Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 8, 18 February 1835 — Page 59
1835.) KUMU HAWAII. 59
i ke kaiakahinalii, a pau pu lakou i ka lukuia.
4 A ma ia hope mai, ua lilo anei ka Noa poe mamo i poe ike ole ia Iehova?
Ae. Poina koke ia lakou ke Akua oiaio, a pau loa na kanaka mamuli o ua akua wahahee a hiki i keia manawa, uuku ka poe i lilo ole.
5 No keaha la i lilo ai kanaka i poe hoomana i na akua wahahee?
No ko lakou hookano a me ko lakou hewa iho. "I ko lakou hoakamai ana aku, lilo ae la lakou i poe naaupo. A hooilo ae la lakou i ka nani o ke Akua ola, i kii e ku a me ke kanaka make, a me na manu, a me na holoholona wawae eha, a me na mea kolo." Roma 1—22, 23.
6 Heaha ka mea i hoomanaia'i e ka poe ike ole ia Iehova?
O ka la, a me ka mahina, a me na hoku; ---o na kuahiwi a me na muliwai;--o na kane a me na wahine;---o na holoholona, a me na manu, a me na mea kolo, a me na ia;---o na kii kalai kula, a me na kii kala, a me na kii laau, a me na kii pohaku, a me na kii hula a ia mea aku ia mea aku?
7 Ma ke ano hea i hoomana'i ka poe malama i na akua wahahee?
Ma ka lapuwale, a ma ka hana ino, a me ka hookahe koko.
8 Mahea la i ikea mai ai ka lapuwale a me ka ino o ka poe ike ole ia Iehova?
Ma ka manao e hooeha i ko lakou kino iho a me ka mohai aku i kanaka.
9 E hoike mai oe i kekahi aoao o ka poe i hooeha mai i ko lakou kino iho?
I kekahi aina, ua maa kekahi poe e moe a e hele hoi ma na oi hao, e like me na kui hao, a ua kaulia'i kekahi poe a lewa wale me ka makau i hookomoia i ka io ma ke kua; a kau no kekahi poe i ko lakou mau lima maluna o ke poo, aole e kuu iho, a maloo loa ka lima; noho malie hoi kekahi poe i kahi mau makahiki, aole hoomoe ilalo, aole hele; o aku kekahi poe a pukapuka i ka lakou alelo a me ko lakou aoao, a lele wale aku kekahi poe mai kahi kiekie aku a kau ma na pahi oi.
10 Mahea la i ikea mai ai ka ino o kanaka ma ka mohai ana?
Ma ka nui o ka lakou hana ana i mea e hoola'i ka uhane. Ua hooleiia 'ku na keiki uuku e ko lakou mau makua a make;---a ua uumi hoi kekahi poe i mea oluolu i ka mohai aku i mea hoomalielie i ka huhu o na akua:---ua haaleleia hoi ka poe elemakule a me ka poe luwahine e ka lakou poe keiki iho a make i ka pololi;---nui hoi ka poe wahine i ke ahi me ke kupapau o kana kane:---nui wale hoi ke koko i hookaheia no ke kala ana i ka hewa, aohe no ola malaila no ka paulele ole ia Iesu i ke kalahala nui.
11 Ua pau anei kanaka i ike ole ia Iehova i ka naaupo loa?
Aole; ua naauao kekahi poe, a ike iki kekahi poe, a ua naaupo kekahi poe.
12 Heaha ka inoa o kekahi mau palapala laa o ka poe pagana a naauao hoi?
O Sebaseta ka inoa o kekahi, a o Veda kekahi ma ka poe e noho ana ma Inia.
13 Mahea kahi i noho nui ai ka poe Pagana:
Ma ka nui o Asia a me Aferika, a ma Amerika kahi a ma Europa kahi a ma na moku hoi o ka moana Pakifika.
14 Ehia la lakou?
Ua manaoia, eha haneri me kumamalima miliona.
15 E lilo anei ka poe Pagana a me ka poe Mahomeda i poe Kristiano?
Ae; no ka mea, ua paa ka olelo a ke Akua.
"E hoomanao iho, a e huli mai no ia Iehova,
Na welelau o ka honua a pau;
E pau no na ohana o na lahuikanaka
I ka hoomana imua ou." Hal. 22-27.
