Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 12, 8 June 1836 — Page 47

Page PDF (687.41 KB)

1838.) KUMU HAWAII. 47

 

ka Uhane Hemolele e kikeke ana ma ka puka o ka naau o kahi poe. E pule nui no makou e na hoahanau, i lohe na kanaka, a wehe i ka puka, i komo mai ia a e noho pu me lakou, i ola mau loa lakou ia ia.
                Auhea ko'u hoahanau? Uwe aku ia ia, a me na hoahanau a pau loa.
Owau no kou hoahanau.
J. S. GELINA.
 

KE KUMU HAWAII.
WENEDE, MEI 25, 1836.
 
KA PAE ANA O NA KUMU I OAHU.

                Mei 24. Pae mai la mai Hawaii mai Mi. Bihopa ma, me Mi. Forebe ma, maluna o Pakeke. Ia la no hoi, pae mai la Mi. Polena ma a ma Mi. Rogers, ma ka moku o kohola mai Lahaina mai ka holo ana.
                Mei 31. Pae mai la i kakahiaka na kumu o Kauai, o Mi. Wini, mi Gulika, me Alekanedero, me na wahine a me na keiki a lakou. Holo mai no ho o Mi. Emesona ma mauka mai, imi Waialua mai, a o Mi. Kemika ma mai Waiawa mai, a ahiahi iho, pae mai la o Mi. Rike ke ma, no Lahaina, a me Mi. Laimana luna o Mi. Koana no Hilo, Hawaii, maluna o ka moku kiakahi o Mi. Huila, ke Kueka ko lakou holo ana mai.
 

O KA HALAWAI O NA KUMU.

                Wenede, Iune 1. Oia ko makou la mua i halawai ai. A akoakoa makou hoonoho makou ia Mi. Alekanedero i lunahana. Ua hoonoho hoi makou i Mi. Kamelina laua o Mi. Tineka i mau kakauolelo.
                I ke ahiahi, olelo mai la, o Mi. Kemika i ka olelo a ke Akua ma ka halepule. Eia ke kumu olelo. Roma 12: 11. "I ka hana mau ana, mai hoopalaleha, i ikaika hoi oukou ma ka naau e malama ana i ka Haku."
                Hai aku la o Paulo i keia pooolelo i ka poe hoahanau ma Roma.
                Aole nae i pili keia ia lakou wale no. Ua pili keia olelo i na hoahanau ma Hawaii nei---i na hoahanau ma Oahu nei---ma Honolulu nei---ia oukou nei.
                Elua ano nui iloko o keia poo olelo. Kekahi no ke kino, a kekahi no ka Uhane.
                Eia ka mua. Aole pono i na hoahanau ke hoopalaleha i ka hana, aole pono ke noho palaualelo.
                Eia ka lua. Ua pono ke hoomana'ku i ke Akua me ka naau ikaika.
                Peneia palapala aku la o Paulo i na hoahanau ma Tesalonike. Ina aole hana kekahi, aole hoi ia e pono ke ai. Ua lohe hoi makou, e, aia hoi iwaena o oukou kekahi poe e hele hookai ana aole hanu maoli ana, aka he poe hana lapuwale. A oia poe, o ka makou ia e kauoha aku nei me ka hoikaika aku, ma ko kakou Haku, ma o Iesu Kristo la, e hana maoli lakou me ka noho malie, a e ai hoi i ka lakou ai ponoi iho. A ina hoolohe ole mai kekahi i ka makou olelo ma keia episetole, e hoailona oukou ia ia aole hoi e hoolauna pu me ia, i hilahila ia." (Tesalonike 11, 3: 11 14.)
                "A i hoolako ole kekahi i kana a me ko ka hale ponoi ona iho no hoi, ua hoole ia i ka manaoio, a ua oi aku kona hewa i ko ka mea manaoio ole." (Timoteo 1. 5: 7.)
L. S.
 

HILO, Aperila 26, 1836.

                I ka la 15 o Feberuari, hele maua me Mi. Koana ma Hilopaliku e hai aku i ka ke Akua olelo, a e hoike i ka poe ike. I ka lima e ka la ka hoi ana mai.

Kane. Wahine. Pau loa.
Ua hoike ma Namuku 25 34 59
" Nahiku 63 49 112
" Kawala 15 8 23
" Kekuioilianu 9 13 22
" Kaula 22 14 36
 134 118 252
 
                I ka la 7 o Maraki, hele hou maua ma Puna a i ka aiwa o ka la ka hoi ana mai.
 
