Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 15, 20 July 1836 — NO KO EWA, MA OAHU. [ARTICLE]

NO KO EWA, MA OAHU.

Ewa. Mei 30, 1836. Auhea oe, e kuu hoahanau; Eia ko'u manao e hai aku ia oe. I ka la 25, o neia malama he kula hoike ma Ewa nei. O na haumana i akoakoa mai la ia manawa, elima haneri o lakou, a me ka iwakaluakumamalua. Elua haneri o lakou he poe kamalii. O ko'u manao, ua oi iki aku keia hoike maluna o na hoike mamua aku nei. Ina i ae aku au i ka poe hele ole i ke kula, e hele pu mai me na haumana, ina lehulehu paha ka poe i hele mai i ka hoike. Aka, i ko'u manao, aole pono i ka poe haumana ole ke hele pu mai me na haumana, no ka mea, he poe makaukau ole lakou—he poe hookama-

ni lakou, maikai paha ko waho - aka ko loko, ua naaupo loa. Makaukau paha lakou e heluhelu i kekahi pauku; aole hiki ke heluhelu ma kahi e. Nolaila he mea ole ko lakou hele ana i ka hoike. NA HALAWAI PULE. Ua malama au i na pule he umikumamalua i kela hebedoma keia hebedoma. Penei ka halawai ana. O ke kakahiaka nui i kela la keia la. O ke ahiahi hoi i kela la keia la. he kula ai o ka la no keia. O ke ahiahi o ka la hoomalolo, ua halawai au me na hoahanau ma ka ekalesia. Elima mau ha lawai ana i ka la Sabati, a ma ka po ekolu ahiahi he pule hoi. Ua malama hoi au i ekolu mau pule halawai loa. Kekahi ma Kaneohe i ka malama Oketoba - kekahi ma Honolulu. i ka malama Ianueri, a o kekahi hoi ma Waialua i ka malama Maraki. PULE MALAMA HOU. Ua malamaia ka pule malama hou ma Ewa nei. Aole nae i hele wale mai lakou i ka pule. Ua lawe mai kekahi poe i ka waiwai - i ke kala paha - i ke kao paha - i ka puaa paha - i ka pelehu - i ka moa paha - i na uala paha - i na kalo paha, he mau mea e kuai aku, a loaa mai ia makou na papa, na kui - na lauluau a i amea aku a ia mea aku no ka hale pule a makou e kukulu ana i ke ia makahiki. Ua mahuahua iki ka poe i hele mai nei i ka pule i ka @@@@@@. Mamua aku nei a launa iki mai na kanaka ma @@@@@@, a ma keia manawa ua launa mai lakou. O ke kakahiaka o ka la sabati, ua hoi nui hoi lakou i ka pule ma @@ @@@, he mea ia e hooluolu ai i na kumu ma Waiawa nei. KO WAIANAE POE KANAKA. He poe naaupo lakou, a he poe paakiki hoi. O kela makahiki i hala aku nei, aole launa iki mai lakou. Ua ku e mai lakou Aka i keia manawa ua launa iki mai kekahi poe. I ko'u hele ana ilaila i ka malama o Aperila, ehiku haneri - a ewalu haneri paha o lakou i akoakoa mai la i ka la Sabati i ka pule. A mai ia manawa mai, ua hele mai kekahi poe i ka pule, mai laila mai. Ua kii mai kekahi poe o lakou i na palapala, e ao i ka palapala a lilo i poe naauao. Eia kekahi mea pono ole ma Waianae Aole kumu pule malaila e ao aku ia lakou a e alakai hoi ia lakou ma ka pono. Owai ka mea a makou e hoouna 'ku malaila? Owai ka mea e hele no makou? L.S.