LAMA NUI.
PEHEA LA E HOOHULIIA'I NA MAKAAINANA MA KA PONO?
Ua aloha like ia mai e ke Akua ke alii a me ka makaainana. Ina e manao kekahi aole i akaka ke aloha o ke Akua i ka poe makaainana ilihune; eia kuu olelo ia ia: Aole ma ka waiwai ko ke Akua aloha io i ke kanaka.
Ma kona manao e hoola i ko kakou mau uhane, malaila ke aloha maopopo. Ina paha e manao ana ke Akua e hoola i ka uhane o kekahi kanaka, ua hoopale aku oia i na mea hewa a pau mai ona aku. He mea hoowalewale hewa ka waiwai. Aohe nui o na mea waiwai e imi ana i ke aupuni o ke Akua. Ua paa ko lakou manao ma na mea o keia ao, a ua hoowahawaha na mea o kela ao. Nolaila, aohe nui o ka poe haipule waiwai. Oia ka ke Akua i papa mai ai i kona poe kanaka. "Mai puni waiwai oukou:'' a ina ike mai kela, e hoopapau ana ka naau ma na mea o keia ao, lawe aku no ia i ko lakou , waiwai mai o lakou aku, i lilo ole lakou i ka hoohewaia ilaila. No kona aloha ole anei ia? Aole. No kona makemake no e kaawale ai na mea hoohihia a pau, i poina ole ia lakou ka pakela nani oluna, ma ka hoowalewaleia e na mea olalo nei.
Ina i pono i ko ke Akua manao i waiwai mai kakou a pau, he mea hiki wawe no ia ia ke haawi mai ia mea. Aka, ina pela ia mai kakou, e lilo ka naau o kanaka i ka hookiekie a me ka hookano wale, aole hoi na kanaka malama i ke Akua e koe. Ke kumu ia a ke Akua i aua ai i ka waiwai nui no na kanaka a pau. Aka, o kona aloha i ka poe ilihune, aole ia i aua i kona aloha ia lakou. I haawi mai no ia i kana Keiki ponoi no lakou, i hele ai lakou i ka olelo e ola'i ma kona waha mai. Me ka poe ilihune oia i noho pu ai ma keia ao; a hai mai la hoi ia lakou i kana olelo maikai. Nowaena mai o ia poe hoi kana mau haumana a me kona poe haipule; a ua waihoia ka poe waiwai ma ko lakou makemake e hahai ana mamuli o ke ao nei. Ina i haawiia mai ka waiwai no na'lii a me na mea nui o keia ao, ua haawi mai no hoi oia i ka Uhane ona a me ka olelomaikai i ka poe ilihune i ola'i lakou.
Pehea ka poe ilihune o keia pae aina? Ina paha i manao ke Akua, e haiia'ku ai kana olelomaikai i ka poe ilihune ma ka honua nei, heaha la aole i lohe na makaainana o keia pae aina ia mea maikai? Ke i kau nei au, Ua lohe no lakou, ua hai nui ia ka olelomaikai ia lakou, aole nae lakou i huli mai. Ua hoonohoia no hoi na kumu ma ko lakou mau wahi e ao ia lakou i ka palapala a ke Akua; a ua ao lakou aole nae i ao nui, a hiki mai ka molowa a haalele lakou ia mea. No ke aha la ia? He naau paakiki loa anei ko lakou, i hiki ole i ke Akua ke hoohuli mai ia lakou? Aole. O kekahi poe alii, a me kekahi poe kanaka ua huli mai, a koe no na makaainana. Heaha la ka mea i huli ole mai no hoi kekahi poe nui o lakou, ke manao ke Akua no lakou ke ola? Eia paha kekahi mea i ole ai. Ua hewa kekahi poe kumupalapala i hele e ao ia lakou. Ku iluna no lakou, hai aku la i ka olelo a ke Akua me ka uhauha; ---papa la lakou i ka hewa, a hana hoi lakou iho i ka hewa. Nana mai la na makaainana i ka hana ana a na kumu, ua hewa, aole i like ia me ka olelo a lakou i hai aku ai: a manao iho