Kane. Wahine. Pau loa.
Ua hoike ma Ahuakaliloa 22 16 38
" Kookoolau 37 28 65
" Kaperokani 42 32 74
" Makaaiea 48 55 103
" Paakai 73 76 149
 222 207 429
 
                I nehinei hoike maanei na kula a pau mai Makahanaloa a Keaau. Ka poe kumu 48
 
                Ke kula kamalii a Mi. Koana wahine 145
                Ka poe o lakou i ike 108
                Ka poe ma ka A 37 Ka poe kakau lima 40 Ka poe humuhumu 8
 
                A he 40 o lakou ua ae pu ia me ka poe kumu ma ka Helu a me ka Hoikehonua: a ua hoike pu malaila.
 
Kane. Wahine. Pau loa.
Ke kula a ke alii. 40 101 141
Ke kula no Puueo 2 10 12
" Kalalau ma 14 19 33
" Wailua ma 13 13 26
" Honolii 17 19 36
" Paukaa 26 22 48
" Pahoehoe 19 11 30
" Pueopaku ma 17 15 32
" Papaikou ma 23 13 36
" Kaieie ma 10 13 23
" Kalaoa 10 6 16
" Mokuhooniki ma 7 10 17
" Alakahi ma 15 7 22
" Onomea 7 6 13
" Makahanaloa 12 16 28
" Piopio ma 18 9 27
" Ohele ma 19 2 42
" Keokea 3 3 6
" Lokouaka ma 7 3 12
" Kanapupu ma 6 5 13
" Olaa 24 36 63
" Keaau 40 299 69
 
                Ka poe ike a pau i hoike ma Hilo nei inehinei 900 Ka poe ike ma na ukana elima o Hilopaliku i hoike i ka malama o Feberuari 252
                Ka poe ike ma na okana elima o Puna i hoike i ka malama o Maraki 429
                Ka poe ike a pau i hoikeia mai i keia mau hoike 1581
                Aole pau ka poe ike i ka hoike. Ma kekahi aina ua hoike ka nui o ka poe ike, a ma kekahi ua hoike ka hapalua paha, a ma kekahi aina hoi kakaikahi ka poe hoike. Mamuli e mahuahua auanei paha ka poe hele mai e hoike. O ke Akua ka i ike. Ke manao wale nei makou e hoike auanei 2,000 paha, a 2,500 paha i keia hoike mahope aku ke hiki nui mai na palapala i loaa ka pepa like ia lakou a pau. O ka Hoike Holoholona, oia ka palapala i oleloia no keia hoike aku. O na palapala i hiki mai ua pau i ka ua pau i ka lilo aku i ke kakahiaka nei. A ina paha ua loaa hou mai he 1,000 e lilo koke auanei, aole paha lawa no ka poe a pau e makemake ana.
                Ua hoike inehinei kekahi mau kula kamalii i hookomo ole i ka papa hoike, no ka ike ole e heluhelu maopopo. Kokoke ike nae kekahi poe o lakou.
                Ka poe kamalii i hoike no Kalalau 24
                " " Wailua 15
                " " Honolii 17
                " " Pahoehoe 14
                " " Pueopaku 24
                " " Papaikou 18
                " " Mokuhooniki 6
                " " Olaa 16
                He poe kahiko no kekahi o keia poe kamalii. Ma ka ike ole i ka palapala, ua kapaia he poe kamalii.
D. .B. L.
 

Hilo, Mei 16, 1836.

                I ka la akolu o keia malama, make kekahi kaikamahine ma Hilo nei o Kahele ka inoa. Ehiku paha ona makahiki. O ka alaala kona mai, a nawaliwali ke kino upehupehu iho la.
                He kaikamahine i aloha nui ia e makou. Ua noho malie. Ua hele pinepine i ke kula. Makemake no i ka palapala. Hoolohe no i ka leo o ke kumu.
                I ka wa o kona mai ana hele pinepine makou o kamakamailio me ia ma ka ke Akua olelo. Hoike mai ia i kona manao mihi, a me ka pule, a me ke aloha ia Iesu. I ke kakahiaka o ka la ona i make ai, i aku la ia i kona mau makua, e make ana au. Aole au e ike hou i ka'u mau kumu. E hai aku olua i ko'u aloha ia lakou. I ke awakea, lohe makou ua nawaliwali loa ia, hele aku no kekahi e ike ia ia, aka ua pau kona ike ana, ua paa ka leo.