Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 15, 12 April 1912 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA.

MOKUNA XIII,

' Hoohele mat la ka Makuika | a kokoke i kahi a Leinani e ku ana, puupuu ae la ota 1 kooa mau lima a kau īho iluna o ka paehumu mabala o ka lanai, hai kea ae la hoi kona mau helehelena a homa no hoi ke nana aku, koikoi ka leo me he mea ala ua hele oia a kuaki. • "Leinam, aole 1 pololei keia ihana au e hana mai nei ia'u, e hoopaū oe, a mai hoomau hou Jaku, Aole e hik'īa'u ke hoo|manawanui No keia mau la 'iho īho la t hala, ua hoao au ma 'naanoapaue hookaawale aku ia'u iho mai keia wahi aku, aka, aGlee hfkt īa'u. oiai oe maanei, ame ko'u ikeno, inanooe e hele ana, e uhai aku ana no au. Ae, e Le.nani, he mea oiaio kela a'u e hai aku nei īa og» aole loa e hiki ia'u ke ola ke ole oe' Ke lohe mai la oe e Leinani?" Kau iho la oia 1 kona lima maluna o Leinani, umii īho la a paapono, a kamailio aku la īa Leinani. Aole hiki ia'u ke ola ke ole oe "E kuu aloha, e kuu aloha hoi, e hooi mau ia ana ko'uJaloha i kela a me keia la. E helu ana au 1 ka nee ana o na hola a hiki i ko'u wa e īke hou ai īa oe. 0 kela mau wahi minuke kakaikahi wale n» o'u e hoohala ai me oe, o īa wale no na minuke hauoli i loaa ia'u o ia la E kuu mea aloha, ka mea hookahi a kuu puuwai e lia nei, ua manao au e hoopau i ko'u noonoo ana nou, aka, aole nae e hiki!" a hooki īho la oia 1 kana kamaiho. Haloiloi mai la hoi ko na mau waimaka, naka a haalulu ae la hoi kona kino holookoa, a 1 ke akakuu ana iho, hoomaka hou mai la oia e kamailio. "A no ke aha, e hoomanao iho oe e, kuu aloha' Ua maopopo no īa oe, ua aloha au i» oe, a i kaikai aku la oe malaila, he anela kokua ame ke aloha ma ka aoao o kela keiki —ke na na a ike mau aku no hoi 1 kou mau helehelena nani a me kou mau maka palupalu 1 haiamuia me na minoaka oluolu oke al£ha maemae i kela a me keia la, pehea no e nele ai ke aloha- la oe? , Leinam, ma aole au 1 aloha mua īa «e, e aloha hoi au ia oe i keia I wa me kuu puuwai holookoa a ' pau." | Palulu ae la o Leinani i kona Hma ma kona mau maka, , a hoolohe Aole he wahi leo hookahi i puai aku mai kona mau lehelehe aku, oiai, aia kona ' ola ame kona pono mamuli o la mau olelo. ' "Ano, ua hiki ka manawa e kuu ai 1 ka'u puu, a i kaa no hoi īa'u ka paa kiekie, pojmaikainohoi au E hoomaoI popo oe e Leinani, o ka'u e pili nei, o ko'u ola no īa, ko'u pomai ■ kai, ko'u noho'na hauoh a me ko'u hanohano. Leinani, ke hoo manao nei no oe 1 na kukai olelo I mawaena ou a me a'u i kela po a'u 1 hai aku ai īa oe, ua aloha au īa oe?" I Kulou nho la o Lemam ī kona poo ilalo me ka pane ole aku. Ia po, ua apo aku wau ia oe īloko o ko'u mau lima, ua huai

