Kuokoa Home Rula, Volume X, Number 46, 14 November 1912 — MOOLELO HOONANAE no MANU HULU GULA Demiteri ka Mua, Wasth ka Lua, a o Ivan ka Muli. Me ke Kumulaiu Iha Ohta Gula [ARTICLE]

MOOLELO HOONANAE no MANU HULU GULA

Demiteri ka Mua, Wasth ka Lua, a o Ivan ka Muli. Me ke Kumulaiu Iha Ohta Gula

A ( /'(>r oi /u.- < ' I ka pau aini o koia nuu m.\nao o īliolne i ka hoopuka \l\ inuia o ka manu Koto, ua pauo inai ! i iki mami noi uiokoia mau oielo "Auhoa oe e ll'ohae, ua lohe aku 11 au i kou manao oka hoo luhi la'u, hoaha 11 auanoi hoi, e hooko aku aiu au 1 kon nnnao, ehke rre kou makemake, a e u ko'u muno ia u l , a oia keia la'u aiunei e hailele iho.u ee a lele aku mako'o 'laheleno kej ku ,un i na w u au e m.ikemike nei, e hoike nm i aku au i n i ho] ailona no ki 1 ua an\ o ua mau wai ala, ou ken "I noho auanei ee a lohe i ki, hu o ki nuka'ii, a īke ooi īu io kaalelewa e paio ana kekahi \me kek iht, a īke oe i keia h uuhe a kau i a iko nei e helo an.i > po< pu, akm ka hekih, i ne i ke oiai, a h tule ua ia, .il.ul.i, i' i ko ko nukeiuake, ua lo.u la'n ua wai u e hoomu nei ia'u ekn ' Pau uo keia moi olelo n ua manu Ivo-ro nei, o ka wehe ae la no ia o kon.i mau eheu a heie 1 ka loa me laula, he imo ana iho na na nnka o Ilioh ic, 0 ka nalo aku Uno īa o ua manu Koro nei mai kona ike ana aku, an ua manu nei ke lele ala no ka hooko ana i ke kauoha ehke me ia t hoikeia, a .ti3 ou ma ke alahele e hoea aku ai t kahio ka "Wai Ola" ameka"WaiMake' Iloko ona la eha koia lele hoomaha ole ana, a ī ke kakahiaka nui ī ka ehma ona la, ua hoea pono aku la ua miiin Koro nei maluna o ua aupum nc>, a ma ka aoao hikma o u i aupuni nei l hookuu iho aiou uo kona hoomaha ani, a haia he hapaiua hora kona hoomaha ana, ua wehe hou ae la na eheu o ua manu Ko-ro nei a lele ae la iluna, a lloko o ka īmo ana a ka maka, aia ua manu nei ke poaipuni ala l ua aupum nei iloko o ehma pu ni, ma keia poaipum ana a ua manu nei, ua ike īho la oia i ua mau p'inawai nei o ke oh ame ka make e lana ae ana ko mau wai ahah, me ka emoole ua manu nei ī kuu iho ai ma uamau punawai nei

I ka loaa ana o ua mau | wai nei 1 ua manu ala, n mana-) wa oia 1 ike īho ai aole ana mau omole e hikt ai ke hoopiha iho 1 ' ua mau wai ala, ua noho iho la oia noonoo 1 kana mea e hana ai, : īaia no nae e noonoo ana, lohe anakeia i ka pa-c ana īho o ke-, kahi leo makona mau pepeuo ka olelo ana īhn I "E manu Ko-ro e, ua īke au l ka nui o kou luhi, a ua lanakila no hoi oe maluna o ka kupua a kiai hoi o keia aupum,oiai, ua hoohemahema lakou me ka nanea, me ko lakou manao, aohe kupueu nana e hehiku i na pie kapu o keta aupuni, oiai, aohe kino kanaka ola e hiki e maalo ma keia aupuni, aole i na holoholona ola e hele ana o ka lepo, a ta oe ae nei hoi e mnnu K o~ro, ua hehiku īa ke kapu o ke aupuni Wat Oia ame ka Wai Make, Auhea oe e manu Ko-ro, ua ike au, e īa oe ke noo noo nui nei 1 kahi e hiki ai n au mau wai, i hai aku au ia oe e.i, aole ia he mea nui nau e noonoo

