Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 32, 8 August 1912 — KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA. [ARTICLE]

KA MOOLELO NO KA MAKUIKA O ke kakela Mauna

KE ALAKAI WIWO OLE O NA POWA O KA WAOAKUA O AUKEKULIA

A I OLE KA PAIO ANA NO KE ALOHA.

MOKUNA XIX

| I ana o keia mau olelo a ke elukewahine, ua haule īho la kona maka aniani ilalo, a huh hou ae la oia a kamailio aku la ī ua wahine nei: "Oia kekahi o na pine umauma maikai e kohu ai ka lawe he le ana," a akaaka ae la ua dukewahme nei, me ka hoomau ana aku ī kana olelo "O Mv. Lusona Fetona kela." Huli aku la ka nana ana a na maka o ua wahine nei la Lusona Fetona. "A owai o Mr. Lusana Fetona?" Wahi a ua wahine nei i i nmau maj aime ka lilu o kona manao i ka nipoa a ka makemake Hoekeekeu ae la ke (lukewahme i kona mau poohiwi iluna me ka olelo ana mai-

"He hoaloha oia no ke duke," hoomaha iki iho la oia i kana olelo ana, a li'uli'u, hoomaka hou mai la oia ī kana olelo ana, ("Kemanaonei au, o 1 mea nana e hooponopono nei i kekahi hui kuai pipi nui ame kekahi mau hana e ae; kekahi hoi o na hui nui e hophana ia nei ma Nukilani paha, a i ole ma Aukekul/a Aka, mawaho ae oia mea, he kanaka kaulana oia i piha me ka oluolu. Ao\e ma kela iaoa Lusona Fetona wale iho no, aka, he keommana oia 1 'pii ino ae kona waiwai. Ii wa i hooheno iho.. ai ka aka ana a ua wahine nei, no ke ia mau oleio a ke dukewahine s e paio nei no ka pono oua keonimana ala "Oia kekahi kanaka nanamaj kupainaha loa, a owaka ae la kona waha no ka molowa. "Ae no hoi, he nanaina kupahana io no kona," wahi a ke dukewahine i pane koke mai au "Ma ko'u manaoio,. oia hookahi wale no ke kanaka mua loa īloko o ke kulanakauhale i keia wa. Ke olelo nei nae kekahi pōe, he kanaka waiwai loa oia ame ka piha i na manao kupaianaha, me ka hikiwawe o ka oiaio ole, n wahi hou no a ua dukewahine| nei.

I "Aole o'u makeniake Ina ka;naka o loko o- ke kulanakauhale," wahi a ua Lgde nei i panai koke mai ai, me ka malie. Aia wa ua dukewahine nei ī akaaka ae ai no na olelo a ua wahine nei. j "Pela io ka hoi," wahi a ke dukewahine, a hoomau aku la i kana otelo aaa "Aka, aole o'u manao pela, aole. A ia no he mau loli ana o ka manao. A, aia no hoi he loli ana o ke kulana o ke a-u o ka manawa ame na hiūhiona i keia wa, ma ko'u manaoio ana. Ua īke mua no oe e kuu hjwahiwa ia Lusona Fetona?" wahi no ana i huli ae t ai a ninau ia Lenani. | Ikawa o Leiaani i lohe aku | ai ī ka ninau ana mai o ke duke [wahine iala, ia wa kona mau pa palma i loli ae ai a haikea no ke ,kahi mau minute pokole. "Ua lohe wale no wau nona," I wahi a Leinani i pane aku ai i

jka ninau a ke dukewabine, me kona kamailio ana aku me ka leo malie, o ke ano hoihoi ele. c Ua hooi loa ia aku ko'u paI haohao ame ko'u ano malihini | la oe i na i mappopo ia ee. No ka mea—Na pepa—na pepa hoi o na aha hoolaulea o keia | ano, me ka oiaio loa—aole e nele ka loaa ana o keleihi pauku olelo a o kekahi mea e ae piha i pili nona," wahi a ua dokewahine "Aole loa au 1 ike i kekahi pepa o ka aha hoolaulea," wahi a Leinam ī olelo aku ai, me ka hoomaopopo ole ona 1 kaffa mea i kamailio aku ai; oiai nae ua o Lusona Feton me konn ho.i hula ke ninin mai la imua ka laua hulahula ana, ma ke ah o kō ia ! ne> wahi e noho ana, oiai hoi na maka o ua o Leinam ke nana ala maluna o Fetona, me ka hiki ole īaia ke hookaawale i kana nana ana "Heaha kana oka hiki ana mm la nei?" wahi a ka ledeo ka ninau ana mai i ke dukewahine Nee ae la ke dul?ewahine ī ka akaaka no keia ninau ano ole a ua wahme nei. c 'No ka mea, ua kono ia aku oia me kona noi ia aku—no ka hoolaulea ana aku laia, ko'u waihi manao#vale no keia."

