Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 36, 5 September 1912 — MOOLELO HOONANEA no MANU HULU GULA Demiteri ka Mua, Wasili ka Lua, a o Ivan ka Muli Me ke Kumulaau Hua Ohia Gula [ARTICLE]

MOOLELO HOONANEA no MANU HULU GULA

Demiteri ka Mua, Wasili ka Lua, a o Ivan ka Muli Me ke Kumulaau Hua Ohia Gula

V,u hi p< »i mtii i> l i l/llill l\ k< II l!<l»tllltp\<ll

Ua poha īho kekahi lama kupanaha, ka moa nana ī hoomalamalama ae kekihapu holookoa apuni, a ike pu aku la oia he manu hulu gula nani me kona mau onohi maka daima*ia eaa mai ana Leie pololei mai ia oia a kau iluna o kekahj lala haahaa loa o ke kumulaau, ma jkahi kokoke loa hoi ī ka lanei |Wahi e hoekepue aku ana. ' Nolaila, ua hoomaopopo iho ke:a, ua hiki mai kawa e paa ai o ka mea aihuehua ohia gula ika hopu īa. Me ka manao koa me ka vviwo ole iloleo o ua Ivan nei, ua kokolo malie aku la oia a kikoke malalo ae okahi Ja ka manu e kau ana, a oiai ka manu e makaukau ana e kiko ( iho ī lea hua ohia guh a leie aku, e like me ka mea maa «nau aia hoi, me he anapu ana ala na ka uwila ī ka maka o ka opua, pela no ka hikiwawe ame ka eleu oia lele ana aku a ua wahi keiki a(a a paa ka nuku oka jmanu, a o kekahi hma ma ka puapua. | Ia manawa ua puiwa ae Ia ka manu, a hoomaka koke iho ]a ko jlaua kupapa ana me ka |a mamuli o ka opiopio a uukh I loa o ko Ivan wahi piuku kino, hiki ole īaia ke lanakila ma- ■ luna o ka manu hulu gula, a pakele aku la ka ma&u hulu nam 'ma ka apua kona ola, a o kahi 'no o kona laki. Eia nae ua lilo 'mai la īa Ivan he hookahi hulu jkoo o hope o ka puapua. | Ia wa wehe ae la keia i kona| .hamaka sihka a owil: ae la i ka hulu a paa. a haule iho Ia hiajmop, oiai, ua hele mai 3a kona j mau wahi maka a hoonimpo la e ka makahiamoe me ka piha | maluhiluhi. I kekakahiaka nui |o kekahi la ae hoea aku la ka jmakuakane mei o lakou unua , ona, a pane īho la ike keiki 'e hiamoe ana. j J "Ano, e kuu keiki aloha—e! ua īke auanei oe i ka i 1 manu hulu gula nani, a ī ole ia, aole paha?"

la manawa koke no i ala ae ai ua wahi eueu Ivan eei, a unuh< ae la 1 kona hainaka me ka wehe «na ae i ka hu'u puapua o ka manu hulu gula a hoikeike aku Ia Aia hoi, 1 keia wa pu no i puoia koke ae ai kahi a Laua eku ana me kekahi malamalama kupaianaha a holopuni ae Ia ma na wahi hke ole o ke kihapai holookoa, ua hikilele ae la ka makuakane no keia malamalama a ke kamahao nui wale, ame ka piha hauoli nui oia i kalou iho ai a h?aw) ) kona mahalo i kana keiki Ivan no kona makaala, ke koa ame ka wiwj ole o kona puuwai no ka hooko ana aku 1 kana olelo kauoha Nol&ila, lajau mat la ka makuakane i ua hulu manu puapua 'nani nei, me ke apo pu ana mai 1 kana keiki a uhoi aku la no ka halealu I ko laua hoea nm 'aku 1 ka halealu, ua waiho oke la oia ī ka hulu gula nam iloke o kekahi keena nani loa oloko e kona halealn, a ua hoopiha pu īa aku hoi ua keena la me kekahi malamalama a ke kupanaha nui wale, ka mea hoi nana ī hoohle

