Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 4, 24 December 1834 — Page 26
26 KUMU HAWAII. (DEK.
Heaha kana mea ai?
Pehea la ia e hoiliili ai i kana ai iloko o kona waha?
Ua kolohe anei oia?
Pehea kona ili?
Mahea kahi noho nui ai na Laehaokela?
Mahea kona like ana me ka puaa?
Ua makemake anei oia i ka mehameha?
Heaha kana mau mea lealea?
He mea ai anei oia?
He mea lapaau anei kau wahi o ka Laehaokela?
E hai mai oe i na mea e like ole ai laua me ka Elepani?
Ua hanaia ka Laehaokela, i mea aha?
Heaha ko ke Akua lokomaikai ia ia?
KE KAIKAMAHINE A KA MEA HANAI BIPI.
"O ka hoomanao ana i ka poe pono he mea pomaikai no ia."
MOKUNA 3.
I kana kakau ana i keia palapala, aohe ona manao e hoikea imua o kanaka; aka, ke manao nei au, he mea pono keia no ka poe aloha i na mea hune malama i ka pono, i akaka ia lakou ka malama ana, a me ka manao hemolele a kekahi mea noho hune.
"E KE KUMU, -
"No kou ae lokomaikai ana mai ia'u, na'u no e hooili hou aku ia oe i kekahi o na palapala a'u i kakau pono ole. Ke manao nei au, ua loaa ia oe ka naau haahaa, akahai o ko kakou Haku, nolaila aole paha oe huhu ia'u i ka wahine hune, ike ole, naaupo wale, no ka mea i ka'u palapala ana, he manao aloha ko'u, a ua oiaio. Ina no ka makemake o ko'u naau, e hoolilo oia ia'u i mea hoonani aku i kona inoa, no kona ua lokomaikai ia'u, ka mea nawaliwali. E alakai ka Haku ia'u me kana olelo, a me kana pono. I maluhia au i kona noho pu ana me au, i noho hoi au malalo ae o ka mamalu o kona aloha, a loaa hoi ia'u ua mea hauoli o kona Uhane maikai i mea ono, a oluolu hoi no ko'u uhane.
"I ka manawa e ike ai au he mea ole wau, a o ke Akua no ka mea a pau, oia hoi ko loko o na mea a pau, alaila hiki pono ia'u e lele aku ma ona la, e olelo ana; 'E ka Haku e! e ao mai ia'u. E ka Haku e! e kokua oe ia'u. E lilo mai oe i kumu na'u, i kahuna pule na'u, i alii no'u, i ike au i ke ao ana mai o ka lokomaikai, a me ka wehewehe ana o ke aloha, E! hiki ia kakou ke noho pu me ia, ina paha e makemake kakou e hookokoke aku ma ona la. E! o ka manao lokahi pu ana me ke Akua, ina paha e makemake kakou. Oia no ke Akua mau o Iehova. He inoa nani. Ke hina nei na anela me ka makau haalulu imua ona, a me ke aloha io, hiilani aku, a hoomana aku ia ia. I mai la kekahi kanaka peneia,
"Ka anela nui, no kona makau,
Ka maka ona, ua uhi mai no,
Malalo iho la, o kona eheu,
Ia ia la ka mele, e hoolea'ku."
He mea pono ole wau, aka, ua akaka loa keia mea ia'u. I ka manawa a'u i ike ai i ka nui, a me ka maikai o ke Akua, a pili koke aku la au ma ona la iloko o ka uhane o kona aloha, alaila haahaa loa iho la au, a pau aku la ka ke kino ilaila.