"Eia nae hoi, me he mea la ka hoi ke manao nei au, o ua wahi kanaka pjkole pauhakakii ala au i olelo mai nei aole i hulahula," wahi a ka lede.

"Auwe no ka hoi e, aole au i manao o Mr. Lusona Fetona he| 'wahi kanaka pokole pauhakakn e tike me kau e olelo mai nei,'" wahi ake dukewahme i olelo aku ai, me ka hoomau ana aku i kana olelo ana. "He kanaka oia i komo nui loa īloko o na anama hoolaulea, me kona hele ana ma na wahi apau, a no īamea t hai aku no au īa oe, He nui a lehulehu wale na manawa o'u i hui ai me la maloko o Ladana i keia kikinī iho nei. A he komo nui oia ma na hana akeakamai, a ua ike nui ia oia e ka lehulehu no kona oluolu."

t "Oluolu?" wahi a ka lede. "He kanalua ko'u no ia mea au e olelo mai la," wahi no a ua lede nei me kona iini e wehewehe pono ia aku ke ano o keia keonimaua iaia.

"Ae, auhea mai oe, e kuu alo ha, ma he ekolu a eha au mau j kaikamahine i manao at ,e hoomare ana aku me ia, laki loa 11 waena oia poe kaikamahine au fee loaa he hookohi, e aho ia, a j ua mare aku o«a i ka mea 01 ajiu o ka maikai i kulike loa me ko- | na ano o na makahiki, a e hoo- ! maapopo loa mai oe. He Milionaea, i lawa pono ma kona mau aoao apau, e hiki ole ai ke hoo- 1 halahala ole ia maloko nei o Enelani, me ka oiaio loa, i hai hou aku no au ia oe, aia maloko o Amenka, ua hele a manoanoa ka ohelo i\huli iloko o kela ame keia kau haule lau e loaa ana" ia»a." Pane aku la ua wahine nei me ke ano imua o ke dukewahine: ,

'I hai aku wau ia oe me kaole, ina nohekaikamahine ka'u aole j „, are kanej aole o 'ti manao eae ana oia, a hikhno la'u ke hoiaio aku imua ou, aole loa au e makemake e mare aku oia me ua Mr. Fetona nei au e pai m a i nei." Alaila, ma ka nana aku me ka maopopo loa i kau mau e olelo mai ne>, he hoihoi a makemake ole maoli no kou no ke keonimana," wahi a ke dukewahme. Pane aku la ka lede me ka manao kuio: ' Aole au i lawe mai ma kekaht ano e ae nona no ko'u a makemake ole paha nona, alcv aole lovi oia kahi kanaka papahna pokole pohekeheke a'u e nana aku ai, a e lilo ai oia i mea nui na'u e hilmai aku ai, aole loa.

"Ae, a ma na nee atu 0 ka manawa ma na ano apau, mai kahei aku i 'k uu Mr Fetona ' Aka ke auamo nei au 1 na ehaehaapaunona, a e hoolauna aku ana au īaia i na oia e hoea inai ana ma keia wahi," wahi a ke dukewahine i olelo aku ai. Ika pau ana ae o kela mau olelo a ke dukewahine, ua lohpo\io aku la o Leinani i ka hu» olelo hoolauna, a pn ae la ka lu maeele ma kona kmo, me kon i >ioho nnhe loa am pie ki hoopuka ole hookahi huaolelo. Ho>o ae U nae oia e ku iluna a hai | lele iho i kona noho, ua haule j pahu wale ia manao ona i makei make ai e hana. 0 kahi han<* hiki wale no iaia o ka noho malie me ka naaa aku i ka mea e kiki mai ana.

Aka, ma ke alahele," wahi a ke dukewahine i olelo aku ai, mahope iho o ka hoomaha iki ana oka laua aha' "Ke hoomanao nei au, ua lohe īki au i ke dukeeoielo ana i kekahr mau mea ana i makemakē uui loa ai, no kona komo ana iloko oka Ahaolelo o. Beritania, a e hoohana koke aku hoi oia t ua hana ala ana i makemake loa at me ka hikiwawe, īna nae e hiki ana." ''Heaha! ke dulce! Pehea e hiki at iata? wahi a ka lede 1 panai koke mai ai. "Aole, aole, ia Mr. Fetona," Iwahi ake dukewahiue i olelo at. j "Auwe, ua hoopoma loa au no īa inoa au e olelo mai la, me ko'u noonoo hou ole aku nona, wahi a ka lede i olelo mai ai me ke ano manaka a hoihbi ole.

"Ae, aka, e imi oia j kanaka e hīki ai iaia ke komo iloko o na hana kalaiama e like ala me Keoki," keia ka īnoa o ke kane a keia ledeekamailio pu nei me ke dukewahine, "a'u nae o oielo ae a», he elua wale no mau kanaka iloko o ka fīale 1 keia wa i kapaia—ka lapuwale ame ka noeau."

Akaaka ae la ke dukewahine no na olelo a kona hoa.