ae 1 ua keena ala i ka po ame ke ao he malamalama wale no. ! N?oK nv\ifuh o k<*m piha ii) namin,»), «no ka nam okeu huln, 11 a hoihoi loa aknUoia' īloko o kona pah«-hao ponoi me' ka lak.\ u an.\ aku apa;>, lole' hoi e hlo i ka n\c,\ manao :\ihue, apela i huna ia ai ka mala-j malama kupanaha o keia hulu mai koiu\ mau maka aku, mc kona hoomau no nae i ka hoonoho ana aku i na poe kiai mJ ikekihapai, me kona manao no', e hoi hou mai ana no ua manu* luilu nani nei, aka, aole loa nae ua nianu hulu pula nei i hoea hou mai no kahi o ke kumulaau ohia hua-apala gula NoUila, kauoha hou aka la oia i kana mau keikikane elua, ka hiapo ame kona muli aku e hele mai imua ona, a kamailio aku la unua o laua "E a'u i mau keiki, ua ike no au mamuli okoolua noopakleha a makaala ole t ke ku kiai ana i ka hua ohia gula, i nele ai olua ī ka īke ana i ka mea nana e aihue nei ka hua ohia gula; aka, i ko olua pokii, ua loaa kekahi hulu o ka maau nana e aihuenei Nolaila, ke hoouna hou nei no au la olua [io ka hele ana e huli, a e ku aku olua ī ko olua mau ho holo loa me na pono apau, a hele aku no kd huh ana ī ka manu hu'u nani a o ka mea o olua e huli hoi mai ana me ka manu hulu gula me ke ola, e haawi no au laia i ka hapalua like o ke aupuni. I ka lohe ana o keia mau keiki, ua piha loa laua ī ka inaiAa no ko laua pokn, me ko laua lili no ka nui o ka mahalo o'kolaua makuakane ī ko Jaua pokn, aka, ua hoohauoh īa nae laua no ka hele pu ole ana o ko laua poku tna keia huakai huh \ ka manu; nolaila, haawi mai la laua i ko laua aloha hope ī ka maleuakane me ke kau hke ana ae maluna o' ko laua mau lio a kaha aku la hele no ka laua huakai. Hele aku la laua no ekolu la, laua īluna o kekehi kula palahalaha uliuli, kahi e mana ana na mana alanui ekolu, a eku ana kekahi pohaku iwaena-konu o ua mau mana alanui ala me he kia hoomanao ala; me na huaolelo i kahakahaia penei: Ke alanui emoe ana'i ka Akau. j O ka mea e holo ana ma keia j mana alanui, e ola ana nn oia j me ka pomaikai; aka, e make ana nae kona ho e kau ana. j Ke alanui e moe ana ī ka| Hema. 0 ka mea e holo ma keia mana alanui, he mea 1 oiaio, e make ana oid, aka, o kona lio e kau ana, e ela ana ia Ka mana alanui moe polo'ei. Oka mea e hele ana ma keia mana alanui, he mea oiaio,.e halawai no oia me na haawma poino o ke anu, ka pololi ame ka nele.

Iko laua hoomaopopo ana 1 na hua paiapala 1 kakau ia ai maluna o ua kia pohaku nei, ua ku nana iho la !aua me ka maopopo o]e o ka laua mea e hana ai, a mahope hooholo »ho la laua he mea pono e haalele loa laua t ka nooaoo ana ame ko laua hele aaa aku tna keia mau mana alanui, tvo ka mea, he mau mana alanui no ka poino. A hoohuli ae la laua 1 ko laua alahele he alanui okoa, ma kekahi wahi e hoea aku ai i!una o kekahi kula palahalaha I ko laua hoea ana aku ma ia wahi, ua lele iho la laua ilalo, weheweheae Ia 1 ko laua mau ho a kukulu ae la iko laua hale lole sihka, a hoomaha tho Ia me ka hauoli no ka nui o na mea nani a ko laua mau maka e ike kumaka nei I ka hala ana ae o kekahi mau la J«e na hebedoffia, aole laua 1 huh ho£ aku, a i ka piha