ke ae mai oe e huki d e i kekahi mau hu!u elua o ko a-j, a kiloi de oe 1 Ui mau hulu a-i ala tu 1 ka lowvi, e ike no .i'ianei oe i ka loaa o kii nu* i au e noonoo nei " U.* hoopahaohao lo i ia k,\ manu Ko-io i keia leo ana oluhe n?i, no ka hhm, aole o-a ike aku 1 l<o kiao o L ■ niei UvM\a ka leo e kamailio m.n nei i.u.i, eu nae, ua iho ] i ou i na 01010 oka leo aua i lohe ai, n wa oia i huki ae ai i kekeln m.ui' halu o kona a-j a kiloi ae la ! ka lewa, me ka emenle a ta hoi, ike .iku la ei.i he eltn mau h'aewai t;i)U hiln e Ua m.u ana ma kae' o u i ni īe pniuw ii nei, heokahi ma ka puiuw.n o ke ola, hooka- 1 hi m.i nunau ,u o k.i nnke 1 ka iko ma aku o ua niami Ko -io ;v. s u.i ui iu huewu £ula nei, u i kii aku !a oia a ukuhi iho la i ka w u e ke ola iloko o' kekahi huewai, pela no hoi ka' \yai o ka make ka mikinnka heluhelu, e haalele īho kaua i ka nunu Ko-! ro ma keia wahi, om, ua loai iho U iasa na wai a Ihohae ī hoo una ai iau, e hu'i ae kakou a nana no Iliohae ame na keiki a' ka manu Koio I ka hah .iu loki nnmi Ko--10 e hooko ī ke kauoln ī haawi 11 aku ui ī, an no na wahi keiki ni uiu ī ki wah.i o Iliohae e p\a ia ala, m. 1 kela manao no Litu i na no k. 1 ko o!e o koiia m.i kem ike, a i ole īke olej)ihi oia ī na hoailo.n i hoike u mat nn m.\i k\ nuuu Ko ro nui, alaila, he n.uinui wale īho kn.u ī ni waht knki m uiu a okaoka Inln I ka hala ana o na la ekolu o kekih ana o Ihohae no kona ike aku t kekahi mau helehelena o na hoailona, he ole kon wahi mea a īke īki, pn mai la leona hoonaukiuki o k r \ huhu no ea manu Ko-ro nei, mamuh o keia piha ]oa o ua Ilīohae nei ī ka huhu,ua hoomaka īho la oia e kaka ī kona poo, me ka hoomaka ana īho o kona mau mho ooi s nau a okaoka lulii, lohe ana ota t ka pane ana ae o kekihi manu keiki ī ka oleio ana at "E Ihohae' E ka hone wale n maui e ike nei, e ke kupua hooko ole ī kana olelo hoopaa nie ko maua makuahine, ke noi nti maua īa oe, mai hookau iho o" t kau hoopai o ke kuhihewa maluni o ko maui mau kmo halaole, a no ka mei, aole oe 1 kall(a hala na la elima, alaita, manao tho oe ua hooko ole ko maau makuahme t kana mea ī hoopaa at me oe. Ake noi pu nei maua īa oe e Ihohae, e hookuu ae ka paa ana a kou waha la maua, no ka hooluolu ana i ko maua mau kino, Oiai, mai ka hele ana oko maua makuahme e hooko l kou makemake a hiki tho la ī keta la, aole loa oe ī haa wi ī kou aloha no maua, oiat hoi ko maua makuahine ma ke alahele no ka hooko ana i kau kauoha "

I ka lohe ana o Ihohae 1 keia tnau manao o kahi manu, ua ho ahewa īho la oiaj|no ka wikiwiki, loa o kona huhu, eia nae ua pane aka la o Iliohae. j "Ke noi mai nei oe īa'u e hao kuu aku au īa olua no ka hooluolu ana, ke kanalua loa nei au i ka hooko ana aku ia manao ou, koe wale no aia a hoopaa mai olua, aoJe olua e hana 1 kekahi hana, ma o ko olua hookaawale aha aku mai a'u aku " I ka lohe ana o ua mau wahi keiki manu nei, ua ae koke mai la laua 1 ka manao o Ihohje, me ka hooia pu ana mai e hooko no laua 1 na mea apau a Ihohae o kauoha aku ai I ka lohe ana o Iliohae 1 keia mau manao o na wah' keiki mv nu, ua apono aku la oia, a hookuu aku la ka paa ana a kona waha 1 ua mau wahi nnnu nei a ku ana laua i ka honua p f ia A ua nui loa hoi ka hauoh o ua