"Eia no ko'u leo i na la a pau, 'E ka Haku, ua uuku ko'u aloha ia oe: ua loihi mai nei au mai ou aku: aole a'u e like iki me oe iloko o ka haahaa o ka naau.' Aka eia no ko'u makemake, i maikai nui aku ko'u malama ana ia ia. Ua ike maopopo wau, o ka hoopomaikai nui ana mai o ke Akua ia'u, ina no iloko o kana mau oihana nui, maloko o ka hale pule. Ilaila no na kahawai e kahe mai ai ka waiwai o kona lokomaikai, a me ke aloha io i ko'u uhane. Ua loaa pinepine ia'u keia mau mea, o ka manawa hoomaha, a hooikaika mai ke alo o ka Haku mai, ilaila ike au i ka manaolana o ko'u lilo ana iloko o ka olelo o kona aloha, a hoole akau no au ia ia i kona ahonui mai ia'u, ka mea i hewa loa.
"I ka loaa ana mai ia'u ka oluolu o kona maka, ua ikaika loa ko'u makemake, e hoonohonohoia mai au, a paa loa, ma na aoao ona, a hoomaikai aku ia ia ma kona mau alanui e ike ana i ka oluolu o kona aloha. Iloko o na mea eha a pau i loaa mai ia'u ke pule aku nei au e ike nu ia Kristo, a me ka mana o kona alahouana, iloko o ko'u naau. Ina i mau au pela, ina ua paa mai ko'u oluolu a hala ka makahiki. Ilaila ua pau ko'u makemake iho, ua lilo pono ia iloko o ko ke Akua makemake, a ua ike au i ka ae pono aku i na hana a pau a kona hoola ana, a me kona lokomaikai, e olelo ana; 'Ua maikai no ka makemake o ka Haku, aohe no e lalau kona akamai.' Ilaila ua hoomau mai nei au, ma ka mea ku pono i ke ahonui.
"Aka o ka hewa no, a me ka hoomalau, oia no na mea nana e hookaawale pinepine i keia oluolu, a hina iho la au imua o ke Akua iloko o ka waimaka o ka eha. Ua manao pinepine au i ka hauoli ana, ina paha i paa mau mai kona aloha maloko o'u i hoolohe koke aku au ia ia, me ka makemake io, a me ka oluolu, a hoomake no i ko ke kanaka makemake iho, i ka huhu, a me ka hookano. Ma ka manaolana oiaio wale no e hiki mai ai keia no ka lokomaikai, i ka holoi ana i ke koko maikai ka mea e huikala ai ia kakou, a pau ka paumaele a pau loa, a hana ia kakou i mea hou iloko o Kristo. Ea! ina paha i ike ai kakou i ka mana o ke ola, a me ka oluolu o ke kahawai o ke Ola, e kahe mai ana mai loko mai o ke kumuwai o ke aloha mau loa.
"Auhea oe! ua nawaliwali loa kuu paulele ana, i lokomaikai mai oe ia'u, a hai mai ia'u i na mea e pono ai no ka hooikaika ana. Ua manao nui au i ke akaka o ka olelo ana mai o ka Haku: 'E paulele mai ia'u a e ola oe. O ka manaoio ka pono, a ua hiki na mea a pau loa i ka mea nana ka i loaa.' E! o ko'u makemake no e hoonee aku kakou i na mauna a pau, na mea hoohakalia, a pale aku no i ka malamalama o kona lokomaikai i noho koke aku hoi kakou i ke Akua iloko o kona Uhane maikai, i launa maikai aku hoi kakou me he makamaka aloha la. E! o ke aloha o ke Akua ia kakou, na mea ino me he enuhe la! a, eia no hoi kakou na mea ohumu, a uluhua aku ia ia. Ua pono kana olelo. 'Heaha ka'u hana i koe, ka i hana ole ia? Iloko o ka aha ko'u pono ole? a lokomaikai ole aku ia oukou, ka'u mau keiki pono ole, hoi hope wale?'
"E, ke pule nei au i ole au e hooeha hou aku ia ia e like me ka'u hana ana mamua. Ua makemake au e ao mai oe ia'u, a e pule mai hoi ia'u i keia mea. He mea maha ke ike kakou i kekahi, nana i aloha i ke Akua, a me na mea e like me ia i kona ano. "O ka ike ana aku, a me ke kamailio pu ana me ka poe manaoia ma ka honua nei, ka poe e kau ana ko lakou