Ke Kumu Hawaii, Volume I, Number 24, 25 November 1835 — Page 189
1835.) KUMU HAWAII. 189
kaulaia a eo i Lahainaluna nei, ua paiia na lima a ae na waha lilo kakou. Ma ka olelo o ke komo ana kakou i lilo ai, komo mai la kakou i ke kula, olelo mai la ke kumu ia kakou i ka olelo no ke komo ana, penei, "O makou o ka poe nona na inoa i kakauia no ko makou komo ana i ke Kulanui o Hawaii nei; ma keia olelo kakou i eo ai, a pai na lima; a ae ka waha lilo kakou.
Auhea oukou, e o'u hoa; e ala ae kakou mai ka hiamoe ana mamuli o ka naau kipi, e ala ano, e ku ae kakou, a e haalele i ka naau kipi, a me ke ku e, a me ka mokuahana, a me ka naau ino hoomaloka. E huli kakou i ka nanu hou i pono ai kakou, i pomaikai keia pae aina ia kakou, no ka pono o ka kakou hana ana.
I keia manawa e oni hou ae kakou, mai moe ma ka aoao kahiko o ko kakou noho ana mai. O ko'u manao ia kakou e hulihuli mau, me he mau pulehu la e hulihuliia ana i moa like ka aoao maluna, me ka aoao malalo, a i ole ia, e hoohalike ia kakou me ka mai e moe ana ma ka aoao hookahi a olelo aku ka poe ola , mai moe oe ma ka aoao hookahi , o maeele oe, e huli iluna ke alo a ilalo ke alo, a ma kela aoao, a ma keia aoao, i oluolu ai oe, pela no ka leo o ka kakou poe kumu e hai mai nei ia kakou. Ua i mai lakou, "E huli mai, e huli mai oukou mai ko oukou naau kahiko mai, a loaa ia oukou ka naau hou, alaila pono oukou.'' Ea, ahea la e loaa'i ia kakou keia mea pono nui aia anei a hoi i Oahu, aia anei a hoi i Kauai, aia anei a hoi i Molokai, aia anei a hoi i Lanai, aia anei a hoi i Maui hikina, a hoi anei i Hawaii, ea, ina i ole e loaa keia mea nui ia kakou i Lahainaluna nei, aole wahi e aku e loaa'i , he ole loa no, alaila hiki na ole a kakou penei; aole ole loa, hanau i ole, muki, pau i ka mano, pau ia pele, e pili mai auanei paha keia mau huaolelo a kakou ia kakou iho no ka ole maoli.
Auhea oukou e o'u makamaka ma ke Kulanui o Lahainaluna nei, o kakou no ka poe i kapaia ma ka olelo a ke Akua he poe kipi, he poe iliohae, he nahesa, he poe moonihoawa, he poe make, he poe iwi maloo, he poe hana ino, o ka poe inoa keia a ko kakou Haku i kapa mai ai no kakou ma kana olelo, ina i kahea mai ia kakou ma keia poe inoa, e o lealea aku kakou, me ka manao iho o ko kakou mau inoa io no ia, mai olelo aku kakou penei, Mai kapa mai oe ia makou o hewa, e kapa mai oe ia makou o pono. E hoomanao kakou i kona ahonui ia kakou e noho nei, nona ke kino, a ma ka uhane iloko o kakou, nona no na mea a pau loa. E ka Haku, e aloha mai oe ia makou nei i ka poe kipi, e noho pu mai oe me makou i Lahainaluna nei, i loaa i kou mau huna lepo nei ka naau hou. Amene.
Na'u na KAPENA.
LAHAINA, Maui, Nov. 17, 1835.
I ka la l5 o keia malama, oia hoi ka la Sabati, ku mai nei ka moku liilii kia alua , mai Oahu mai he rama kuai koluna. I ke ahiahi o ka la noa, loaa kekahi mau haole luina o na moku, ua ona. A i keia la hoi, ua mahuahua loa ka poe i ona.
Nolaila i kakauia'i keia palapala e na lii moku, a haawiia ia Hoapili, ua paa hoi ka inoa o na'lii o na moku a pau e ku ana maanei i keia la.
LAHAINA NOV. 17, 1835.
Na ke aliimoku na HOAPILI.
O makou, ka poe i kakauia ka inoa malalo iho nei, ua holo mai nei makou e imi i ai maka no ko makou mau moku. Ua loaa nui ia ia makou maenei, nolaila makou i waiho ai i ko makou kala a me ko makou lole ma keia aina. Aole makemake kekahi o makou e holo i Oahu, no ka mea, malaila kuai mai na kanaka hewa i ka rama no ko makou poe kanaka. Ua makemake makou i kou aina nei, no ka mea, he kanawai maikai kou, e papa ana i ke kuai i keia mea make. Ua ku no makou manei, kekahi mau hebedoma me ka malu maikai, aka, i keia wa, ua holo mai nei kekahi moku mai Oahu mai, me ka rama kuai. Ke inu nei ko makou kanaka, a ua hoomaka ka hewa. Nolaila, ke manao aku nei makou ia oe, i ko makou mea e malu ai. Ke manao nei makou, he mea pono ke hoopai i ka mea i ae pela maluna o kou kanawai maikai, me ka hoopilikia mai ia makou a e hoouku paha ia lakou ; a pau ka rama i ka nininiia iloko o ke kai alaila, hookuke loa, mai keia aina aku.
Franklin Riddell,
Christopher Allyn,
Phile tus Pierson,
Hen ry Lewis,
Charles G. Barnard,
George Alley,
David Banker,
I saac Brayton,
John Henderson,
E dward Harding,
Timothy W. Riddell,
Rodolphus N. Swift,
James Pierson,
Eli jah Davis,
George Haggerty,
James B. Wood,
Richard Weeden,
George Allen.
LAHAINA, NOV. 18. I keia kakahiaka, ua hoouna aku ke alii ke kanaka e kala nui, a ua kala ae i nei, me ka papa aku i na kanaka a pau, aole e kuai hou me ua moku la a uku mai ke kahu o ua moku la, alaila kuai hou. I ka po nei kauoha aku ke alii e holo aku ua moku la, a ua holo; a nolaila, e loaa uanei paha ka malu hou no na moku i koe.
A I O KA LA.
HELU 25.
KA EPI SETOLE A PAULO I KO ROMA.
MOKUNA 14: 8 - 23.
Mokuna xiv: 8 No ka mea, ina e ola ana kakou, no ka Haku ko kakou ola nei; a ina e make ana kakou, no ka Haku ko kakou make ana. I ko kakou ola ana a me ko kakou make ana, no ka Haku kakou. 9 No ka mea, eia ka mea i make ai o Kristo a i ola hou ai, i noho Haku ia no ka poe make a me ka poe ola.