Ke Kumu Hawaii, Volume II, Number 24, 26 April 1837 — Page 96
96 KUMU HAWAII. (APERILA,
aole no na'lii mai; aole hoi he mea lealea no ke kino. He mea eha loa; he eha ka mua a he eha ka hope, no ka mea ua pau lakou i ka hoopaaia aia no ke hana la ma ke alanui, auhea la ka pono o keia hana ana? He hana pupule.
No ke kolohe maoli, ke kolohe hohonu o ka naau, keia haunaele hehena. He oiaio ka olelo a Solomona, he ulala iloko o ko lakou naau, o ka poe hewa. Aloha ino kela poe kumakena ua makaukau loa lakou e noho ma ka po pau ole.
KAHI MELE.
NO NA HANA A KA HAKU.
Ke hoakaka mai nei na lani i ka nani o ke Akua;
Ke hoike mai nei ke aouli i kana hana io.
Ke hai mai nei kela la i keia la i ka olelo,
Ke ao mai nei kela po i keia po i ka ike.
Aohe leo, aohe olelo;
Aohe i lohea ko lakou leo.
Ua pae aku la ka lakou ao ana i na aina a pau.
Ua hiki aku la ka lakou oleloi na welau o ka honua:
Maloko o lakou i kukulu ai oia i halelewa no ka la;
Ua like no ia me ke kane mare e puka mai ana mai kona keena:
Ua olioli ia me he kanaka ikaika la e heihei ana.
Mai ka welau mai o ka lani kona hele ana;
A ua hiki kona poai ana i na welelau o ke ao;
Aole mea i hanaia i kona wela.
KANAWAI IV.
"E hoomanao i ka la Sabati i hoano ai ia la. Eono la e hana'i oe i kau hana a pau; aka o ka hiku o ka la, he Sabati ia no Iehova no kou Akua, aole oe e hana, aole oe, aole hoi ko keikikane, aole hoi ko kaikamahine, aole hoi kau kauwakane, aole hoi kau kauwawahine, aole hoi kou holoholona, aole hoi kou kanaka e i komo iloko o kou mau ipuka: no ka mea, i na la eono i hana iho ai o Iehova i ka lani, a me ka honua, a me ke kai, ame na mea a pau maloko o ia mau mea, a i ka hiku o ka la oia i hoomaha ai; nolaila hoi i hoomaikai iho ai o Iehova i ka la Sabati i hoano ai ia."
I ka manawa hea ka hookumu ana i ka la Sabati?
I ka hookumu ana o ke ao nei, i ka manawa a ke Akua i hoonoho ai i ke kanaka ma Edena. Kinohi 1: 2, 3. Kanawailua 5: 12--15
Heaha ka Sabati: a no ke aha ia la? He la kaawale ka Sabati; he maaawa ia e hoomanao ai i ka mana, i ka nani a me ke aloha mai o ke Akua, i ka hana ana i na mea a pau.
Ua hooliloia ka la hea i ka la Sabati?
Mamua aku o Kristo ua hooliloia ka poahiku i Sabati no ke Akua; aka mahope mai o ke ala hou ana o Iesu mai ka make mai, ua hooliloia ka la mua i la Sabati, no ka mea, ua ala hou mai oia ma ka la mua. No ia mea ua kapaia ka Sabati ma Hoikeana 1: 10. Ka la o ka Haku."
Pehea ka malama pono ana i ka la Sabati.
Ua pono ma ka Sabati e waiho i na hana no ke kino, a e hoomaha maloko o na hana no ka uhane.
O ka pule i ke Akua; o ka heluhelu i ka olelo hemolele, o ka noonoo ia kakou iho, oia kekahi mau hana maopopo ma ka la Sabati. Ua maopopo hoi ka pule halawai ma ka Sabati, Hebera 10: 25; ua maopopo ka malama ana i ka poe mai, a me ka hanai ana i na holoholona, me ka hooinu ana ia lakou i ka wai, ke kupaaia lakou i ke kula. Luka 13: 10--16. O ke aloha ko ke Akua makemake, aole ka mohai. Mat. 9: 18. Aole makemake ke Akua ia kakou e waiho wale i ka mea mai ma ka hale, a hele nui i ka h ale pule ma ka la Sabati, ua pono e noho hookahi mea paha e malama i ka mea mai, no ka mea i mai la ke Akua, "O ke aloha ko'u makemake." O ke aloha hoi i na holoholona, aole he mea ole ia i ko ke Akua manao.