fpau aku wau la oe 1 ko'u puuI wai holookoa, eia nae, ua> hoo- ; kuu aku wau ia oe e hele me ka pane ole mai ja'u—E Leinani; o ko'u hookuu ana ia oe e hele me ka lohe ole i kau pane, ua lilo īa hana hawahawa a'u 1 hana ai \ mea no'u e hoowahawaha ai la'u iho. Ua manao maoli au ua lawa ia'u ka ikaika e hiki ai īa'u ke hoomanawknu», ua hookuu aku la au ia oeehele. A 1 keia wa nae, aole au e hookuu iki ana ia oe a hiki 1 kou pane ana mai. O keia aloha o'u ka mea nana e hoonawaliwal] la'u— ae, ua nawahwall. Leinani e hihnai ana au laoe — E hoolohe mai e J<uu aloha me ka nana ole heaha la kau pane e pane mai ai, o oe hookah ka'u mea i aloha ai iloko c keia ao holookoa. E Leinan ina hoi e kaa īa'u ka uha lak: a me ka pomaikai ana o ks hlo ana o kou aloha ia'u, e hik ana no auanei la oe ke has wi i kau paulele a me kou hihnai piha maluna o'u? Me ka , maopopo ole īa oe o na mea 1 ha ! la, kela wa i hala eksu mau nei i maluna o'u me he a-kaku aia, : koe wale no keia, imua o ka ma i lamalama o kou nani, alaila, na i lohia aku la— e ae anei oe e nc l ho me kou ike ole, hoohuoi ole i no oe īa mea? l Hooki īho la oia 1 ke kamai- , lio ana, a hoolohe aku la no c Lemani i konakamailiohou mai, Onoai o keia a ka e kau nei e loh ae ana īa a lilo he ao e komo ai īloko o ka poino. Ina oe e naawi mai ana i kou aloha , ia'u, he maniolana no ko'u e paleia ana tio ia mau mea. Aia no nae he wa e hiki mai ai keia i po'no a i kona wa e haule ai ' e poino ana au, a o oe pu apa kekahi e poino. E aa anei ct e hoao ae kaua? E ae anei oe e lawe i ko'u Hma me ka maopopo ole ia oe heaha la i ke ano oia ao e hoea mai ana, i e lilo oe i wahine male na'u, i O ka wahine puuwai maemae, i kilakila a koa i kuhohonu hoi ■ kona aloha ka mea hiki ke ha * na ia mea, aka, ke manaonei i oe o oe wale no ka wahine kilai kila a hanohano loa makeiahoi nua. He'aloha no oe la'u, e htki anei ia oeke aloha ia'u, e Leinam epane mai. E hoike mai, ae, a , i ole, aole. Ina "aole" e hooma- > nawanui no wau. 0, e kuu aloi ha, o ko'u hopena a me kou hoi pena, aia no ia ileko o ka poho o kou lima i keia wa. Heaha kau paneekuu aloha? Enele ana auanei a'u ia ee a me na manae i lana hauoli apau, a ī ole e hele ■ ana pahaoe me a'u e kaana pu ■ i na hauoh ame na ulia apau e i keia ola ana?" i Ia wa no īaui iki ae ai o Leina- : ni a hihnai aku la iluna o ka umn i uma o ka Makuika, meiie mei ' ala e hooia maoli aku ana ua alo 1 ha au īa oe! Ia wa no hoi ka Makuika ī puili koke mai ai iaia iloko o kona poli, a honi iho la i ka lauoho a me na papalina o Leinani aloha, kuu mea īlia mau ail Heaha la ka'u

mea e kamailio aku ai ia oe." lIOKUNA xvn Ke kamailio ke aloha, hamau na mea e ae apau, a hapiau pu ka noonoo. Me kona mau lima p apo ana ia Leinan', me ko Leinani poo e ana maluna o kona umauma, oki k* hana ao he kamailio, aohe kike olelo ana. Iloko o ka lai malie ame ka hau oli piha e kipehi malie ana apuni kona puuwai ina kui houhou a ke aloha ame ka olioli piha o Leinam ī hoolai malie iho ai. Kela aloha oiaio, he hookahi wale no hiki ana mai iloko o keia ola ani o kekahi mea kmo uhane, ka niea hoi nana e hoihoi mai ke poho o ka hoomana-

