Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 33, 15 August 1912 — E KUKULUIA I HAUKIPILA NO KELA ME KEIA KALANA E HOOPONOPONO [ARTICLE]

E KUKULUIA I HAUKIPILA NO KELA ME KEIA KALANA E HOOPONOPONO

tC kn ni{<i» o Muhelu ann i kel i ( uiau iio] >una <i|rtu mnlmi'i «e, <» J oliiolu o knlWo mu i kmi noonoo (iiiiu nnKhn nlmW •» t> ikt> no «n \ j nm dp iiio kn ]jooIiimv ilnMva olt> nin , lio ni'ilieln nno imi īloki» o knm mmi noao np'iu mahi'lpi i pili ī kmi oln Kmo hn m iln>k 1 pili 1 kou Iniioli, ti ui'ihele p lionmn inn iii io jii knn noho pilimkn an» no km 'iiea '(lolia i liook ii'iunleia »kw nnikupiini oko\, n \ip vnaI lieln nn h<>i ī liap'ii nmi l'i m u «»>i iio k:i hoonmnpopo ui ana m. kon 11111

| M u Un nonniuk kuhn mai o Gtn , *rt<*r kem mnu IiuoIhIh nna no knii i) inii o kt* knnnkn Hhwhii, iiole iion v\nlt> nkn, 110 keln anu» ktMrt i«hii i nolm nii!t ilnkn o keln nnio kt>ia Kulann p.iknln » n\n\ \\ i knkiihiw nt> nt>i Iih iiiii\r> kalui nin'i I.iM'iipnlikn Uiili>i\>un ina Amilikn nmiu nt*i 'innln,, m u >i\ Inie 1)1'!, o i-\ i\..,((•> k.iliiiiun,) Uonka |tn n» k n kiAulni'i ua iioi i InUi Htfi e () ■ rt^r, n e Uue aku »u>i j\ k,\ \itao knliiiaina «iu\« | I 'e kiuniiliHin inm nm kein i hip'ii i i mai nii o l'mwelena o k'i anao kiilmama n Lppupnlika Holn mu'i, aiikn \nki el\i«\ hoi o ka hon in.ipnj>o io III 'U1.\ o kim o!» e iu\ k \it,ikii 13 iu ī kt*ii li Nou e K0 Hij»au n noht> mi i i»t l>>lo t> »111 H\,>h>ko, .1 t olti lllil tltl (i ni lukii hnnn e «e, » nou keia «l,i uib kau w.iliine u nu' k,iu tuitu kei ki Aole k,\kiui j ilie naipo|>o i k<t vwi a kekahi o nei umu haawina inu'i e pilmla ihoana mnluna o ke k i|ii o knkou, ani e ku kokoke ui« 1 iiiin no n,i linukft()iU īmua o kow mau uiHk.i, ,1 b ike ninu aku ana no oh 1 kuu ineu aloha ] hookaa- I wdleia aku mai ih 00 aku !

Nulmh, e n.i kaimkii Uiumiii i lim.i lid inau ninnn kimn halokn, 'i it» ilokn o ko ouk«»i <n U linuv ko inikou m iu 011 :i iim K;i nmko, oim i» ki w.ilo lln k llll l> )|0 ikolll II kei I k uniu j li'in t n iinm inii oii, io ii i k iiihk,i n.inu io iniiij>oiu> t>i iii> t> lioiihik) , i« inma n kn li»lni!fhu un kc kakoo in.i 1 ki'm iii i iiim nui ( O kt> a kn v\.i au e k«> UuAn Ihi' uhii u ku «e n oe ,» iii iloiMiii' m» k.iu [><>no ilio a )i«ni »)>ii) ki' t' ulil !>1 l>(> lll.l kt' ,1111 III ,1 k ('«■ | i koii t>ln jionol a nie 1 ou l.ihin!

k 1 imlili II 111 poilOI | i lioike llkll 111) » III 111 (' k l Ol nn ( H o hn <mio u iu), „ u || I < L liaalele e k »i> ik.i Ihwuii nm j utal\ >1 auii noii e )jono 10 iu oi', »11 il.i, ui no īuinli iikn no oi' i l\<i iiwi ke 0 kuillO 111,H ll(ikl) vill ()u\i imw, ko kuuiuima.i a k>i lUUiii L\(aituru I e|)n<i tlika Holo j iiiim, i' kukiiliiiii i iniHi Imli' iu<i'i nnuim,» (iohoi o knti m ik>t 111 iu) « , il.e iuhu uku iii i knu ii,ei alolu liy Ue k.u\t? kfiki i lw unu moo|iiniii A, nia w.ile no ka lnki o lu'ki ku lllllllHlM, a kullO 111,11 Ollkoil 1 HlftU UlUiMU* AIU VlVrt 1 l\HUVl I kil la ki<ii honlukioi.iio aii.i ui'i u i wahi hulm\.»i aki'ii inma o ki l«?liul(?Uu uo k« kuKoo «n i luni i ki i x kinuii han.i ī lio.uui ui ue w\ \ oi Uouu.a uo ky,i [loiio i' ii.i Jk niak,! 1 .iwmi pouoi o ka aui.i He uiiiio, o oe u llh na /iui ili.uu malalo o uu h iku tMun u na ma,lnko o oe a uoukou e na lnu.ih.m.i uialali> o nu li.iku liuia o k,i pi t kalep.i a ui.ii.ilo no hoi u ihi li.iku liiiua t» ae, Hole ouLon e uialeli ae | a.in muwiilio ae o k.i lakou pul.i i»a ana umi la oe m uuu l,i J

