Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 42, 17 October 1912 — He Leta i ke Kuokoa Home Rula, Kahi i ku ai o ka Moho Sehatoa Kuokoa J. C. Cohen. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
He Leta i ke Kuokoa Home Rula, Kahi i ku ai o ka Moho Sehatoa Kuokoa J. C. Cohen.
Imua o Ua hoohmahma ta keia wahi o ka pepa e a'u, mai keia manawa aku a hiki 1 ka wa koho balota, a maloko o keia wahi e hoakaka aku ai au 1 ko'u manao maluna ona ninau ano nui e hoala ia mai ana īloko o ka noonoo o ka mea koho balota, īloko o keia kau hakoko kalaiama Aohe he poai pohttka e ku mai nei mahope o kuu kua a aole nohoi a'u kaukai ana aku no kekahi waihona mai kekahi poe mai, no ke kokua ana īa'u ma keia hakoko kalaiaina ana. Aohe a'u mau alaSele e ae e kahea ai 1 mau nalawai akea a 1 mau ahaaina luau piha, no ka haiolelo ana aku īmua o ka poe koho balota; nolaila, ua lawe ae la au 1 keia alahele, ma ke ano, pela iho la e hiki ai la'u ke uwalo aku īmua ona kanaka, me ka manaolana e loaa mai ana no na kakoo ana īa'u mai na poe mn i manao aole he mea pono ke noho mana īa ka Ahaolelo o ke Tenton o Hawan e na Oihana Mahiko, Aole e īh aku ke koikoi maluna o ke Kuokoa Home Rula no na manao e ikeia ana ma keia kolamu; aka, maluna īho no o'u na koikoi o īa mau manao, 1 kakauia me ko'u īnoa ponoi, a ke uku nei au e hke me ka auhau mau ona hoolaha. E hoao no au e hoala'o'e mai ina paio pihkino ana, a hoala mai paha i kekahi mau hana oke ano kumakaia a hoohilahila, E HOIKE AKU NO AU I NA MEA APAO E' LI,\R VE KA 0 E3KEAI, A E KAMAIUO H('l E i IKE MK I\ A'U I IKE AI FIB PONO -©4ca-Puulu-A4uflu Mana- iroho o ka Ahaelele i hala, ma na alahele e hiki ole ai ke hoohewahewa īa, aole no e nele ana ko lakou hoomau aku īna hana apakee o kela ano, i wahi e mau ai ka noho mana ana ma keia mua aku. No ia kumu, aole ka Puulu Alunu Mana i makemake ī hooholoia i Kanawai Koho Mahele, he mea auanei ia e kaihia aku ai kela mana, oka wae ana i na moho a lakou i makemake ai no ka Ahaelele Ua ake ka Puulu Alunu Mana e hookomoia he pauku e pih ana ike Koho Balota Mahele maloko oke kahuahana He hana pulapu wale no nae keia īna kanaka Aohe wahi nnnao iki iloko o ka Puulu Alunu Mana e hooholoia keia kanawai, koe wale no a hookikma maolua aku lakou e hana pela Aohe noonoo ae o ka Puulu Alunu Mana no ko lakou uhaki ana īka lakou hoohiki imua ona kanaka. Ua uhaki no lakou i ka lakou hoohiki i ka manawa aku nei i hala a e hoao hou ana no lakou e hana pela. ' I ka manawa i hoeama. ai ke Kanawaj Koho Maheie īloko oke Senate, ma ke kau Alnolelo aku nei i hala na kekahi kanaka oloko oka mahiko ī noi mai e waiKo ia ka btla ma ka papa, a ua kokuaia eka poe ī loaa ka noho mana ana īloko o ka Puulu Alunu Mana. Heaha ka waiwai oke kahuahana, ikawaewaeae ai ka Ahaelele ina kanaka no ke kulana Senatoa, me ka hooko ole ī ke kahuahana? Ua paa maoli no ka manao o ka-Puulu A]unu Mana e noho mana iloko o ke Senate, ! hiki ai ke lawelaweia na hana Ahaolelo, ne ka pono wale no oka Puulu /llunu Mana. Ua hoea mai i ka manawa a na kanaka e kama:lio ai 1 kekahi mea—. He mea pono e loaa * kakou he mau kanaka iloko oka Ahaolelo, ka poe e nana m a , ana ,na kanaka apau ma ke a-na o ke kauiike Ikou wa eikeaiina Agena Mahiko, a Luna Nui paha o ka Msh)ko, e holo ana no ka Ahaolelo, e hoomanao oe, he poe lakou ne ka P m lu A| 9 nu Mana, a ma j koho la lakou
