Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 3, 3 February 1836 — Page 11

Page PDF (789.18 KB)

1836.) KUMU HAWAII. 11

 

KE KUMU HAWAII.
WENEDE, FEBERUARI 3, 1836.
 

                NO KA HOLO ANA O KEKAHI POE. – Holo aku, Ian, 26, mai Honolulu aku i Amerika o Mr Guderika a me kana wahine a me ka laua keiki a elima. Ua holo aku hoi o Ioane wahine, a me Berinemade wahine a me na keiki kane elua a laua, a me ke kaikamahine a Majora Warena. Ma ka moku, Awashonks, Proctor ke alii, i holo aku ai.
 

                HALAWAI LOA. - Ua hoomaka ia i ka la 27 o Ianuari. Eono la e halawai pinepine ai, a hiki i ka la mua o Feb. — Me e ka nui loa o kanaka i akoakoa ma ka hale pule ia mau la.
 

                HALE PULE. — Ua hoolaaia ka hale pule ma Hamakua, ma Hawaii, Ian. l7, l836.
 

                PAI HEWA. - Ma ka aoao 203 o ka buke mua o ke Kumu Hawaii - "A o ka'u olelo wahahee ka, ia." — Eia ka pololei, "A ka'u olelo hope ia ia, he olelo wahahee ka! ia." Ma ka himeni kamalii (203) pauku alua, lalani alua, — Eia ka pono, "Mai ka hiamoe mai."
 

                On the 26th ult. the Rev. J. Goodrich and his family sailed from Honolulu on board the ship Awashonks, Capt. Proctor, bound to the United States of America.
                The following is an extract from a very hasty note from him while the ship was in the offing.
"Awashonks, in the offing.
Rev. H. Bingham, and the other members of the mission, Honolulu.
                Dear Brethren and Sisters - I tender to you all our most cordial salutations for the kind and tender sympathies which you all have ever shown unto us. We are all comfortable. Farewell, beloved in the Lord.
Ever yours, in the best of bonds,
JOSEPH GOODRICH.
                P.S. Capt. Proctor joins in a kind remembrance of his best wishes to you all."
 

KA LEALEA

                Ua like pu ka lealea me ke aka: a i hahai ke kanaka i kona aka, holo e aku no ke aka mai ona aku la: aka i hoao ke kanaka e haalele i kona aka. hahai mai no ia mea ia ia. Pela no ka lealea, ina hahai kakou ia mea, haalele mai no ia ia kakou, aka ina haalele aku kakou i ka lealea, loaa mai no ka lealea io, ka oluolu maikai.
 

NO KA ONA.

LAHAINA, Dekemeba 18, 1835.
                Auhea oukou, e ke poe puhi baka. Eia ka hope o ko oukou puhi baka ana, o ka make. Ke hai aku nei au i kekahi kanaka, i make loa i ka baka, ma Hawaii, o Nahinuholo ka inoa. Ma Onouli ka aina i pau ai i ke ahi, i ka makahiki o ka Haku 1816 ka make ana. Eia ke kumu o ka make ana i ka paka, he hooluu kuaula; i ka po i Oakua. Hoomakaukau iho la ia e mamo i ke kukui a e olo i ka niu. Nui loa iho la kona ono i ka baka. Wikiwiki aku ia ia i ka mua i ke aumoe, ua pau loa na kanaka i ka hiamoe maloko o ia mua. Noho iho la ia ma kapuwahi; pupuhi iho la ia i ka baka, kimo iho la kona poo i kapuahi. A mai la ke ahi i kona lauoho, a ne kona ili. Pau aku la kona kapa i ke ahi, a aku la i ka weuweu, lapalapa aku la i ka hale, ike mai a ka wahine, a me na keiki; holo mai la lakou, huki mui la iaia, mai loko mai o ke ahi. Puoho ae la na kanaka, wahi aku la ma ke kua, auhee aku la, hapai ia aku la ua kanaka la i ka hale, ehu la i kaa ai; i ka lima o ka la, make iho la.
                E ka poe aiahua, hookamani, ua ike kakou, he hanu pau, he kaili poni ka make o ka puhi baka. Ke hoike aku nei au i ko'u manao, i ko'u haalele ana i ka baka. I ka makahiki o ka Haku 1832 ko'u haalele ana i ka baka. Eia ke kumu o ko'u haalele ana i ka baka, ma ke kauoha a ka Haku, "E haalele oukou i na mea ano ino a pau."
Na KADILIA PUNANA.
 

                Eia kekahi wahine puhi baka, ma Moanalua, ma Oahu: o Keopu kona inoa; mamua o ka ainoa ana o Liholiho. Hoomau iho la ia i ka welu ahi baka, a waiho ma ka hale. Hele aku la ia ma kona wahi i hele ai, a iho la ke ahi, ma ka paia o ka hale, a ikeia ma kahi loihi; e punohu ana ke ahi. Holo mai la ia me ka minamina i ka waiwai maloko o ka hale, aole ia i makau i ke ahi e aa ana; komo aku la me ka manao e lawe mai i ka waiwai  oloko o ka hale. Haule e mai la ke ahi maluna ona, a wela kona lae, a me kona maka, a me kona ili a pau. Holo aku la ia iwaho me ka paapaa o kona ili i ke ahi; aole he mea i loaa ia ia. Hoi nele mai la ia mailoko mai o ke ahi, aole nae ia i make, ua ola no ia, a make kupapau maoli. Aka, ua loaa ia ia kekahi mainoino o kona kino i ke ahi baka.
                He olelo hoakaka keia no ka poe naau paakiki ma ke puhi baka. Ina i hoole lakou i keia manao o na hoahanau maanei, ua maopopo ia makou ka hewa o ka baka, no ka mea, ua nui na hale i wela i ke ahi, a me na kanaka i pau i ke ahi baka; a ua ike no hoi au i ka hewa o ka baka. Ina i haawi ka muki baka i ke kanaka e, ukiuki ke alii nona ka ipu baka, wawahi koko no ia, a pepehi koke aku i kona muki baka, kuikui aku a kipaku aku ia ia e hele. A pela no na kanaka puhi baka a pau; he huhu i ka baka, ke pau ia hai. He mea enemi no ka baka, a he mea hewa loa.
                Eia ko'u manao ia oukou, e na hoahanau maloko o Kristo, a me na alii a me na kanaka a pau, mai Hawaii a Kauai. E haalele kakou i keia mea ano ino. Ua hoakaka mai ka olelo a Paulo, ma Teselonike, Mokuna v. 22, "E haalele i na mea ano ino a pau." Ina ua hoole oukou i keia olelo, ua hoole oukou i na olelo a pau a ke Akua. Aole e komo na mea a pau iloko o ke aupuni o ke Akua, ke hoowahawaha i keia olelo, no ka mea, aole e komo ka poe hoomaloka iloko o ke aupuni o ke Akua. He wahi hemolele ia, he wahi hoano, no ka poe i makemake i kana olelo a pau. No lakou kela wahi hemolele, aole no ka poe ku e i keia ao.
NA KEKAHA.
 

HONOLULU, IAN. 11, 1836.
                E na hoahanau, mai Hilo a Niihau. Ke hoike aku nei au ia oukou i ka hewa o ka lama i ka wa o KAMEHAMEHA. Ua kapaia ka lama he mea pono. Eia