Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 11, 25 May 1836 — Page 44
44 KUMU HAWAII. (MEI,
KAHI MELE.
HE HIMENI.
No Iesu ka honua,
Me kona mau waiwai,
Na ia la i hookumu,
Maluna o ke kai,
Owai la ka hanauna,
O keia ao a pau,
E pii i kona mauna,
Ka puu hoano mau,
Ka lima hewa ole,
A maemae ka naau,
He kiekie ole,
He oiaoio no,
He hoomaikai mai nona,
Mai o Iehova mai,
E loaa mai ka pono,
E pomaikai mau ai,
O ia la ka hanauna,
I imi ia Iesu,
E pii ia i Ziona,
Ka mauna ihi no;
E ku no ma ke alo,
O ko Iakoba Alii,
Malaila e mahalo,
I ke Alii nani e.
E weheia na puka,
Hapai na pani mau,
A e komo ae iloko,
Ka Moi nani no.
Owai ka Moi nani? —
Ka Haku mana mau;
Iehova Sabaota,
Ka Moi o ke ao.
H.B.
NO KO HONUAULA.
HONUAULA, 1836.
Ina i puhi ke kanaka ilihune i ka baka, a wela kona hale i ke ahi. Lilo aku kona mau wahi welu i ke ahi. Mihi iho la laua me kana wahine i ka moe wale. Oia mihi ana i ka moe wale, aole inaina aku i ka baka, i ka mea nana i hooilihune mai laua; lalau aku la no ka lima i ka ipu baka, a puhi no, aole haalele.
Ua oi aku ke kanu baka o Honuaula mamua o na aina o Maui nei a pau. Kanu no na konohiki, kanu no na lopa. Ke uhuki nei no na kumu i ka baka, aole e pau, ua nui loa.
Eia ke ano o ka nui ana. Ua olelo lakou, he mea waiwai. - Ua manao no na konohiki he mea ole ke
kanawai puhi baka. Ke hookolokoloia nei na konohiki. Hui no o ka manao me ka makaainana. — O koonei iho nei enemi nui ka baka. Ua ku e na kanaka o keia aina. Ua haalele ka pono a ke Akua.
Eia kekahi. Ua olowa keia poe kumu ma Honuaula nei. Eia ka mea i akaka ai. Aole hoomalu ia lakou iho, i ka wa i kani ai ka pu, a hele no lakou me ka walaau iloko o ke kula; kamailio nui ao ma ko lakou makemake. Nana mai no na haumana a hana pu no na haumana. Aole hopohopo mai. Noho iho ke kumu ma kona wahi e noho ai, he wahi papa laau, eono kapuai ka loa, hookahi kapuai ka laula; o kona mau wawae e paa ai. Elua mau pohaku ma kela aoao ma keia aoao.
I. NALEIPULEHO.
KANEOHE, Aperila 12, 1836.
Eia kekahi mea hoakaka aku. Ua wela kekahi hale ma Kaneohe nei i ka la 10 o keia malama, ka la Sabati ia.
Ua pau ka pule mua, e olelo ana o Paleka i ka olelo a ke Akua, Iosua, 24: 15, ikea mai la ka lapalapa o ka hale wela.
Eia kekahi, olelo aku la ke kane i kana wahine, "E hele kaua i ka pule. Olelo aku la ua wahine la, "He nalulu ko'u." Hele aku la kana kane i ka pule, kii mai la ka wahine i ke ahi baka, a loaa hoi aku la a ka hale, aole nae i puhi. Nana aku la i na wahine hele a me na kanaka, hoi aku la iloko o ka hale, a ma ka ipuka moe iho la, a pupuhi i ka baka a moe iho la ua wahine la, o Palaau kona inoa. Hiamoe loa iho la. Aole i kinai ike ahi baka ona.
Puka mai la kekahi wahine mai lolo, olelo aku la i kekahi keiki uuku, pau ka hale i ke ahi, pau ka hale i ke ahi. Puka mai la ua keiki la a hiki i ka hale i pau i ke ahi. Hea aku la ke keiki, "E Palaau, pau oe i ke ahi." Aole ala iki. Kahea hou aku la "E Palaau, pau oe i ke ahi." Aole ala iki. E pulolu ana ua wahine la i ke kapa, aole ala iki ke kahea a ke keiki. Lalau aku la ua keiki la, huki mai la i kona kapa, o ka moe no kau i pau oe i ke ahi. Ala ae la ua wahine la, lalau aku la i ka huewai i ke kolo lilo ana o ka uahi ma ka puka, aole nae i manao ua pau ka hale i ke ahi no ka hiamoe, puka aku la i waho nana ae la, ua pau ka hale i ke ahi, ua hala loa i kaupaku.
Eia na mea i pau i ke ahi baka iloko o ua hale la, o na ipu, o ke hua hamoula, o ka paakai, o ka palapala, a o ka lole, ka upa kekahi, paa pu ka hale a me ka waiwai oloko.
Eia kekahi, e na makamaka, ua ike kakou i ke ano o ka baka, he lalau wale; he aihue i ko hai ipu baka, he pakike o ke kane i kana wahine, wela ka hale a pau ka waiwai i ke ahi baka. E haalele kakou a pau loa i ke baka.
Na'u na KUMUHONUA.
HALEPAIPALAPALA, HONOLULU.
Ua paiia, "NA HIMENI HAWAII," Mei 20, l836.
NO NA MALAMA.
HONOLULU, Mei 14, l836.
Auhea oe, e ke Kumu Hawaii? Ke hai aku nei au ia oe i ka helu ana o ko makou mau malama o Hawaii nei.
Eia ka helu ana;
Ianuari O Kaelo ia makou.
Feberuari O Kaulua "
Malaki O Nana "
Aperila O Welo "
Mei O Ikiki "
Iune O Kaaona "
Iulai O Hinaiaeleele "
Augate O Hilinehu "
Sepatemaba O Hilinama "
Okatoba O Ikuwa "
Novemaba O Welehu "
Detemaba O Makalii "
Oia ke ano o ka helu ana i na malama o Hawaii nei. O ka helu ana i na la, he 30 no ia makou, aole keu. Pela mai ko makou poe kahiko ia makou, ka lakou olelo ana mai.
NA MOSE KALANIHEANA.
NO NA MOKU.
HOLO MAI.
Aperila 24. Charles Drew, Fosdick, New Bedefoda, 17 mal. 1100 bar.
Mei 17. Triton, Carr, New Bedefoda, 17 mal. 900 bar.
HOLO AKU.
Mei 14. Don Quixote, Meek i Califorenia.
16. Gen. Flover, Broughton, i Bosetona.
NO KA HOOMANA ANA.
E malama oe i kou wawae i kou hele ana i ka hale o ke Akua, e hoolohe koko, aole hoi oe haawi i ka mohai a ka poe naaupo, no ka mea, aole lakou i manao pono, ua hana hewa lakou.
Mai olelo wawe kou waha, aole hoi e wikiwiki kou naau e hoopuka aku i kekahi mea imua o ke Akua; no ka mea, aia ke Akua ma ka lani, aka, eia no oe ma ka honua nei, no ia mea, e hoouuku i kau mau olelo.