Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 5, 7 January 1835 — Lahainaluna, Dek. 18, 1834. [ARTICLE]

Lahainaluna, Dek. 18, 1834.

Aloha oe, c kuu kjiikuaa:ia v e Binamu. Eia kekahi mea a'u e hoike aku ia 00, i ko'u hele ana aku ma Hāiku, i kela S:ib;iti i hala aku nei. Palapala mai Mik:i Limaikaika ia\i, penei: 4fc Ua lohe ;iu i kou in;inao e hele niai i ka u» inawi e hooiiiaha- ai ke kulaiiui. Fia p.ilia ka inanawa pono. Vn nnwaliwali au, ua mah:t no nao, nka aole ola loa. 41on {ili ma kekahi e niai, a ua nui |tiha ka poe i lialawai ika pule. ,, iik ! la au i ko'aa manao. A i ka la lioomalolo, i ka hiku o ka Ii hm. h»i!o aku la an inaiuna ka lio, a pii i k*i pali o Aalaloloa ine ka■ lio-.no, A tu i Kea'i ī ako, hele au.uia ke alanui m.i l\ula a iiie I la|iiiiajjev^'.a liiki i llaiku. a iho ai i kai. Maikai no ke ala, lii-iikii hoi kela mau aina, kupu nui iii u 11 i ?iie t k nm; aka. u i/waiho wale ka..iiui.o kei \ aiua uiaikai, a lilo i ka h:i'n'lelH |<». " Ai ka ha o k i au mn ka 11aIe oMik i \A:\naikāika, fne ka uvaUK fc '- f»e iim a ine k i po-|.ōli; ok i pa!i ka m<*a e ina'loeloe ni. 1 <>i 11i no ine k< k nlanui: )»e l') {> iha mi'e. Hil iwai no inakou i!i<' Mika !aiu likaika tn i, a ine lioapi'i 11 n iM * ka ol ioli. Iluik-e ak i iu ia lloapili i ka i pa!a p tla in i U?'- ''Kuiiiii- lliiieaii. Oli^>l ino iai ka paa aua o ka liale |>ule ina Kaueohe I ui ii I i Mika lainaikaika. U 1 a ko makou hale pule, akahi no a paa. Iliki w,iu'e no ka liaua i keiamau la m» k i ,h«/!e aua mai o I loapili ma. }.ojr > k 'iliou e k' > !io. M I:i p > no !ialaw:ai ka poe ka poe lianiaaiua kekaiu. ka p »e inalihini iiekahi mo Laliaiaa mai. N i aua i hooikaika akvi i i Ihlvou. Pule.uo kekalii inau lioahanau. A k ika!ii ika nui. }talawai makou a pule i ke Akua. a hooi';aik i aku ina k in:ika e i ni i ka naau hou e pono ai. Ji ika waiu a> k i h'M'a, ako ik i i ke kula sah.iti kavija!ir; a ie*!e au e naua ia. lakou'. < iioii I o*u liaau i ko'u ike ana'ku i ko ! il.ou uiaka, ika lakou liaua aiia i keia hana tuai1. īi uie ka o'uo'a. 1 heukai!» v iki aku •ia ia lakou i haaieli» oie lakou i kela liaaa uiaikai. I i nui no lakoii, hook aiii h mei'i ine kanakola paJi il

A i k i 11:11i u l.a Ikh'.i, h il iw :ii i)ifil;oti ilnko <> k:t ■liah* p'ile lnm, a ;>i!i;i l<»:i ilii» l i k.i liale, :i mii ka poo i nnini ui;t\vali<>. l'i'in'i k:i nui o k:i 100 k:ij»n:ii ka loa 26 ka lanlu. I a manao waii 1, 000 liunaka a kou, ko huipu na kanaku ma* loko a ine ii:» kanaka innv.'aluiV ilai nku la o lioapili i 11:1 kanawai hoomalu i»o ka hale puli', ine ka hooikaika nku ia lakou e lioolohe i ka leo o ke kuinu, no ka mea, ua pomaikai i ka loaa ana

