Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 20, 28 February 1838 — Page 77

KE KUMU HAWAII.
HE PEPA HOIKEIKE I NA MEA E PONO AI KO HAWAII NEI.
"O ka pono ka mea e pomaikai ai ka lahuikanaka; aka, o ka hewa ka mea e hoinoia'i na aina."
Buke 3. HONOLULU, OAHU, FEBERUARI 28, l838. Pepa 20.

KE GEROUSA.

                Kumu. Heaha ka inoa o keia manu?
                Haumana. Aole makou i ike; no ka mea, aole manu e like me keia, ma Hawaii nei.
                K. He Gerousa, oia kona inoa. He manu ano e keia. Eha ona eheu, ma ka ai kekahi, he uuku nae. Aole hiki ia ia ke lele iluna me ua mau eheu la. Aka, me na eheu nui, e hiki no.
                H. Heaha la kela mea poepoe ma kona aoao? He puka paha; heaha la?
                K. Aole he puka; he eke ili no, he aa. Ane like ia mea, me he alani la. Pela ka nui, pela ka olenalena.
                H. Ehia o ia mea?
                K. Elua no. Ma kela aoao kekahi, a ma keia aoao kahi?
                H. He mea aha ia ia?
                K. He mea kani lio. Ina i hoopiha ia mau eke i ka makani e ka manu, a uhau me kona eheu ai, kani no, me he pahu kani la. Na ke kane wale no keia mau eke; aole na ka wahine. O kona mau eheu nui, ua loihi na hulu nui, e like me na hulu loihi o ka manu palahu. A maluna o kona poo he wahi lepe hulu, e like me ka mahiole.
                H. Mahea kona wahi e noho ai?
                K. Ma ka ainapuniole o Amerika. Ma Amerika akau, a ma Amerika hema no hoi.
                H. Heaha kana mea e ai ai? Ka io anei, ka ai paha?
                K. Aole ai ia ka io; he nui kana mea ai. Ka hua o ka laau oka, oia kekahi; he wahi hua ia ua like kona nui me ka welau o ka manamanalima. A ka hua ohelo, a me ka ohelo papa kahi; ka huita, a me ka bale, a me ka ota kahi; a me na mea a pau ke ai ia e ka moa maoli.
                H. Heaha ka waiwai o ia manu?
                K. Ua ono kona io a me kona hua; a, ua maikai hoi kona hulu. I ka nana an'aku, ua onauna kona kino, a ua maikai.
                E na haumana, e noonoo oukou, i ka lokomaikai o Iehova, i kona haawi ana mai i na kanaka na mea a pau e pono ai ko lakou noho ana ma ka honua nei Na manu, na ia, na holoholona, ka ai, ka aina, ka makani, ke kapa, ka hale, a me na mea a pau i lako ai na kanaka a kona lima i hana'i.
                Aka, o ka makana nui ana i haawi mai ai, o Iesu Kristo, kana keiki ponoi i kalahala no kakou, oia ka mea nui loa. E pono ia kakou a pau loa, na kamaaina, a me na malihini mai na aina e mai, ke manaoio ia ia; me ke aloha nui, me ka hilinai maluna ona no ke ola o ko kakou uhane. No ka mea, malaila wale no e hiki ai. Oia ka puka.
                Aloha oukou a pau. E. O. H.

HONOLULU, Feb. 12, 1838.
                Auhea oukou e ko Hawaii nei poe mihi ole, He aloha ko'u ia oukou. He umikumamahiku ko'u mau makahiki i noho pu ai me oukou, e hoike ana i ka olelo a ke Akua me ko'u mau hoalawehana. E hoolohe mai ia'u. No ke aha la e hoopaakiki hou ai oukou i ko oukou naau? Ua hiki mai ka Haku; ua kahea mai oia ia oukou, "E mihi." Ua hoakaka mai no ia, Ina aole oukou e mihi i ko oukou hewa e pau pu oukou i ka make mau loa, ma kahi e uwe ai a e uwi ai na niho a e pio ole ai ke ahi. O kona manao e mihi koke oukou, i ola koke.
                                "Ano mihi ai oukou."
                                Kauoha mai Iesu.
                No ke aha la oukou e hoopanee ai i ka mihi? No ke aha la e alia hou ai?
                                "Auwe ka poe i hoopanee.
                                A mihi ole no.
                                Ua puni i ka wahahee,
                                A make mau lakou."
                He lehulehu loa ka poe i make iloko o ka hoopanee wale ana i ka mihi, a he poino mau loa ko lakou, no ka mea, o ka mea i make iloko o kona hewa i mihi ole ia, "e mau loa no kona hewa," e mau loa no hoi kona hoopaiia ana e ke Akua ola. He mea weliweli loa ke loohia e ka lima hoopai o ke Akua ola. He nui no ko oukou poe e noho ana ma ka hewa, ina e mihi ole oukou i ko oukou hewa, aole hoi e huli io ia Iesu ka Mesia e ola'i, alaila, maopopo loa ka pono o ko ke Akua hoopai mau loa ana ia oukou.
                He hemolele loa kona kanawai, me kona hoopai ana. Aka, eia no ke Akua e kali ana ia oukou i keia makahiki hou me kona lokomaikai loa. "Eia ka makahiki o ka olioli no ka Haku." "Eia ka la e ola'i." Nolaila, e huli koke mai oukou a pau ano, "no ke aha la oukou e make ai?" E na mea hewa, e haalele i ko oukou mau hewa, e holo koke i ke Kalahala, ia Iesu e ola'i.
                Ke hoolahalahai nei ka Uhane Hemolele maluna o Hawaii nei, mai Hilo a Niihau, i keia makahiki hou, me kona makaukau e kokua ia oukou, ke imi oukou i ke Akua. He makahiki ano e keia no ko Hawaii nei poe kanaka. Ke holo nei kekahi poe i ka hale lana e ola'i, me he mau manu nunu la e lele ana i ko lakou mau puka komo. Ke hauoli mai la na anela ma ke alo o ke Akua i ka mihi ana o ka poe mihi io i ko lakou hewa.
                Ano, ua makaukau ke ola; no ke aha la e hoowahawaha hou ai oukou i ke ola loa? Ua akaka ko oukou hewa, he nui loa ia. No ke aha la e hoomahuahua hou ai i ka hewa.
                Ua maopopo hoi ka uku o ka oukou hana hewa ana. "O ka uku o ka hewa he make ia." No ke aha la e koho hou ai oukou ma ka hewa e make ai?
                Ua moakaka lea ka lokomaikai, a me ke ahonui, a me ka hoomanawanui ana mai o ka Haku ia oukou; no ke aha la e manao ai oukou e hana hewa hou aku ia ia?
                He makemake anei ko oukou e hoino hou ia ia, no kona lokomaikai nui ana ia oukou? Mai hana hou oukou pela. He hewa loa ia. E waiho i ka hana hewa, e ao i ka hana pono.
                Ke i mai nei no Iesu penei, "Eia hoi, ke ku nei au ma ka puka e kikeke ana,