Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 22, 28 October 1835 — HE KAMAKAMAILIO.-Helu 4. [ARTICLE]

HE KAMAKAMAILIO.-Helu 4.

* Naili. Manomano ka pomaikai o ka poe au i hooakaka mai ia'u i ko kaa» kamakamailio pu ana mamaa. Maha--10 ioa ko'u naau me kai makemake. ' M:ianu. He mea makemake no ia. N. Pehea e hiki ai keiapomaikai ma keia pae aina? Penei. E noonoo pu na lii ame kanaka a pau mai Hawaii a Nlihau, i keia mau mea. E huli pu ika ke Akua olelo. E haalele loa i ko lakou noho kahiko ana. E pau lakou i ka hanau hou. E manao pinepine lakou i ke Akua me ka makau ia ia, a me ka makemake ia ia, a me ka manao paa e malama pono i kona kanawai, a me kana mau kauoha a pau loa. Ina e iilo na 'lii a me kanaka i poe hou-i poe haumana na lesu, ina, e lilo koke na mea kahiko i mau tnea hou,—pau koke ka molowa o kanaka, a me ka naaupo, a me ka palaka. Aole ioa e hooluhi hou na l lii i na kanaka-aole e ohumu ino hou aku na kauaka i ko lakou poe alii. Aole noho hoii na wahine me ka hana ole; ao lakou i ka hana lole, a me ka humuhumu kapa, a me ka hooponopono i na hale, a me na mea e pono ai ka aina, a nie ke aupuni. Ao na kanaka i ka hana kapana, a me ka hana pahu, a -me ke ainara, a me iia hana hao, a me ia hana aku', ia hana aku. Ko'.no na kamalii a pau iloko o ke kula i kela la i keia la, alilo lakou i'poe naauao. I ka lilo ann o kanaka pela, ua moakaka lea ia, e hiki mai ka pomaikai a e ola ko keia pae aina. N. Aole paha e lilo koke ko keia aina pela. M. Malaila ko'u makau nui, a me ko'u kaiiinaha loa. E noonoo oe, pehea? aole liuliu anei ka noho ana o na liaole ma keia pae aina? N. Liuliu no paha. He umimakahiki ko kekahi-lwakalua k« kekahi, a he kanakolu paha ko kekahi. M. Oia, pela no. A pehea, aole anei lakou i ike i kekahi hana e pono ai ko keia aina? N. Ae paha. Ike no kekaki ika hana pahu a me ka noho, a me ka papa aina. Ike no kekahi ika hana kapa-na-a i ka hana hao kekahi, a i ka hana lole kekahi. f ' M. A pehea, ua ao anei kanaka ma--011 i keia mau hbna?

N. Aole sm ike i ka poe akamai i keia wau hana. loa ie kanaka waiwai i kekahi haha, ! k»lmle paha t i ka wati, i ka pahu, īi)Rraj ke« kahi poe haole a hooiiihaKmm la lakou. M. He mea hilahiia 1o& iā« ,i hd mea e makau ai. He mea hiti6SiUa. Aole hiki aiiei fkanaka o Hawaii lui'aO i na hana a pau loa? E hiki no ia iakou ke ao i ka hana ma ke goula, a me ke kaia, a ue ke keleawe, a me ka hao, a me ka laau, anie ka ili, a.me ka lole, aAē ia mea aku, ia mea aku, ke makemake iakou. malaiier. Po;<o anei kakou, ma na lii a me kanaka, lte hilinai mau akil i na haole, me ke āo ole i ka Aole pono iki—He mea hilahila. A he mea e makau ai no hoi. Ua moakaka ia i ko'u manao e iiio auanei keia aina i ka poe haole ke ao ole kakou 6 hana i na mea a pau loa e pono ai ka aina. I ka wa mamua aoie hemahema kakou, ke ike ole i keia mau mea. Ia manawa aoie manao kakou i ke kapa nui, o ke kapamaoli waleiio. O ka pau a me ka malo, a me ke kihei wale no. Ina holo kakou, ia manawm, ma ka waa maoli ko kakou holo ana. Aka, i keia manawa, ike pinepine kakou i na moku nui, a me tia hale iaau, a me na hale poha* - u, a me na kamaa, a me na lole maikai » me na papale, a me na mamalu, a me ia mea aku ia mea aku a ka poe kaiepa i lawe mai, mai ka aina kahiki mai. A 'ke kakou kupu iho kn makemake o na 'iii a me kanaka malaila, a hele lakou i ka poe kalepa a kuai. N. Pehea, aole pono paha keia maur mea ka aina a' me kanaka. M. He mau mea e*pono ai no. Eia ka hewa, o ke ao ole i keia mau hana. I ao ole kakou i ka hana, e mahuahua wale no ka poe haole. A hiki mai lakou hoowalewale mai lakou i na lii a me kanaka e kuai i kela mea i keia mea. Pela, e mahuahua ko kakou aie i ka poe* haolea mahuahua hou, a mahuahua hou aku, a lilo ka aina ia lakou—alaila-pe* hea kakou, a me ka kakou poe kamalii? He mea e inakau ai kakou. Ina, e hi» ki ke hooho a lohe na lii a me kanaka a pau loa i ko'u leo, ina, e olelo nku au penei—J£ na lii a pau loa, a nie kanaka, e makau oukou o pio auanei ko keia pae aina. E noonoo koke i na mea e pono ai keia aupuni. E nanao i ke Akua. E iiiakeuiake ia ia. E lilo koke oiikou i knnaka nona. E haalele i ka molowa. E ao i ka palapala. E huli i ka hana. ao koke kekahi poe i kela hana, a e ao koke kekahi i keia hana, o na kane a me na wahine» e hana oukou. pela, alaila, e ak»ha mai paha ke Akua ia kakou a e hooioih

m&i »i ko kmkou nOho ana. Ua- pMi kela manao. N. Ua pau aneikou naMo? Aole hiki ia oe ke hoakaka honmi na mea e pono ai? Aloha inot M. E hiki no paha. Kemanaonni au e kakau, ma ka pepa i keia mau mea akaua i kamallio ai, a e hoouna aku ia Mi Tineka. Ina manao ia he mea paha keia oldo e pobo ai kanaka, nana ia e pai. Alaila, e hooakaka aku ai au ika waiwai oka manawa. E hoopomaikai mai ke Akua ia kaua, a me ke Alii n»xi nona ka aina—a me ka poe makaainana apauloa. Amene. Alo* ha oe. N. E hoopaa mai ke Akua ikau olelo iloko o ko'u naau i ola pu kaua ame kanaka a pau loa ia leeu. Aloha no paha.