O ka hoomana ia Iehova oia ka hana pono a maopopo loa ma ka la Sabati. Ina i hoomana ole kakou ia Iehova ma ka la Sabati; ina aole kakou i hoomanao ia ua la la, i hoano ai ia.
Eia kekahi mau mea e haki ai ke kauoha e malama i ka la Sabati.
1. Ina i hana kekahi ma ka po o ka la malolo a ao, ina i lawaia paha, a hiamoe ma ka la Sabati, ua haki ia ia keia kauoha, aole ona malama i ka la Sabati.
2. Ina i noho wale kekahi ma kona hale, mai ole, aole hoi i hele i ka hale pule, ua malama ole ia i ka la Sabati. No ka mea ua maopopo ke kauoha e hele i ka h alehalawai. Hebera 10: 35.
3. Ina i hele kekahi i ka hale pule ma ka manao ma ka lealea, aole hoi me ka manao e hoomana aku i ke Akua ua hewa ia ma keia kanawai. J. S. E.
HE PALAPALA PONO NUI A NA LII PERESEDENA O AMERIKA.
He maopopo ia makou i ka nana ana'ku a me ka hoao ana hoi, a me ka hoike ana mai o na kahuna lapaau, o ka rama e inu ai, aole ia he mea e pono ai, aka he mea e hewa'i; a o ka haalele loa ana ia mea, oia ka mea e mahuahua ai ke ola o ke kino, a me ka pono o ka naau, a me ka pomaikai o ka lahuikanaka,--Ke hoi aku nei makou i ko makou manao, i ae hoole loa na kanaka o Amerika Huipuia, i ka inu ana i ka rama, o na kanaka ui a pau kekahi, alaila, e hoonui aku lakou i ko lakou pono iho, a me ka pomaikai o ko kakou aina nei, a me ke ao nei a pau.
JAMES MADISON,
ANDREW JACKSON,
JOHN QUINCY ADAMS.
MAKE.
Make iho nei ma ka la 18 o Aperila, o Louisa Maluole Nanaikalani, ka wahine a Mose Kalaniheana; he 47 paha kona mau makahiki. Aole i maopopo kona mai nui mamua; he naenae wale no a me ka wela o ka houpo. Ia la no hele ma kahi o na kumu a uwe ia lakou, a pau ka aina awakea wela nui mai ka houpo, papani mai ka hanu, holo malie ke koko anu na lala i mai la auwe kuu make, a kaili aku ia ka hanu.
Eia kona mai ua popo ke ake niau.
Make aku la hoi o Piimoku kekahi o ka poe opiopi palapala i ka la 18 o Aperila.
Make aku la o Kahololio, ka wahine a Kaeo, i ka la 20 o Aperila.
He mau la make nui keia ma Honolulu, aole nae i ka mai hookahi pono kakou ke hoomakaukau.
Ua make, ma Waimea Oahu, Feb. 16, o Hewahewa; Oia ke kahuna nui o Kamehameha i ka wa e hoomana ai i na kii.
Eha paha hebedoma kona mai ana; ua like kona mai me ko Kaahumanu mai hope loa.
I kona manawa e mai ai ua weliweli nui ia i ka hewa, a i kona la e make ai ua nonoi oia i kekahi hoahanau e pule pinepine i ke Akua nona, a ua pule no oia nona iho me ka weliweli.
Pomaikai ka poe lohe i ka ke Akua olelo i ka wa kamalii, ke malama lakou ia ia.
Ua paiia KE KUMU HAWAII ma ka mea Paipalapala a na Misionari, Honolulu, elua hebedoma hookahi pepa, o Wenede ka la e pai iho ai.
Eia ke kuai ana, hookahi makahiki $ ,50, a na mea e lawe i ka pepa a pau.
OAHU: MISSION PRESS.—R. TINKER, Editor. E. O. HALL, Printer.