Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 21, 15 March 1837 — Page 82

Page PDF (1012.85 KB)

82 KUMU HAWAII. (MARAKI.

 

ma ka hale o Tineka, ninau mai la ia, "Ua makaukau?" Ae aku la au, "Ae, ua makaukau."
                Alaila, i mai la oia ia'u, "E pono paha ia oe ke holo e mamua e houluulu i na kanaka ma kahi e halawai ai kakou.

                Ae aku la au, "Ae."
                Alaila, holo aku la au a Waialae, iloko o na kou kahi e halawai ai na kanaka. Noho iho la au ilaila a wehe ae la au i ka noho o kuu lio, a me ke kaula waha, a hele aku la ka lio e ai i ka ai, a noho iho la au malalo o na kou, aole he kanaka.

NO NA WAHINE PII NUI.

                A mahope iho, hiki mai la kekahi poe kamalii wahine, mai loko mai o ka niu, me ka niu no, a nonoi aku la au i kau wahi apana niu na'u, a haawi mai la kekahi kaikamahine, alaila, ninau aku la au ia lakou, "Nawai i pii ka oukou niu?"
                I mai la lakou, "Na makou no."
                Ninau hou aku la au, "Ua ike no ka oukou i ka pii niu?"
                Ae mai la lakou, "Ae."
                Alaila, olelo aku la au ia lakou, "Mai noho oukou a hana hou i keia, no ka mea, aole pono i na wahine ke pii i ka niu.
                Alaila, ninau hou aku la au ia lakou, "Auhea o Pao?"
                I mai la lakou, "Aia no i ka hale, he nawaliwali i ka mai."
                Alaila, hele aku la au a ka hale, o Pao e noho ana me ka nawaliwali, aloha aku la au ia lakou, a aloha mai la lakou, alaila, ninau aku la au ia Pao, i ke kiaaina o Waialae, "Owai ka mea nana e olelo aku i na kane a me na wahine a me na kamalii, e houluulu mai a akoakoa ma kahi hookahi?"
                I mai la ia, "Aia no i na kumu hooikaika na laua no e houluulu mai a akoakoa ma kahi hookahi."
                Alaila, olelo aku la au, "E hele aku kekahi e olelo aku ia laua e hele mai ia nei." Alaila, hele aku la kekahi a hoi ae la au iloko o ke kou, a hiki mai la kekahi, hoole mai la, Aole o ka hale, ua hala ma Honolulu i ka hali mauu hale; alaila, noho iho la au, a hiki mai la kekahi poe kanaka mai Honolulu mai maluna o na lio, o Kahauolono, o Kinopuiki, a o Kikane, ninau aku la au ia lakou, "E holo ana oukou ihea?"

                I mai la lakou, "E holo ana makou ma Maunalua i o Hiapo ma la."
                Ae aku la au, "Ae; e aloha aku auanei ia lakou, eia makou ke hele aku nei, a e hoakoakoa'e i na kane a me na wahine a me na kamalii.

                Ae mai la lakou, "Ae. Pela mai nei no hoi o Wahinealii?"
                Ae aku la au, ''Ae."
                A holo aku la lakou, a noho iho la au a hiki mai ko'u mau hoahele, ninau mai la o Tineka, "Pehea, halawai kakou maanei?"
                Ae aku la au, "Ae, e noho iki paha kakou maanei, a i ole e hiki mai na kanaka, alaila, hele kakou."
                Noho iho la makou, a aole he hiki mai o na kanaka, alaila, hoomakaukau iho la makou i na noho o na lio, a hana iho ia a paa, alaila holo aku la makou, a hiki i Wailupe.
Na'u na PUNIHAOLE.

Lahaina, Feberuari 23, 1837.
                Auhea oe, e kuu hoahanau, e Tineka e. Hookahi haneri kanalima wale no i ke Kumu Hawaii i hooiliia mai na ko Lahainalalo mamua. I keia manawa e pono oukou e hoomahuahua iki mai i ka pepa. I elua haneri paha. Aole nae akaka loa. Ke ohi nei au i na inoa o ka poe makemake. Ina lawe ole na pepa 200 alaila e hoakaka hou aku au ia oukou.