Ua hana mai ke Akua . ka honua , mea hoohua mai i hiki ai ī na kanaka ke ola mai na hua mai o ka honua kel f a ( me ke ' a makemake ana e hana, he mea pono ke loaa iaja keia pomaikai, a o kela a«ne keia kanaka e hana ana, he mea pono no e !oaa he wahi nona e hana ai, e noho ai a i ai ame ona lole aa hu no konaohana. Noke ano o kahi e noho ai, aole o kahi mmi uuku mahope o kekahi mau hale hoohmalima fepo, aka i wahi e hoopuni ia ana e ke kulana maemae. he wah, e iupono ai ke kapaia he home. ka meaai. 0 ko'u manao maoii, i ekol«
manawa ai okalame na meaai maikai a kupono, me ka nm kupono e pololi ole ai na keiki i ka hele ana ike kula, a e hoi ai paha e hiamoe t I ka manawa, e loaa ole ai o keia mau mea i ke kanaka hana, e hoike mai-ana oia, aole loa 1 pono makekahi wahi, epono ai e hooponopono ia ae, Ke olelo nei au, he mea pono e hoanohouia ae ke kulana o ke kanaka hana maloko nei o Hawan He mea hiki wale no keia ke hooko ia, ma e kulike ana na hoaloha o na hmahana, a e makaala i ka hooholoia ona kanawai naauao no ko lakou pono ma oka Ahaolelo ala No keia kumu; pono e haalele na kanaka hana apau loa ma ka hoouna ana 1 ua kanaka 1 lyi Ahaolelo i īkeia he mau hoaloha nona limahana, a i ole, na kanaka e nana ana 1 na hmahana no KA PONO KAULIKE. Ua lohe nui oukou e pili ana 1 ke kokua ana 1 ka mea hookuonoono home, ke kalahea nei na aoao kalaiaina a elua, a owau pu no kekahi e kalahoa nei no keu mea He mea maikai ka uni ana akn 1 wahi e hoohua nui mai ai ka lepo. Ma na ama mahi.u, kahi i īkeia ai na pomaikai e laa ka hanai moa, ka hana waiu bata, ka hua moa, ka wam-paa ame na huaai, me na kiunahele o na «ino hke ole, he 01 ue ka maikai o ka noho ana o na kanaka me ka uuku 0 na hoolilo Ke manaoio nei au 1 ke kokua ana i ka poe hookuonoono home, 1 wahi e pahola m,u ,u keia mau ano maaneineu Aka, 1 na e imi ana kakou e kokua ī ka poe kanu ko, ma ka hookomo ana niai i na limahana, i na e īmi ana kakou ma ke kokua ana i ka poe hookuonoono home, e inu pu kakou i na kokua ana no ke k<uiaka hani a no ka hmahana hoi Iloko oka Ahaolelo o 1909, ua paio kue aku au ī ka Bila Auhau Hoopae Lunahana NOKEAHA? 0 ka bila e koi ana ī 2 pakeneta auhau loaa makahiki, ua hookaawale ae la i ka huma holookoa. o kela Li ■ makahiki no kapomaikū wale no oka MANA ALUNU Kekakoo nei au īka bi'ae hookaawale īa i 25 pikeneta o na loaa makahiki no ka hoohloia aku ma NA līANA O KA LEHULEHU, e loa» mai auanei he mau pomaikai t na kannki Ua komo mu ka bila iloko o ke Komite Waiwai a he lala au no kela komite, a i noho h nahoom ,luia naem komite nei eke oka mahiko Ua koi īkaika oia e holo aku ka 100 pakeneta o ka Inuna holookoa no ka pomaikai wole no o KA PUULU ALUNU MANA. Ua noho mana ia eia ke komite. a