Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 6, 21 January 1835 — Page 47

1835.) KUMU HAWAII. 47

 

a pau na kanaka o Hawaii nei, aole kekahi i koe. No ia mea, i ko ke Akua hooloihi ana mai i ko kakou ola ana, e ao aku kakou i ka poe naaupo, e hoolilo hoi i ka ke Akua olelo a pau loa ma ka olelo o keia aina, a e hai aku i ka Iesu olelo maikai. E hana i keia mau mea me ka pule mau loa aku i ke Akua, i kokua mai ia mamuli o ka kakou hana ana, i hoopaa mai oia i ka hana a ko kakou mau lima i hana'i.

E uwe aku i ka poe hoahanau a pau

loa ma kou wahi.

E like me ka wa mamua, pela mau loa no kou hoahanau aloha.

J. S. GELINA.

 

Waimea, Hawaii, Dek. 31, 1834.

He manao ko'u e hoakaka iki aku ia oukou i na mea o ko makou aina e noho nei. O na misionari i nawaliwali ma Hawaii nei, ua pau i ke ola; a ke lohe nei makou, ua pohala lakou ma Maui la a ma Molokai. Ua nui ko ke Akua lokomaikai ia kakou. Ua hoomanao mai ia i ka nui o na kanaka naaupo a me ka ikaika o ka hewa i keia pae moku, a nolaila i hoola koke ai i kana poe kauwa i hooikaika hou aku lakou ma kona aupuni. I nui ke aho.

Ua hoi hou mai maua me ka wahine i Waimea nei; a ke hai hou aku nei au i ka olelo a me ka hooikaika ma ke kula. Ekolu o'u la kula i ka hebedoma hookahi; a o na kamalii, he kula ka lakou me ka wahine i na la a pau, o ka po eono wale no ka la kula ole.

O maua wale no na kumu, i keia manawa, ma keia wahi. Ua hele Mr. Laiana ma ma Hamakua, e ao aku ai i ko laila poe naaupo. Aia ke noho mehameha la paha laua, i keia manawa, i ka hele nui o na kanaka e ko waa na ke alii.

Ua kokoke mai ka makou ahaaina. Hookahi wale no mea e komo i ka ekalesia. Aole nui loa na kanaka a'u i ike ai manei e hoomaopopo ana i ko lakou aloha ia Iesu. He mau mea no nae i hoolohe i ka ke Akua olelo; a ua like pu ko lakou noho malie a me ka lakou hoowahawaha i ka hewa me ka na hoahanau. He oiaio paha ka pono iloko o kekahi poe o lakou. O ka nui o o kanaka, i keia aina, he palaka, he kanalua la lakou. Ua maopopo ka lakou hele ma ke ala palahalaha. Ke noi nei makou i ka Uhane e iho nui mai; no ka mea, ua akaka, a i ole ka Uhane, e papapau pu lakou i ka make. E pule oukou no makou.

Ke hoomaloeloe nei na 'lii o onei a me na haku aina a pau i ke kanawai; ikaika lakou i ka papa aku a me ka hooko i ke kanawai; hewa no kekahi poe; aka ua lilo koke no i ka hana. Aole nae e hiki i ka hana ke hoohuli mai i ka naau; aole hiki i na'lii---aia no i ke Akua ia wahi. E imi mau aku kakou ia ia. Oia ko'u wahi manao e hoakaka aku nei ia oukou,

Na'u na BALUINA.

 

NO KE KANGAROO.

Nui ke ano o ka poe Kanegaroo. He poe kamaaina lakou no Nuholane. Ua hoike pololei mai o Mr. Kunihama i ke aoao o ka poe Kanegaroo malaila. Noho oia ilaila i elua makahiki a ike maka no. Eia kekahi o kana palapala ana mai.

Aole hele iki ka poe Kanegaroo ma ka wawae mua. A i ka wa i ai ai lakou i ka weuweu, ma na wawae mua hooala mai ia lakou iho a noho ma ka huelo a me na wawae hope a hukihuki mai i ka weuweu a me na pua ma na wawae mua, a lawelawe no me he lima kanaka la i ka ai a noho pololei iluna me he kamalii la. A hahaiia ai la, lele no ma na wawae hope, lele mama no, o ka huelo ka mea e pono ai e like me ka hoouli. Lele no maluna o na kahawai hohonu, a ilalo hoi i na pali kiekie he umikumamalima paha anana, a lele hoi maluna o na laau haahaa, aole loa e hiki i na ilio ke hopu. Aka ma ke kula palahalaha maloeloe koke. Hopu na ilio i ke Kanegaroo ma ka uha ahoohina, alaila hoopili aku i ka ai a make koke no. Kakaikahi na ilio e aa i ka hopu hookahi wale no, ina ekolu eha paha, alaila makau ole. Lele ae la kekahi poe Kanegaroo nui me na ilio ekolu paha eha paha e hoopili   ana. A lele no kekahi me ke kanaka e hoopili ana ia ia.

I ka wa i hele mai ai ka ilio a kokoke i ke Kanegaroo nui, noho malie no ke Kanegaroo ma kona huelo a me kona mau lima a paio maoli me ka ilio, e huli ana i o a i o, ma ke alo ka ilio a e hoopale aku i ka ilio me kona mau wawae mua.

A i ole ia, apo mai no ia i ka ilio i kona umauma e like me ka hea; a e okioki oia i ka opu o ka ilio me ka maiuu oioi o kona wawae hope a make ka ilio. He mea mau no ia ia lakou. Hookahi keehi ana, pau loa ka naau o ka ilio a o ke kanaka paha i ka puka mai iwaho.

Aka, ua hiki no i ke Kanegaroo ke hoolakaia mai. He apiki wale no kona. Hele malie no ia i ka malihini, me ka maka oluolu a maikai, aole e hiki i kekahi ke manao, he kolohe kona; a kokoke no i ka malihini, alaila waiho oia i kona mau wawae mua ma ka poohiwi o ke kanaka me ka hoonanea e honi ia ia, alaila, hoala mai ia ia iho ma ka huelo a keehi aku i ke kanaka me kona mau wawae hope a hina loa ilalo. He mea paani ia i ka manao o ke Kanegarro, aole ona manao e hana ino. Nui kona makemake i ka berena ono i ke ko. O kona manao no ia e noho kokoke mai i ka wa i paina ai na kanaka, a ma aole i haawiia mai, he wai ai nana e keehi mai no ia i mea e manao aku ai. Lama Hawaii.

 

Ua hoi aku nei, mai Honolulu aku nei, i Amerika, ka wahine kanemake a Mr. Sepadi, me na kamalii akolu a laua. Ma ka Moku (Don Quixote, Paty,) i holo aku ai, i ka 7 o ka la o Ianuari nei. Ua noi mai ua wahine la ia makou e pule aku nona. He pono hoi e pule na hoahanau i ka Haku e malama mai oia ia lakou, i ko lakou noho ana i keia ao, a i kela ao. He pono hoi no na kanaka a pau e hooikaika nui, e hoopau pono i ke koena o ka hana, i makaukau lea i ka hele pomaikai aku.

 

MAKE.

Hon. Ian 14. Ua make o Alatia Hao, ka wahine o Keikinui. He kumu wahine ia ma Waialae, i kona wa i komo ai i ka ekalesia. O ke kolu keia o kona makahiki i noho ohua ai; aole ia i haalele i kona manao ia Iesu a hele aku kona uhane io na la. Aole hoi i lapaau pono ia kona mai, i kana mau hebedoma nawaliwali. Aole pahal laua i makemake io i kahuna lapaau. Auwe i ka make o keia poe aina.