                I ka wa mamua aku nei, aole akaka loa ka poe lawe i ke Kumu Hawaii ma Lahaina nei. Aole i kau ko lakou inoa. Kuai liilii wale no na kumu na kekahi poe kii mai. Aka, manao wau, ma ka makahiki okoa wale no e kuai ai i ua pepa la; a i kekahi halawai po akolu, hoakaka aku au, iloko o ka hale pule, i ke ano o Ke Kumu Kamalii a me Ke Kumu Hawaii, a me ke ano o ke kuai ana i ua mau pepa la. I aku la au i na hoahanau a me na kanaka, pono oukou e ohi i keia mau pepa na oukou; no ka mea, he nui na manao iloko e naauao ai oukou a me ka oukou mau keiki.
                I ko'u puka ana iwaho o ka hale pule, i mai kekahi hoahanau, no Wailuku mai, "Aole paha e makemake ko Lahaina i Ke Kumu Hawaii; molowa loa lakou i ka heluhelu ia palapala." Kokoke nae, i kuu hele ana ma ke ala, hele mai kekahi a noi mai ia'u, e kau i kona inoa i Kumu Hawaii nana. He wahi apana pepa ma kuu lima, a kau iho au i kona inoa malaila. Hele hou mai, a hele hou mai ka poe ma ke ala i pepa na lakou; a kau au i ko lakou inoa ma ua apana pepa la. Pela au i hana'i, ma ke alanui, a hiki wale i ka hale; he nui na inoa i ohiia. A hiki i ka hale, ninau mai lakou, "Auhea ka makou pepa."
                I aku au, ''Ua poeleele. Apopo, e kii mai."
                Pela lakou i hana'i; a ma ia manawa mai, ua hele pinepine mai kanaka e hai mai i ko lakou inoa i Kumu Hawaii na lakou. Olioli lakou i keia palapala, me he mea hou la.
                Eia hoi kekahi manao. O na pepa a pau o ka buke alua, ma ka pepa akahi a i ka pepa umikumamaha, ua pau loa i ka haaweia'ku; aole i koe kekahi ia makou. Nolaila, ea, e hooili hou mai oe i ua mau pepa la i pau: no ka mea; he hapa ka poe i lawe ia lakou manei, o ka nui, ua nele. Ina ia oe paha kekahi; a i ole, e noi aku oe i ke kumu o Ewa, o Kaneohe paha, o Waialua paha. Malama o loaa mai kekahi, a nele ole ko Lahaina nei.

Na'u NA BALUINA.

NO KA HANA MA KA PAINA ANA, I KA LA SABATI.

                Eia hoi kekahi, o ka hana ma ka paina ana. Ina kamailio oukou malaila peneia oukou e kamailio ai; Ua loaa ia kakou ka la maikai ka la e imi ai i ke ola. Me ke kino e make ai, ke loaa ole ka ai, pela hoi e make ai ka uhane ke loaa ole mai ka olelo a Iesu. He hoomaikai aku nei kakou i ke Akua no ka ai maoli, pela hoi kakou e hoomaikai aku nei ia ia no kana olelo maikai. E like me kakou i imi ai i ka ai i kela la i keia la ma ke kino i ole ia e make, pela hoi kakou e imi nei i ka ai na ka uhane i ole ia e lilo i ka make mau. Inoa na ke kino, e pololi la ke kino a make hoi auanei. Pela no ka uhane: e pololi ia a e make no hoi, ke la Sabati. Ina aole kakou e hana ma ka manawa malie, ka manawa pono, aole paha e loaa mai ke ola no ke kino. Oiai hoi -a i hana ole kakou, i keia la no, aole paha e loaa mai ke ola mau no ko kakou mau uhane,
                I mai la Paulo, "Eia hoi, ano ka manawa e maliuia mai ai; eia hoi, ano ka la e ola'i.
                Ai pinepine kakou ma na la Sabati malalo nei, aka, aia make kakou, a komo aku iloko o kela Sabati mauna, aia ka! aole ai maoli: ua pau; he ano e la kela; - Aole io, aohe koko, aohe mea inu malaila. I mai ka olelo hemolele, "Aole hiki i ka io a me ke koko ke noho aku ma ke aupuni o ke Akua." Aia maheia olelo? aia ma l Kor. 15: 50 - E hoomakaukau kakou ea no kela Sabati. Pomaikai io maoli kakou, ke hiki aku kakou ilaila. Pau ka imi ai ana, pau ka luhi o ke kino, pau ka pololi; aole e pololi hou, aole hoi e makewai; o Iesu ka punawai ola, oia hoi ka berena pau ole. Pela oukou e kamailio ai ma ka ai ana ,a ka la Sabati. O ke kamailio ana ma kela mea lapuwale, ma keia mea lapuwale, e waiho wale ia.
L.L.