Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 9, 4 March 1835 — NO KA MALAMA ANA I NA KEIKI. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NO KA MALAMA ANA I NA KEIKI.

Ua kiipu wale mai ka hewa iloko o ka naau o na keiki. € ka hewa ka lakou makemake, aole makeMake i ka pono. Nolaila, ina waiho wale akn na makua i ka l'akou mau keikf, ua iike na ftpiki mt k» «in» » Kupw nui mai ka naheieheie, a hua nui mai i ka hua ino. Pehea la e pono ai? E nana i ka mahinaai. Pehea la e pono ai ai? Ina paiauaielo ke kanaka aona ka aina, paapu kaKaiaa i ka nahelehele. 0 ka hana, oia wale no ka mea e pono ai. |Ca malama pono īa ka aina, a e hukiia na inea ino e kupu wale ana, a kanuia ka hua maikai, a e kipulu hoi i ka aina; alaila hua nui mai ka aina i ka hua maikai. Pela no na keiki. Ina molowa na makua, a waiho wale aku i na keiki. pau lakou i ka hele hewa, a hua nui mai lakou i ka hua ino, a poino pu na keiki a me na -makua. O ka malaina pono i na keiki me ke ao aku ia lakou i ko lakou wa uuku, oia ka mea e pon«> ai. Olelo mai o Solomona, "E alakai i ke keiki ma ka aoao e pono ai ke heie ia, a hiki i kona wa e oo ai, aole ia haalele aku." I mai hoi o Paulo, "K na makua, mai hoonaukiuki aku i n« keikia oukou: aka, e aloha ia lakou ma ka hoopono a me ka hoonaauao a ka Haku." He hana nui no keia. Ina naaupo na inakua, a hemahema hoi. aole hiki pono ia lakou ke hana i keia hana; aka, ina naauao na makua a ukamai i keia hana, ponn pu na ma-. , ua a me na keiki. 0 ka wa uuku oa ka manawa pono e hoomaka ai i keia hana. i -i . Eia k , ekahi mea n,,i e pono ai na keiki; 0 ka hoohhe mai o kt keiki i ka ka «poKua, mai ka u>a uuku loa. 0 kn jx)no e malama ka makua i kana keiki ponoL me ka hanai pono ia ia, aole haalele, aole haawi wale aku, a- , e alakai ia„ia ma ka pono me ka molowa ole. Ina huhu -ke kcikf, aole P«no e waiho aku ia ia, e ao aku a pono kona manao, a pau ka huhu. Ina hookiekie kē keiki, aole hoolohe i

