iho i keia mau olelo a Lei- , nani. Kela mea' huna e pili ana i ka pohaku makamae jasper kau e manao nei," wahi a Fetona i pane malie mai ti oia, me ke ano kaumaha. u Ua poina oe ī keia, ina he mea fnina io kekahi ua ola wale no ia mea huna me ia aua make pu no meia. Ke ahewa wale mai nei no oe ia'u e Leinani. koke iho no o kou haalele ana i kahi pupupuhale ko'u haalele ana. Lawftia hoi au eke kanaka hanai holoholona. loa no wau i noha iho a ike i ka mea huna a ko makua kane i manao ai na loaa iaia, aole no au e powa ana iata a ia °e paha. No'u no ia aina." Oluolu a akahele nohoi"kana kamaiho ana mai, me he me ala e hoomanawanuiiana oia_ i ka walama ona olelo a Leinani i hoahewa aku ai iaia. "Kanalua oe { ka oiaio o ka'u aielo?" wahi ana, No'u no ia wahi mai kinohi mai. Hia no ia'u na palapa'a kuai— a"e ike ana no oe ia mau palapala—" Hoopalahalaha aku laLeinini i kona Hma. "Aohe no ia'he mea nui," wa hi a Leinani." "Aole," wahi a Fetona i pane malie mai ai "Aka, mai hoahewa wale mai no hoi oe īa'u me ka hoohuoi kupOno ole. JSTeaha! E- powa wau ia oe, ka mea a'u i molia ai i ko'u ola! ka mea a'u i noonoo ai i ke ao a me ka po iloko q keia wa loihi i aloia e a'u me ka hoomannwanui ame ka ehaeha! E Leinani, mai hana mai oe ia'u me ke aloha ole. He oiaio, he oiaio, o ko'u aloha pili paa nou, he oiaio, a he o i* mau no la, a ke waiho aku nei au malalo o kou mau kapuai wa wae i keia wa." Hookokoke aku Ia oia ia Leinani, a hohola aku la i kona lima, oiai oia e kamailio ana, me ka haikea pu ana ae o kona mau papalin<i. Kuemi mai U o Leinani ī hope, elike no me kona kuemi ana iloko o kahi pupupuhale mai la Fetonā mai, aiawa i loli koke ae ai ka nanaina o Fetona. "Aole ka hoi au wahi olelo ia'u, e Leinani?," me ke ano ha'uha'u o ka leo. "Alaila o keia aloha pili paa o'u e hiipoi nei nou, he mea oleia? lAoIe ka oe e kamailio mai ia'u i mau wahi huaolelo oluolu, eia j ka'u e hai aku ia oe, iloko o keia wa holookoa o ko kaua kaa wale ana, aole loa au ī noonoo Jno kekahi wahme okos, o oe, o oe hookahi wale no ka'u wahine i noonoo, i upu ai, a ī lia jai, 1 ua hana au aole no kumu e ae mawaho aku, oki ake e nui ka waiwai i kupono ro kou ae ana?