wanui ana 1 na inea o keia ola ana, ua hoea mai la i"a imua o Leinam, a o d<ana hana kupono wale no o ka lawe ae a papahi īho. "Heaha la auanei ka'u e kamailio aku ai hoe e Lemani?" wahi aka Makuika i ninau iho ai īa Lemani. Hoolai malie iho laua aohe puai leo, a na ka puuwai ka olelo ana ma na olelo maemae oikela o ka nam, ua kahiko no nae, eia nae he oia mau no ko la kou omakamaka hou 1 kela ame keia kane a i kela ame keia wahme o kakou Lele mai la hoi he wahi ma nu a kuu iho la mamua o ko laua mau kapuai wawae, a kam kapalih ae la kona leo i ke mele hope loa o ka aluna ahiahi; mapu mai la hoi kela ona pua raa kela ame keia aoao laua. OLemam ka mea 1 kamaiho. "E hoi ana au i keta wa," wahi ana i namunamu ae ai, me ka ea ana ae o kona iluna. "Aole t keia wa," viaht a ka Makuika, mekaleo i kohu like ke kani me ka leo o kekahi mea kam maikai e kam ana iloko o kona puuwau <c Aole 1 keia wa. Aohe ka hoi oe e noho iki mai hoi ine a'u a liuliu iho mahope 0 kou ana Ike kali nou no keta mau la loihi wale?'' "Loihi Ioa!" wahi a Leinani 1 pane aku uku me ka minoaka hoomahie ana iho o kona leo, "Aole no hoi 1 loihi!" "He mau nukahiki hoi paha ia'u, e kuu aloha. E ha'i hou mai hoi oe īa'u, ua aloha oe ia'u e Leinani," "Ua maopopo no hoi ia oe," waht a Lemaai me ke ano hauhau ana iho o kona leo. uManao wau aohe no e kala oe i hoomaopopo ai, ua aloha au aloha au ia oe—eia nae aohe au 1 hoom aopopo he aloha kou ia'u. Aohe nae i maopopo īa'u. Alaila ua manao no oe ua aloha au ia oe mai kinohi mai —o ia hoi, Iko kaiia wa wa ī hui mua Joa ai?" "Ina he mea oiaio kahi, na ke aloha no e hooulu ae ke aloha ■ke manai? nei aa ua hana oe ia mea," wahi a ka Makuika. I > kela po mua ou 1 hiki mai ai, [uakikeke mai oe 1 ka puka o ko'u ouuwai, a ua hookomo au la oe, me ka ike a hoomapopo mua e kipaku ana oe ī na mea e ae apau a lawe kaokoa la wahi nou E kuu aloha, hau oli maoli no wau i kou hana ana mat ia'u peU' Ua hoomaopopo no oe," a hoakahele >ho la oj a i kana kamaiho ana "o keia ka nianawa mua loa o'u t hauoh ai īloko o kou ola ana?" "Alaila, aole 10 no ka oe i hauoli?" A hooholo malie ae la oia 1 kona hma maloko ae o kona kuka a hoopunana mahe ih 0 la mawaho o kona puuwai. "Ae, e kuu Leinani. Aka, mai kamaiho kaua no ka wa 1 hala. Ko mua aku nei ka kaua e hoomaopopo aku. E loaa 10 ana no īa'u ka noho'na hauoli

a ioa e oluolu mai ana ke Aku Mana Loa, o oe pu *na no kahi'e hauoli ana. E hoihoi ana hoi kuu makuahme ke lohe oia!" wahi aka Makuika. Hikilele ae la o Leinanf, a hu \\ aela oia a nana ae Ia i ka Ma kuika no keia mau oldo. "Ko makuahine—ka Maehionesal 0, ua poiqa au." I "Poina i aha?" wahl a ka 1 Makuika i ninau iho at, me ka hopu ana mai ia Leinani a pa» pono, no ka piea, ua ano hoo[mamao iki aku la o Leinapi mal iaia aku. ! "Poina hoi ika like ole o kr> kaua niau kulana, e kuu haku," 1 wahi a Leinani rae ka leo haahaa.

"Ka like ole e kou lede?" aane iho ai oia, me ka minoaka. E oluolu oe, e Leinani, o Wolef ko'u inoa." Puapuai ae la ki ula mi na papalin'» o Leinani. "Manao no oe e Wo'ef e hoihoi mai ana oia?" i ninau ae a' 0 Leinani me ka leo akaheie me ka hoopupuku ana iho i kona mau maka. "No Jke aha kona mea e hoihoi ole ai? Manao ota aohe o'u kupono? Ae, he mea oiaio kela. Aolie wau i noonoo mua, akahi ni wau a hooman'ao a* la i kou kamailio ana mai la. No ke aha kou mea ika maiho ole ai no īa mea?" Anehe aku la oLeinani e hoo kaawale iata iho mai ka Makuika aku, aka, pulikipaa mai la no ka Makuik-i iaia. "Ua poma «a'u na mea apau 1 kou wa i haha'i mai |ai ia'u." "Ua aloha au ia oe?" "Ae„" wahf*aXemam r hooia aku ai A, heaha la auanei kana e noonoo ai? Hauoli! E mihi loa ana oia i ko'u hoi ana mai nei. E ike ana oia, aole e like me au nei kana mea i makemake ai no kou wae ana i wa hine male na'u." "Pela ea,'" wahi a ka Makui ka me ke ano hoopahenehene hoekohukohu wale iho no. Ho laila, e oluolu hoi oe e hoike mai īa'u 1 ke ano o ka wahine e noi aku ai i wah'.ne male na'u. No ka mea, he makaukau loa au e a'oia e kekahi mea 1 01 ae kona naauao. Aole i pau