kn leo o k» nimkoa, e pono! ka Mkui ki ho aku ia ia me ke «loha, Mle me ka huhu Ina ao nui aku me ka h!to ole, o ka hoopai i koiia hewa kekaffi meae pono ai. Aole pono ke waiho akuiaia a laka mai ke keiki i kona makua, a hoolohe mai ia i kona ieo.: \ īna hana pono ka makua i kinohi, a kaohi i ke keiki ma ka pono i ka wa uuku, alaila, i mahuahua ae ke keiki, lilo paha i keiki maikai, i keiki hoolohe pono.i ka ka makua. 1 Eia kekahi mea e pono ai na keiki; 0 ke ao nui aku ia lakon i ka «kU * k» Jkua. . E poao i na makua ke hoike aku i ka lakou mau keiki i na mea pono i kauohaia mai, a me na mea hewa i pupnia inai, ma ka olelo a ke Akua, i kaawale ka pono a me ka hewa; i ike iakou i na mea e pono ai, a me na mea • ninke ai; i makau lakou i ka hewa me ka pale «ku. E pono e alakai ia iakou i ke kula i ko lakou wa uuk»t, 1 ike lakou i ka heluhelū i naauao lakou. E kamailio pu na makua me ka iiik<»u mau keiki i na mea pono, aole i : a mea hilahila, i na inea lapuwale. Khoikeaku-ia lakou i na mea e pomaikai ai, nie ke ao aku ia lakou i ko iakou noho ana ma ka hale, a i ko lakou hole ana ma ke alanui, i ko lakou tuoe ana ilalo, a i ko lakou ala ana iluna. Pela no e pono ai na keiki, ke akumai na makua i keia hana, e naau* ao lakoii, e akamāi hoi i ka hana, e akamai i ka palapala, a i kela inea, keia iiu-a e pono ai ke kino, a e ike hoi L'ikou i iih mea e pono ai ka uhane. —42 iiiki ia lakou ke hanai na hana e pono 'ii ku aiua; a lilo lakou i makua, ma!ama pono paha lakou i ka lakou mau k<'iki. Pela no e pono ai kela hanauna, kri;i hanauna. j Eia hoi kekahi mea e pono ai na k'-iki; O ka pule ntii o na makua i ke Akmi f aloha mai i na keiki a lakou, a hoola mui i ko lakou uhatu. He hewa rvo ka naau o na keiki, aoliiki i na uiakua wale no ke hoololi i inea pono, ke kokua ole mai ke Aktia ia lakou. Nolaila e pono i na mukna ke pule nui aku i ke Akua e kukua iiiai i pono ai na keiki. Eia ka hana ana a kekahi wahine haipule e pono ai kana inau keiki. Aia ina kekahi kulannkauhale ma AmeHka kona wahi e noho ai. Ua pomaikai »ia wahiue la, no ka mea, ua lilo 'kana uiau keiki a pau i poe inakau i Akua me ka inalama ia ia, a me ke kokua niii nia ka poiio i ko lakou wa opiopio. A i ka hele ana o kekahi kaliuna pule i ua kulannkauhale la, ua I<>he aela ia, oia ka nmkuwahine o kela mau keiki maikai, nui kona makemake

e ike ia ia, a nlaan aku $a ia i k»pe» au « haoal e pwio ai kua aMw keikl. Nolaila, beb «ku la i|t m* kMahale, anlaia aka ia ia. I mai ua waWne la, "Aole paha he ano e ka'u hanaana i ka'u mau keiki. Me ka hana ana o na wahiae haipuie a pau, peia no paha ka'u hana ana i ka'u mau keiki.' A hai mai la boi ia, penei: "I ba wa uuku loa oka'n mau keiki, aoie lakou i kolo, i ka'u hooauau ana i ko lakou kino i ka wai, ua pule afcu ko'u inaau i ke Akua e hooauau mai ia lakoU i ke koko o lesu i pau ai wa. I ko'u hookomo ana i ko iakou kapa i ke kakahihka, ua noi aku au i ko'u Makua ma ka lani. e hoouhi mai ia lakou ika aahu oko leeu pono. Iko'u ; hanai ana ia iakou i ka ai, ua pule aku m i ke Akua e 'hanai mai i ko lakou uhane i ka berena o ka lani, a hooinu mai ia laknu i ka wai o ke ola. I ko'u hoomakaukau ana ia lakou e hele i ka luakini o ke Akua, ua nonoi aku au i ke Akua e hoolilo mai i ko lakou kino i hiakini, i wahi maikai e noho ai ka Uhane Hamolele. Ai ko lakou hele ana i ke kula, ua hahai ko'u naau ia lakou me ka pule aku, i hooli* keia ko lakou hele ana ma ke ao nei me ka hele ana o ka pOe pono, i mahuahua ka maikai a hiki ike ola. A i ko'u hoomoe ana ia lakou i ka po, eia ka pule iloko o ko'u naau, e apo mai ko lakou Makua ma ka iani ia lakou, a e liiipoi ia lakou iloko o kona mau lima maikai." Pela ka hana ana a keia wahine haipule.. Hoolohe mai no ke Akua i kana pule, a hoomaikai mai ileana mau keiki. E pono ina makuwahine a pau ke hana e like me keia makuwahine maikai e pono ai ka' lakou n>au keiki, i loaa hoi ia lakou ke ola mau loa. E. W. C.