Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 17, 26 April 1912 — No ka eueu KAPUNOHUULA Ka Hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae. [ARTICLE]

No ka eueu KAPUNOHUULA

Ka Hele ana o Kauluhinalo ma ke A-na-ka Hoao ana me Kaeweulaokalani ma Keawaula, Ma kua, Waianae.

MOKUNA 111. r !l»»tln>nnhirhii> ai na Hawai*

j Eia. Ukou ika heiau e piha hui iho'la me ke aiii opio, e ko inai la, o ko oukou kaawale aku'makou haku alii, eia imua ou |mai loko aku o ka Halauaola kau mau kauwa kaikamahine a !nei, alaila, noho pono mai la- e olelo aku i ko makou makua kou e hana no Pihanakaiani alii, eia imua o kou alo makou

ne), ola ka ka eiele i hiki mai nei, ameke kn ana mai nei īa'u e hoi. Ua olelo aku wau laia, aia a pau kuu hele makaikai ana ia Hawaii nei, alaila, hoi aku au i ka ama. Ia wa i olelo mai ai o Kalapialuloa t ua aJii epio nei. "E, i hoi oe, o maua pu hoi kekahi e hele, i )ke aku hoi 1 ka aina o na manu " Aole no i ae mai o Kauakahi aln ka na makua alii mau olelo, a ma īa po a ao ae hoi aku ai na makua aln no kai o Wailua. I ka po ana iho, he po hui la o na mea apau no <ca hoi o na'ln a me na makaainana o ke alo alu. I kela po no hoi 1 kuupau ai na iealea, a o ka 01 aku o Kamakalehua, naue kuu kmo Ika nui manu o uka, ama la -wahi 1 hu ae ai ke aloha oua ahi opio nei no ua kaikamahine nei me he ala he īpo ke aln opio nana ana i kanaenae mai ai 1 ke mele oli, penei Kuu haku aln-e' Kuu lani iluna-a, He lani na Kawaikinikihei pa-a-Makaln, He ahi piha lua no Kuld nipo-e, Poele ka pahuna hala ole i ke kim o Wailua nui, 0 kalam ka'u mea nui-a, He lam na ka makani kiai po-o- Pihakalani, ! Aohe wa ihlo i ka haluku a | Kawaikiniakane, He kane ka mea maneo, He pua wahme ko Makaleha, Lealea wale i ka unuunu pakea 1 Waialeale-la, 1 Wailua nui hono kawaiJ lan;, K kalam-e, homai hoi-e īka lohe ana oua al» nei i ;kaleoo Kalehuanoe Naue i ke kai ahu mai la kona aloha no na leo oli o ua kaikamahine nei. Mamua iho, ua noonoo ua aln opio nei e noho no o Kalej huanoe me īa a lawe no ka aina manu o Hinaiaeleele, a mahope lua hooholo hou īho la oia ī kona manao e olelo aku la Papaileka, , "K, a keia wanaao ee e lawe ae ia Kalehuanee ī ko'u wahi, a ua ae mai la o Papaileka. ® Ika wehe ana ae o kaiao, na laweia aku la o Kalehuanoe no kahi o ua alu nei. I ka pau loa ana o na kanaka i ka hoi, ua mehameha 3bo la ka uka o Pihanakalam, a la i hele mat ai na kahuna a hui me ke alu "Auhea la ka'u i mnau mai ai o Kalapueo i na ka huna, he minamma loa au i ka'u wahine ke laweia " Ia lakou no e kamaiho ana, komo ana ekolu kaikamahme me ka lakou mau kanea! i

apau, a mnau mai la ua ahi opio nei ī ua poe keiki nei. "He makemake no oukou ia [ lakou nei ekolu ī tnau wahine na oukou?" "Ae, ua makemake makou i keia poe kaikamahine i mau wa hine na makou." "A pehea, e hiki ana no la oukou ke malama i kuu poe kai kamahme?" i ninau hou mai ai ua keiki alii nei. "Heaha hoi ka mea e hiki ole ai ia makou ke "A pehea ko oukou manao e kuu poe kaikamahine, ua makeJmake no oukou i keia poe keiki |i kane : "0 ka makou ia ī olelo aku nei ia lakou nei e hele mai makou e noi īa oe i ko makou haku aln ina e ae mai ana.oe, alai la ko no ko makou makemake ia lakou nei. Ina e hoole mai no oe, oka pau ae la no ia o ko makou manao kāne. Ae, maikai no ko oukou manao e a'u mau kaikamahme, a e ninau hou ae au: "I ka \va e lilo aku ai keia poe kaikamahme 1 mau wahme na oukou, a pehea mahiai no ou ' kou e ola ai na wahme a oukou •a me ka ohana "Ae, oka makou hana hoi paha la o ka ftiahiai." "Aia i hea ko oukou wah i?" ninau mai ai ua alu opio nei. "Aia ko makou wahi i na Koolau." "Ae, a eia hou, ua Jke ao ou kou ia wahi o Ouluoma?" "Ae, he wahi īa aia i ke kula 0 Moloaa." "Nolaila, ua ae au e 'lilo keia mau kaikamahme a'u na oukou, a i keia wa, e ku ae oukou ilu. Ia wa i ku ae ai ua poe keiki nei ilima, a ku hoi oukou e a'u tnau kaikamahine iluna Ia lakou e ku nei i'una, haawi ae la ua alu nei i ka laau ko hli ī ke keiki ma ke kihi, a olelo mai la oia. "He ike no oe ī ke oli o ke kiina ipo " "Aole o'u ike la mea he oili," wahi a Koenapuu. "O kou īnoa la o Koenapnu? "Ae, aole ho hoi au i a l o la mea he liula, e ke alii." "A heaha kau ' hina? i nmau mai ai ke alu. "He mahiai, he a, he kukulu hale no hoi ka'u hana i 'ike. 1 "Ae, ua hlo ka wahine ia oe. E hoi no oe me kau wa,hme a hiki i kou wahi a kukulu no i hale hula nou, aia no* ka olapa o kau wahme e make-nake ai. "A ke oleto aku nei au ia oe en naoeikau wahme a kau [aku oe l keia kolili iluna o ke jp m o kau wahine e n-)ho mai 'nei.