A ia he pi'au a'o ana e waiho ia mai ana imua ou, a i mua o oukou e na kanaka Hawaii, he maU a'o e kue ana 1 ka noho kokoke mai o kau wahine imua o ,kou alo, ame kau keiki a moopuna hoi, a, aia no a hoihoi ia i Molokaigkahi au e ike mau ole aku ai la lakoU, oia ko lakou ma kemalee, a i pau ai no aa wahi palena niu 6 waii\o mala i Kaiawao. Oia na a'o ana e a'oia mui ai oe, ame kekahi mau a'o na e ae e alakai ana i kou noonoo e haawi pio wale aku no nia muli o kahi hana au e hana ala anai a lakou mai. A, auhea oe e ke kanaka Hawaii, he oiaio, 1 noho hana hoi paha malalo o lakou no ka loaa ole o kou home hookuonoono, a i na e kou home ponoi, me kekahi mau eka ama kupono i ka mahiai ana, heaha hou aku kau e noho hoopiliwale ai malalo ona haku hana? A oia "nae ka KaJanianaole kumuhana i kue loa ai ia Kiaaina Fina, mamuh o kana mau hana apakee i na aina home hooku onoono, a no la kumuhana no ka Kuhio e holo Jt?lele kuokoa nei, e loaa ia mea ia 06 e ke kanaka Hawau e noho pihwale nei melaloi o na ha ku hana lehulehu, a e kuokoa ae oe nou iho, he lani i luns, a he honua i lalo.

A oiai, ua kokoke qiai ke ola nou ma kou ipukahale; a mai hoomaunauna wale oe a kiolal aku i ua ola ala i na kanaka 11 alakaī ia e na mahiko, ame na poe kalepa e kue mai ana ī nei pono nui ou. Ua maopopo loa ia oe e ke kanaka Hawaii i keia la, ua kaupaona la kou ola maIpna o ka mea kaupaona, a o ke la pono koho baloka, i loaa ia oe, oia ka lakou e paani politika npi ia oe, elike me na paani ana i a na popoki i na lole. A oiai, o kou noho ana aia malalo o lakou. Ua hiki loa ke hukihuki ia oe me he kii milimili ala a kamalii; pela no lakou e manaolana aku nei ma ou ala e ke kanaka Hawan e lanakila ai ka lakou moho elele ī keia kau, aka, e hoonaauao ia oe īho; A oia moho elele la, he haole la, he ipoho ia e loaa ole ai iaoe he mau eka aina hookuonoono, oiai o lakou ala mahiko ia, a oki loa aku hoi ka ae ia o keia kumuha na kukulu haukipila a ka aoao kalaiaina Holomua e hoaiai e nei i ola honua, no kou pono e ke kanaka Hawali.

A e kuu io, ame kuu ih, mai ke kupuna hookahi mai e helu-belu.-ana 1 keia mau hoakaka aole keia he maii hoakaka (īoomāauea a ano kamalii, aka, nokoupono, ekupkoa ae kou aoho ana mai fta hoopiliwale ana malalo okekahi, a e ku ka okoa ie oenou iho ma na ano apau; 11 na pela, mai haawi 1 kau ka- * kahi mau haple, ina no >Xik3na Eliwai ia, a i ole o KtLaukeke Opio paha, ano ka ua papa loa ia mai kakou e kekahi mau lunamakaainana o Amenka i haiolelo ai ma Aala Paka, oia hoi. Mai hoouna ae i elele haole, o nana ole iamai ko oukou pono, aka, e hoouna ae noukou ia Kuhio, a i ge i kanaka Hawaii "ehke'me Kahiliaulani." Malia paha o komo 10 īho īloko o oukou e na paahana kanaka Hawau malalo o na haku ha na lehulehu, he haole no keia Kimo Laukeke Opio . hanau ia ma Hawau-nei, nolaila, he kana ka Hawaii maopopo no keia, po no ke jkoho kakou iaia. Malia paha pela io, aka, aole aole nae lakou wahi hopuna olelo maopop e olelo mai ana e,

"Koe na haole 1 hanau ia ma Hawaii nei," aole!.aole loall - ole makai, ekolu ole maka. Hookahi ole ma Lakana, hui awalu ole Ole! oleīī ole.loa no'!! A pehea iho la oe e kanaka Hawaii la, e haawi ai i kau kakoo ana no nei mau elele haole i papa maoh īa mai ,ai oe mai hoouna aku? Ame la papa īa mai po hoouna-aku no oe? ' a A e Hawaii oiwi ponoi, mai ka pyka ana a ka La 1 JHaehae, a i ka welona a"ka La i Jca Mole olu o Lehua 1 ka wai huna a ka Paoo, e hoomanao , nei mau ala kat oiaio no kou ola, a keia makapeni e hoaiai aku nei, he makapeni kuokoa loa mai na noho ana aku malalo o kekahi, a ke ku kaokoa nei keia makapeni a kakau īho 1 keia mau manao no ikoa pono, e kuu 10 ame knu ili, no ke aloha no īa kakou, a no ka uni wale no iloko o'u, e alakai ole ia kakou ma na alahele kekee apau e haiole īa aku anaimua o otikou. Ake Akua oka lani e kiai mai ia e ka lahui 1 hoopea wale īa, a nana hookahi no e hoopaanaau iloko ou i keia mau hoonaauao an'a no kou pono e ka lahui Hawaii. A maluna ae ona mea apau, mai poina ia Kalanianaole i Elele nau i keia kau, a 1 ole īa Kahiliaulani, oia ke ola, ke ola, ame ka oiaio. Amene. MĒA KOHO BALCKA