Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 14, 5 April 1912 — Heaha no la hoi ko Kakou Kulana ko na Kanaka Hawaii? [ARTICLE]

Heaha no la hoi ko Kakou Kulana ko na Kanaka Hawaii?

I ninau ae L au i kei* ninau maluna, no ko'u ike mau ma na niipepa e hoopuka ta nei maloko o keia Panalaau, a ma la mau nupepa namu haole a olelo makuahine, ua ike la he mau Lunahooponopono haole no kekahi, a he mau Hawan no hoi na Lu-> nahooponopono o na nupepa Ha wan, O ka'u mea i kaumaha loa ai, oia no ko'u ike ana Iho i na olelo hoinoino ī n.i hLwan e noho ana ma kekahi m<tu oihaka kiekie o na Kalana ame ke Kulanakauhule a Kalana o Honolulu nei, he mau oihana la i paa ia e na haole mai ka wa 1 mai o ka Repubalika o Hawa» a hik» 1 ka wa aupuni Tentore, a malalo oia ano noho ana aupu ni, ua pn ae o laukea he makai nui no ke Kalana Oahu nei, pn ae o Keolanui ma u m akaliu , hookahi no Hawau, a pau laua jma ke kanawai Eia o Hawau ' malalo no oia kulana hookahi no, I Maui ame Honolulu nei. I keia la nae a'u 1 ike nei ma na nupepa Hawan, puka mai no i ka Poakolu, Poa(ima a Poaono keia poe nupepa Hawan me ka nele ole i ka hailuku ana i ka Makai Nui Haalilio ame kona Hope, Chas. Rose. O ka oi aku o ka Meia J J. Fern, aohe he mau kumu koikoi e hiki ai ke ike īa aku, ua kupono ka hoino ia ana o keia poe Hawan oiaio imua o ka lahui O kahi kumu wale no o Haaliho e homo īa nei, no ka hookohu ana 1 na niakat haole 1 hooku pono ole ma ke kanawai, osai no nae hoi he makaainana amenka ao lakou, a malia io paha ua ku hihewa 10 ka uiakai nui ma īa ano, aka nae, aole paha he iuna aupuni kiekie r nele na kuhihewa oia ano pela. Ke hoomanao ' nei au he mau makahiki i hala ae nei, ua hookohu aku ke Kiaama he kakauolelo nana, he kanaka mahhini loa, aols i kupono ia ma ke kanawai, hamau nae ka waha o na nupepa, aia ka ke kanaka Hawan he/okohu kuhihe wa hamama ka waha i ka makam ke puhi me he honu'la no ke kai ull. O kekahi hewa ka o Haalilio, 0 ka hookohu ole ae ī na poe i aponoia e ka aoao e lilo i mau makai. Ma ia wahi, malia ua ike ka makai nui he poe kupono ole loa lakou, 'Nolaila ka hoo kohu ole o ka niakai nui ia poe 1 aponoia e ka rt oao, a no ka mea, o ka makai nui he kanaKa oia i hoopaaia ma ka bona, a o na hemahema o ka makai e hana ai, ua jli ia maluna o Haalilio a me kona hope, a i ka wa e hoopii ia ai ma ke kanawai no keia kanawai hopu hewa a kue kanawai paha, a hoopu īa ua ih ke koikoi maluna o ka ma kai nui, ma he koi poho na ka makai nui mai kona bona ae e uku na poho a me ka uku ma~ h.na a waiwai paa paha, Nolaiia, ua loaa ke kun3iTkxLnalua 1 ka makai nui no ka hoo ko ana mai i ke kanaka a ka aoao i onou aku ai Eia kekahi kumu hoinoia o Haahlio, no ka hele ka e haioleio kue ia Ltkana no ka Mono Elele no Wae kinekona a kakoo la Mdkste no ia kulana hookahi no E nana aku ī ka Aina o Ani_ lika, pau kauna o na Moho Peresidenama ka aoao Demokaaka a pel a no na Lepupalika aohe kaukai ana a hookahi wale'' no moa moho, a malaila wale no ka aoao e paulele ai, aoia wale 1 no ka īnoa e hooikaika ia ai e ! ena mau manaohooku|

ttiu j?fela, he nuu manaa hookumu monopoli ia ilokp o kjt> ao?o Demokalftka a aaao e 16 paha ma Hawaii, Ma ka aina makua e, iiokeia mal la i ka lolelale, aia he flui 0 tia Inpa 4 Moho Peresidetia, aole hq holnoia 0 ka poe e kokua atia 1 ka lakou moho, aia no ma luna 0 ka moho ke koikoi 0 la ninau, a pela aku ana no he mo ho a na ka Aha Elele e hoike mai 1 ka hopena o ta ninau, a 0 ka pau no la 0 ka walaau ana Ma Hawaii nei ka, 0 ka homo īho la no ta 1 ka makai nui me kona hope a me ka Meia no nei kumu kakoo ia Makate Aole anei oia ke kanaka manao kuo koa ? Ua kupono kakou e hoino 1 keia poe Hawan ina he hewa_kue kaaawai a me ka uhaai eLaia a nialama ole 1 ka pono 0 ka lehulehu, a ma ia ano la, apu apua kakou i ka hoino ia lakou, a o ka'u e hilahila net no maI kou iho no Demokalaka o ka bo jino 1 na kanaka nana t hoohaahaa ka aoao Lepupahka Owai la ka lakou mau inoa e l.makila ai ? He unu wale iho no keia poe la, nolaila, e hooki 1 lee nali ana 1 na Hawau. DEMOKALAKA V OIAIO, Honolulu, Apnl 4, 1912.