ana o ka nuhina; aia hoi t ua ul« l'ou ae la ka Hoko o Ivfn kihi ke'ki muli nana { huki ka piupua o Manu Hulu Guk a hpmo, malia o kona kumu e ike ole nei i kona mau hanau n\ua, ua hoouna hou i« no palia cko l.ikou niakuakane Moi e Me e holi me ka hopii maoli ana aku i ke kino o ka manu aihue hua ohia gula a paa, holaila, hooholo hou īho ia oia i kona manao e hele imua o kona makuakane a noi aku, e ae ia mai oia e hele aku e huli hou i ka manu hulu gula nani; aka, oia mau upu ana ana, aole i hooko ia mai e kona makuakane, me ka pane pu ana mat: <( E kuu keiki! E haehae ia mai paha auanei oe e ka Ihohae; no ka mea, aole loa oe i maa i ka hele hookahi ana naa na huakai hele, a o kekahi nohoi, he opiopio a uuku kupono oie ba ke ku a'pale iho nou iho. E aho kou mau kaikuaana, a oia ka'u mau keiki iwaena o oukou i &c aku ai e hele, a ua hala aku laua no ka huli ana i ka manu aihue i ka hua ohia gula o ke kumulaau punahele a ko oukou luaui makuakane nei, a aole loa laua 1 huh hoi iki mai. "A eia hoi oe ke lapaku mai nei i ka hele, a oiai nohoi,e nana mai oe, eia au ua elemakule ko oukou luaui makuakane, a ina paha 1 keia po koke iho no au e make ai, a ua h'ila aku hoi hope o ka meheu o kou mau hanau mua no ko oukou Mle like ana e hooko t ka 1 makemake ai; alaila, owai ana ke pani ma ko'u nohoalii? A owai ana hoi ka mea nana e hooponopono ke aupuni ame ka lahui "Alaila, e ala mai ana na kue ame na hoohaunaele īloko o ka ama, a i ole, he mau puali paha o na enemi ke komo mai ana a lawe ae i na palena oloko nei o ka ama A owai īho la Ica mea nana e haawi aku i ke kauoha i 'na"pualikoa aupuni no Ke Kupale a hoopakele ana ae i ka aina; nolaila, e kuu keikt, p hoopau loa oe i kou noonoo ana no kou hele ana aku a haalele mai la'u?" Mamuh ae la o keia mau hoaIkaka a kona makuakane moi, aole nae ia he mea nana e hoopau ae ai i kona mau manao uilani no ka hele ana, a noi hoomano aku la no me ka hoomaha ole.

I ka ike ana vho o ka. makua<ane, aole e hiki ana iaisrke Kaohi mai 1 ka manao uhu o Kana keiki no ka hookuu ana aku ;aia e hele. Nolaila, ua ae aku Ia 01 ā ika makemake o ua [vatJ nei, kana keiki muli loa, a 3 ka mea hoi a ua Moi nei e <analua loa ala iloko o kona manao, no ko lvan uuku loa. I ka lohe ana o Ivan i ka leo ae o kona makuakane no kona bele ana; nolaiia, ua eleu koke aku la oia i ke ku ana 1 kona ho i hoomakaukau pu iho la me na lako ai kupoao e hala ai laia he mau la loihi, kau ae la a hoomaka aku la e hele. Me na hiiaolelo kaukau no ka hoopomaikai ana mai i kana huakai mai ka waha ma, o kona a hoomaka aku la tena ho e holo me ka maopopo ole īaia o kana wahi e hele aku ai. No na la ekolu keia holo ana a iu Ivna nei ī ka po ame ke ao me ka hoomaha ole; aia hoi, ua huei aku la oia no kahi o keia alanui e mana ana he ekolu mana alanui, a o kahi nohoi ia a kona mau kaikuaana i hiki mua aku ai, a nana pono aku la oia ī'kekahi mau huapalapala i kahakaha ia maluna o kekahl kia pohaku e ku ana me ka īke moakaka la aku, penei: (Aole ī pau.)