Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 11, 25 May 1836 — Page 42

42 KUMU HAWAII. (MEI,

E hoomanao i ka la Sabati.
E huli i ka palapala hemolele.
 

NO KE KULA SABATI.

                Eia hoi kekahi poao. E kakau na kumu i ka inoa o na haumana ma ka pepa. Pela kela kumu, keia kumu. Alaila, akaka ka poe kula, a haule kekahi akaka pono no ia, a hoailona i kona inoa, i maopopo ka mea e imi ai i na la noa.
                Eia hoi kekahi mea pono no na kumu. E lilo lakou i poe naau hou, i poe aloha i ke Akua, ame ka malama i kana mau kauoha; e pule mau e makaala, e hoopailua i ka hewa. a noho kaawale loa i na mea ano ino a pau. No ka hoohalike ana o kekahi poe me ka poe hewa nolaila paha ka haalele ana o kekahi poe haumana i ke kula. Ina ike na haumana, ua hewa ke kumu, aole pololei loa kana hana ana, aole lakou makemake ia ia i kumu; e hoowahawaha auanei lakou ia ia, a me ka haalele; ke makemake lakou i kumu pono, i kumu ikaika ma ka aoao o Iehova.
                He poe alakai ka poe kumu. Mai alakai hewa lakou i na haumana. E alakai hewa no, ke noho lakou ma ka aoao o ka hewa. A o ka poe kumu naau hou ole he poe alakai makapo lakou. A ina na ka poe makapo e alakai aku ka poe makapo, e ahaia anei lakou? e pau pu no lakou i ka haule iho iloko o ka lua. Mat. 15, 14. Luka 6, 39.
                Eia hou hoi neia wahi manao o'u. A hiki mai ka manawa kula olaila e pau mai na kumu a me na haumana, a e hoonoho na kumu i na haumana ma na papa pololei, aole ka waiho wale ia lakou e noho kekee, me he poe holoholona la. Mai noho hihia, i kaawale kekahi papa, a me kekahi papa; a e noho ke kumu ma ke alo o kana papa iho. A i ka hoike ana mai i ka mea i paa naau, i hoike pono mai na haumana me ke kuoo ana, aole me ka aka iki, aole hoi me ka walaau me he haunaele la. E hana pono. He kula ia no ka la Sabati. Nolaila e hana ma ia kula i na mea ku ia ua la la.
                Eia hoi kekahi hana.
                E hana paa i na pauku a e noonoo i ke ano i makaukau no ke kula ana. E ninau aku kekahi i kekahi, a imi pu i maopopo loa.
                Eia hoi kekahi mea nui, e lilo na haumana a pau i poe haumana na Iesu. Nolaila ke kula ana. Heaha la ka pono o ke kula Sabati, ke loaa ole mai ia oukou ka naau hou ke noho hoi oukou ma ka mihi ole, a ma ka paulele ole ia Iesu, a me ka malama ole i na mea i aoia' i ma ia kula? e loaa no ka ike a me ka naauao ma keia ao; a heaha la ka pono o ia mau mea, ke ole ka naau hou? heaha la hoi? Mai kuhi hewa oukou. O ka ike a me ka naauao, aole oia ka mea e ola'i. Aole anei ia he mea e mahuahua'i ka eha mau ma ke ahi ke loaa ole mai ka mihi a me ka manaoio ia Iesu?
                Oiaio no. E malama oukou, o lilo ka oukou kula ana i mea e poino ai oukou. Okoa ke ao ana ma ke kula, a okoa hoi ka malama ana i na mea i aoia'i malaila. Ina e ao oukou i ka pono, aole nae e malama, heaha la ka hope? o ke ola anei? ka! e ola anei ka poe ike maopopo i ka pono, a hana ka hoi i na mea ku e i ka pono? aole loa. Pehea mai ke Akua? "O ke kauwa i ike i ka makemake o kona haku, aole hoi e hana e like me kona makemake, oia ke hahau nui ia." Luka 12, 47.Aia la mahea e hahau ia'i? aia ma ka po pau ole. Owai ia ka poe ike nui i ka makemake o ke Akua? o ka poe kula anei? ae hoi ha. Ua oi aku ko lakou ike ana mamua o ka poe kula ole. Heaha ka hope o ua ike oi la, ke nele lakou i ka naau hou ole? O ka eha oi ma ka po, oia ka hope. Nolaila ea, e lilo oukou, e ka poe haumana, i poe naau hou, i poe malama ia Iesu me ka naau a pau a me ka ikaika a pau, i lilo ka oukou kula ana i mea e mahuahua'i i ka pomaikai maloko o ka lani.
                E ka poe kula ole, nui loa oukou. No ke aha la ka oukou hele ole ana i ke kula Sabati? no ka makemake ole paha; no ka molowa paha, a no ka hilahila paha i ka paa ole o ka pauku.
                Ua pono anei la? aole paha pono, ua hewa. I ka noho kula ole ana, ke hoowahawaha nei oukou i ke Akua, a me kana olelo maikai, aole hoi oukou e malama i ka la Sabati, aole hoi e hoano ia la. Mai noho a hoowahawaha hou aku i ke Akua maoli, i ka mea nona ka mana e make ai ka poe enemi a pau loa. Nolaila ea, e komo oukou ma ua kula la, e ao mai a e lohe hoi i na mea e pono ai ko oukou mau uhane.
                E na hoahanau ekalesia, na kumu palapala, a me na kumu hoahanau, auhea kakou? ia kakou paha kekahi hewa i uuku ai na kula Sabati — e ala'e kakou, ae hooikaika mau, me ka manaka ole, i mahuahua'e na haumana, i pono hoi na kula; a e pule nui kakou i iho mana mai ka Uhane Hemolele e hoohuli mai i na haumana a me na kumu naau kahiko ma ka pono, ma o Iesu Kristo la.
L.L.
 