hmu wahi keiki manu nei ■' Ika eh.i o m 11, a i ka hele 'ini o ki La a kok >ke 1 ka īhkai iohe ana o Hiohae 1 ka nu o ka mikam mt> ka .iheahe malii', me 1.1 ahe.ihe mahe o ka makam ko 111 ,ma a iuk i k> weheu i ka-ao, hoomaka m.u ,in,i ka skaik.i ti ka hu uu i ka inak ini, hele ka lau o aa laau a momoe ika h.i nu v » o ka iknki o ki hu akauiik uu 1L- aku la u.i' o l!i 'h i? i n i ,-o kaa!o!ewa e' paio m s kek tln ame kek ihi ' 1 ua o Ilioh ve e uana nei i keia mau hoailona kmuhao elike me ka nianu Ko-io i hoike! m.u ,i! i.ua, olapi ana no ka' liwila me ka ikeika, a ku'i iho ( h ka hekih, heonaue i,i ka konu ie ke ol u, Va hoomam i; keu in.iu ho.ulona a hiki i ka iko .itia o lliohae i ka mawehe' atia ae o keia ino, ,i ike j,i akul la ki uaiho kalae nui o na ku-l alono, ala hoi ka 11 i k i 1010 i< , ke'a m.uiawa | j Ika mao ana o ke-a nun ho-l { ailona, ua ike ihola o Ihohie ; a _ loaa kana mea i mokemake jt, a' | Umi hoopiha loa u o a \ ka Inuo-! h no ke ola hou o knni hoaloha! , Ivana j E hoi kakou ia mvn To ro I |T ka pihi ana o >m huewai ji ka wai o ke ola ,vne ka wai o ika make, o ka m hookahi no ia i hoike ia ai ke'a m.m hoj a'lona imua o Iliolne elike me iia a'i e k.i nu\i hehmelu i iko ae nei. | Ika mikaukau ana oua majtiu KOlO nei e haalele iho i ke 'nupuni Wai Ola ame ki Make, ' j lohe auakona in.m pepeiao i ka ' hu a ka makani, a lohe pu ana ' no hoi oia i ka pa-e ana mai ka leo no ana i lohe mua ai me olelo ana m-ii. "E manu Ko-ro e, o kou mama lele apau no kou pakele, eia ae na kupua a kiai o keia aupuni ke huli hoi mai nei, no lakou keia makani au e lohe nei i ka, nu a haalele wale Nolaila e wiki, mai hooulolohi īho " Me ke kah hou ole īho o ua manu Ko-ro nei, wehe ae Ia ko-

|na mau eheu 1 ka loa ame ka j j laula, malu ka la 1 na eheu o ua manu nei, hookahi no upoi ana o kona mau eheu hele ana ua manu nei ī ka lewa me he ao opua ala ka oni malie ī ka lewa. Ike kaawale ana mai o ua manu nei mai kela aupuni mai, hoea ana no hoi na kupua o ua aupuni nei, a haunahauna manu ana no ua poe kupua nei, nee ka hanu hele no ka huli ana 3 ke kupua nana i hehiku i ko lakoii aupuni he ole kahimea loaa oiai o manu Koro ke ahai alaka' pupuhi ma kona alahele no ka hoea aku imna olliohae. Iloko o na la elima, oiai hoi o Hiohae e kulou ana makahio na ji'o o kona hoaloha Ivana, ame ,na wahi keiki manu mamua mai ;no ona, ike ana no oia ikamalu jo ka la, uhi īho la ka pouli me he mea ala ua poeleele, | ana ae o Iliohae a nana ilgna,

( ike ae la oia Ika manu Ko-ro e kuu īho ana ma kana wahi e; [noho ana Ua hoopiha loa īa' o Ihohae 1 kona īke ana aku e 1 lewalewa mai ana kekahi huewai gula ma ka waha o ka manu Ko-ro 1 I ke ktm ana iho o ua manu i nei, ua haawi aku la oia i na : huewai gula īa Ihohae me ka olelo ana aku ! 1 " a loaa mai la kau mea ī 1 makemake ai, a ī hoouna ai no ; hoi la'u e ku Nolaila, ī keia 5 wa, ua pakele ke ola o a'u mau ' keiki mai kou inaina mai, a ke ike nei au ua hpoko pono oe ī 1 ka kauamea ī aehke ai." Aohe mau oielo ma ko II ohae aoao, no ka mea, ua ho)ko pano o manu Ko-ro i ke kauoha ī haawi īa aku īaia, •x (Aole ] pau )