ui hoike ia mai ka lohe la u, ina e make k- la bila, alaila, o ka manawa īa e "°S n al ka hool O V a o ke 75 pakenela no na MAWKO, a 1 25 pakeneta no ka PONO ONA iiANAK. A, Ua ike no lakou ua kaaka noho mana nna o ka Ahaolelo īa lakou, aohe e loai la u ka lanakila, pela iakou i aa ai e hana mai ī keia hana Me ka nana ole nae n I kou, ua paio kue . ku au ī ka bila, aia ke paa nei k*'u haiolelo iloko oka Hale e kue ana ia mea. Ua haulehia au, aka, ua hui mai nae ka'u paio ana, a he e.ua rm,kahiki maliope mai, i ka manawa i hooma kaukauīa ai ke kahuahana no ke kalaiama he elua makahiki ī hala ae nei, ua ae mai la ka MANA aLUIMU kapoeenohomana ana maWaoka Aoao Repub.lika 1 haawma dala o $200,000 no ka makahih, no na makahiki hoo(i[oia_aku no..na_hana o k*. -Lehulehu— Ma ia ano mo ua ko kuu nni no īamanawa. aka nap no "NANAKEEIA" MAI AU B-£A MANA ALUNU Ua nana mai lakou la'u ma ke ano he poe i kaum ka weh ka mea e noonoe, nui ,at ana no ni KANAKA aole hoi no ka pono oka MANA ALUNU, ake imi n ei lakou me ki olelo īho, HE PONO E KOMO OLEO COHEN ILOKO OKA AHAOLELO ME KA NANA OLE IKO LAKOU HOOLILO." Iloko oka Ahaelele Repubahka aku ne. i hala ua hoea aku ma kahi oka e.ua hapa-kolu o na Elele i makemake lau i moho SENATOA na lakou, aka nae, ua kaa ka hookam ana i ka huipa i'oko oko lakou hm!, ma ka hookikina ana e koho akea la na moho, , a ano i hoo- \ n t T e ' e , nana ae 1 ka man aehoomalu 6 kāll ° ha Ia m3l No ka maka'u, malia paha e loaa like ana i kekahi e na manao ehke me ko'u, nolaila, aole lakou i noho mahe wale, aka nae. ua wae ae la ina moho mailoko mai o na KANAKA MAHIKO noke SENATE. Ke nonoi aku nei au ī kela ame keia mea koho ba!ota INE? n oril| k SENAT k EOH^S ? IE E HM POE ™wl% BOOKO N0 ka ahaIUI°OK2 - . T^ 0 * 16 ou kou īke kumakena ana UA NELE K"A LAHUII NA LIMAHANA, e, „„ f a lalooSmo n o \eTup a J, W3 ' e,li ™ e "■ hele ma ke alanui Muliwai, ma kahi kokoke ī ke alanui Moi, Hotele ame Beritania, ma kekahi ahiahi e f D , a oe Ina ona Pihpmo, Poto Riko, Korea ame na lahui oia ano hookahi, me ka maopopo ole o ke ano e ioaa ai ka pono no ko lakon ola ana Ua hoohlo ma'uwale la aku he mau hanen o na tausam dala , kela ame ke.a makahik. no ka WaM , na limahana mahiko mnei nei, me ka hoi ole o kela mau limahana ī na mahiko e hana ai hikn^t aa i le l ekokeakU ,akDU ' kal)BMa '«™nam> hiko raa fso lakou manawa e hoea ma i ai, a imi koke aku la Ike kaīiawai, eia ka aole i hookikina mai i ko lakou noho paa ana maanei nej 0 0 S*HOO h 8 '™ 3 '' ' Jna g pakuna aku na dala i hoomaunauna waleia ma boolicn3h ffl a i rpokuahi, ame na huakai kaahele r UkUa ' °° ka ,tmahana & w l mai hekula " a maikai no na hmahana, E faoi auanei na limahana ma na mahiko e noho n s?®° °ka mah ' k ° ke koikol ka hu!i ana |na [īmahapa E nalohia auanei ka ikeia ana ona kanaka palaualelo ko kajjou mau alanui, Ma īa ano, aole e paoniom na Makaainana me na Limahana īhhune, amaia ano auanei e hoophia ae ai na ukuhana ona Limahana Makaainana, a kuhk" me ke ano pu o na mea kuiii o keia ola ana. J aOOHEN.
J C CoHEN