O KE KEIKI ELI LANAHU.

                Aia ma Nukasetele i Enelani he nui na lua-lanahu i eliia, kahi i hana mau ai ka poe eli lanahu. A i kahi manawa poha koke mai ka wai maloko o kekahi lua; a paa iho la na kanaka a pau maloko; he kanakolu kumamalima na kanaka, a ke kanaha kumamakahi na keikikane. A i ka wa i komo mai ka wai iloko o ka lua, holo lakou ma ka aoao iloko loa o ka lua; aole e hiki ia lakou ke hoi mai ma ka aoao e pii ai iluna, a pau ka wai o ka lua i ka hookaheia'ku. A make lakou a pau iloko o ka lua. A i ka manawa i hukiia'e ai ko lakou kino maluna, loaa na keiki ehiki i huiia ma kekahi aoao o ka lua; a o kekahi o lakou, he keiki malama i ka pono, he haipule oiaio.
                Ua malama pono ia i kona makuwahine, he wahinekanemake no ia. A pau kana hana i kela la keia la, hooluolu no ia i kona makuwahine, ma ka heluhelu ana i ka olelo a ke Akua ia ia. Pela i hana mau ai ua keiki la.
                A mahope o ke kanu ana o kona kino hele aku no kekahi hoolauna e ike i ka makuwahine o ua keiki la, a kamailio pu me ia ae hooluolu aku ia ia no ka make ana o kana keiki. A hoike mai ka makuwahine i ka Bibala a kana keiki, ua ekaeka, a ua palupalu loa na pepa, i ka nui o kana heluhelu ana. A nana ae la ua hoalauna la, a ike aku la ia i ka holowaa uuku, kahi i waiho ai na kukui. No ua keiki la ia holowaa, a ua lawe pu ia mai ia me kena kino mai loko mai o ka lua. Mamua o kona make ana ua kakau iho oia i kona manao aloha, a me kana kauoha hope, i kona makuwahine, maluna o ua holowaa la, me ke kui hao oioi. Maloko o ua ana pouli la, kahi i kakau ai oia i kona manao pokole. Eia na hua olelo.
                "Mai hookaumaha oe e ko'u makuwahine aloha, mai hoohaia kou naau no'u, no ka mea, ua mele makou, a ua hoolea aku hoi i ke Akua, oi ola makou. E ka makuwahine e, e hooioi aku oe i kou hahai ana i ke Akua mamua o ko'u. E Iosepa, o kuu kaikaina, e hoolilo ae ia oe iho i keiki pono na ke Akua, a na kuu makuwahine." Oia ka palapala a ua keiki la.
                E na kamalii o Hawaii, pehea oukou? Ina paha e hiki koke mai ka make maluna o oukou, e like me ka hiki ana mai ia maluna o ua keiki la, ua makaukau anei oukou, e like me kona makaukau ana?
                Hiki anei ia oukou, ke hoolea i ke Akua