mai ke kumu ia lakuu e hoike aku i ka ke Aleua olela. ' j Eia kekahi mea pono loa ana i olelo aku iai, i aku la ia, E hooikaikā na | makua i ka lakou mau keiki e hele i { kekuiaiao mai lakou i ka palapala i naaiiHo; no ka mea, o ka elemakule a| ine ka luwahine, o kn oopa a nie ka makapo, nole hiki ia lakou ke hele i ke kula a heluhoiu maka i ka palapnla, aka e hiki pono no i ka lakon niau keiki. A pau iu, pule uiakou me ka htn»lea nku i ke Akua i ke-kahi mgu hiineni. Alaiia liai aku la au i ka olelo a ke Akna. ivta ke pooolelo, Oihana, x. 33.: ' v lCia hoi mīikou a pau loa imim i ke alo 0 ke Akua e hoolohe i na mea a pau i kauohaia inai ai oe e ke Akna." l a hnrkp--«kit au i ke nno o kela luuakoa haipule. o Korenelio, a i kona kii aiia'kii i ka.lunaolelo, ia Petero a me koiia hoakoaUoa an i i kona inaū hoahniKiu a ine 11:1 hoal.iuna, n me ko lakoii im»!io ana me ka inakaukau e hoolohe i i»n mea n ke Akua i kauoha uiai ii. Alaila, i aku la au penei: M(> mea poiio no ia-oukou ke halawni >iui-|>ino i.mia o. ke Akua iloko <> Keia .iiale- e hoolohe i kana olelo. I. Il«> mea. pono no ia, no ka mea, e lohe aiianei oiikou inaaui'i i Jia niea a li-hova a ko <jukou Akua i kauoha inai ii. ka inea -nana oukou i liana. Aole tr»!ie i ka ke kanaka olelo. Aole hni uai ke I;ummi i koua inanao Avale ilio; !i.ii iuai no ia i- ko ke Akiia inauao a ine kan-a nnui kauoha. - l IV loiie hoi oiikou mannei i na mea i> li<.(Mna<i|)(»|)o iiiai i ka pono a ine ka liewa. i aiiaka ka pono a ine ka liewa, 1 kaawale. !•' I iiie hoi o'ikou nialoko o keia liale i 114 mea e poiio ai ko oukuu nolio :ina nia k,a hoiiua in-i. •1 laa ka mea nui, e lohe auanei ou!;oii luaauei i na uiea e poaiaikai ;ii ko (mi!;iiii uhaue, i ke i.la lua'.i loa. Nolaiia lie pono ia «>nkou ke halawai il.i!,<> o keia hale i kc!a pule i k« i i pule, ine ka inakankau hoi e like ine Korenelio ma. Iv liele niai ni**" ka nianao a iiie ka nooiioo. aole iiie ka palaka a me k i hiainoe. I'. hele in.ii lioi nie ka hoololie uia l.u nuau a uie ka mahnnn punn i na niea a oukou e l.ilie ai. I'ela no e p >iio ai oiikou. e puiaaikai ai ko oukou uliane. A pan ia, pule aku inakou nie ka haawi aku i ka hale no lehovn, a ine ke noi aku ia ia, i noho iiiau iii maioko me kona poe hnipule, i pono ia lakou i ko lakou halawai aua inalaila. A pau ia, halnwni ka poe kula "Jli o U : a la." I ke kolu o kn hora, hnlawai hou makou i ka pule ahialii, a lioakaka aku nu

i keia olelo a ke Akoa, Mttw» »i. 99» "O ka mea aoie ne iu iMi, o ko'u ene- ! mi noia; a o ka mea hoiliil! pu oie mai ime au, ua hoolei wale aku ia." i Apo ka 1%, haiawai liou ka poe ko* koke. Na Mika Limaikaika e hooikaika •aku ia lakou. Ika wanao, hoi au ma Wailuku,»i ka puka ana mai o ka ia, liiki au a noho no au me ko'u lioahanau makiila, a pau ka aina awakea; alaiia hoi , loaiio au, a ma Lahainaluna' i nei ika wa kapakahi ai ka mahina. I | ko'u hiki ana niai, lele mai ka'u mau keiki me ka olioli, aka o ka'u wahine ua loohia ia i ka mai; a i keia luanawa i ■ . ua ola hou no. jnne na aina kokoke, he mau aina maikai no ia. Nui na mea | uliiili, a kupu nui mai na mea kanu- l'a ' manao au, ua pomaikai kela poe kanaka i ka loaa ana mai ia iakou ke kumq. e hai aku ika oleloiuaikai. Ua manao hoi au ua |>oinaikni na'lii a me na kanaka o Hawaii nei ke loaa ia lakou ke I kumii maikai ma knhi nui o kanaka a ' pnii, a puni keia |»ae aina. | Aloha oe me kau wahine ame kau mau keiki. no, na | E. W. C.