Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 20, 28 February 1838 — Untitled [ARTICLE]

Hilo, Feberuari 14, 1838. Auhea oukou e ko kela aina| me keia aina. E ike oukou ina oihana ake Akua i ka nui.* Mainua, ua ike oukou 31 oia ka hoomaka ana, a ma ia hope iho, 104 a i keia wa 200 a keu aku Y i ninau ia. Ama ia hope aku, e ike oukou ika nui loa o ka hana a ka Haku. Ua like no kana hana ana me ke ahi e hoopau ana i ka opala, pela no kona hoopau ana i ka lealea a nie ua ano ino a pau, a me ka ona i ka awa, i ka haka, aole nae i pau loa. Ke puhi baka, aka, o ka poe e imi ana i ka pono, ua haalele aku lakou i na mea ano ino * pau.

Eik keia mea pono no u makua e ao aku i na keiki i keia wa, e aiakai ma ka pono a me ka hoonaauao a ka Haku, i ike ole iakou, i ka hoao ana i na mea ano ino, i ka lealea, i ka paa»; ni, i ke puhi baka, oia ka mea ino loa ke ao aku na makua. j Eia paha ke ao ana, ina he puhi baka na niakua, puhi no na keiki, hakaka na makua, hakaka no na keiki, hana makua i na mea pono ole, hana no na keiki. Pela no kela mea ino keia mea ino, he manao hoōpili kona keiki ke ike aku i ka hana a na makua, ina ma ka pono ka hana a na makua, hana no na keiki malaila. Eia kekahi mea hoike no oukou, e ka poe hookolokolo. E pono no oukou e hookolokolo nie ka pololei. Mai hoopili wale aku me ke akaka ole, he pono no c wehe a heino lea, a i ole ea, e imi no, a akaka alaila pono ka hoopili ana, niai hana piiikia oukou meka hookaumalia wale aku maluna o na kanaka. ' ; No ke aiha la ka hana ana pela? No ka makee paha i ka waiwai. No ka manao iho paha he mea ole nakanaka, 0 lakou no ka mea nui, aka, i ko ke A- | kua manap, ua like no, hookahi no ko- ! ko, hookahi ko kupuna. Eia keia. E pono no e hoopai like i ko keia aina i lio kela aina, i nn kanaka a ine na alii, aole e pono e hoomama ka uk)i ana i ko kela aina a hookaikai i ko keia aina a hooniama i ko na alii, a hookaumaha i na niakaainana. Ile inea pono anei ia ? Aole, he mea ia e huhu inai ai ke Akua ke hana pela ka poe luna kanawai. Eia keia e pono i na nlii a nie ka poe maiau, a ine ka poe noonoo e iiui i ka mea e pono ai ke aupuiii e lako ai a e waiwai ai, a e maluhia, a e naauao ai. () ka naauao oia no ka mea e lako ai ke aiipuni a e nialuhia ai. I ka manawa hea e ike ai kakou i ka noho nialiihia ana? I keia manawa 110 ka pono, i ike kakou a pau, a nolio aku keia hanauna me ka pono. Owai ka mea nana e imi i poe hooponopono i ke aupuni? 0 Kaahumanu 11, oia ko ke'lii nni kokiia, oia no ka mea e hiki ni keia oihana hooponopono. Na Kaapa. Hito, Punahoa, lanuaii 18, 1838. Ile i:ianao hooikaika i ka poe hana hewa a pau, i mihi lakou. Auhea oe, e ka mea moe kohke; E mihi koke oe, e haalele loa rka hew&, & i ole oe e mihi, Ea, e hoopai mai ana ke Akua ia oe 1 ka make inau loa, o kou kin'o, a me kou uhane pu iloko o ka lua ahi pio ole. : :

Auh«ft oe e ka wumih**, £ mihi koke oe i koa «ihue ana e haalele )oa, mai aihue hou oe, Ee, e hoihoi aku i ka mea au i aihue ai, i ka mea nana ia. A. i mihi ole oe, e make pu oe me kou kinoame kou uhane iloko o ke ahi aa jfnau loa, u kahi aole e make ko ilo, aole hoi e pio ko laila ahi." Auhea oe e ka mta hoopunipmi, a me ka moe kolohe, a me na mea like a pau. E mihi koke oe i kou hoopunipuni ana, a me kou wahahee ana, aka, i haalele ole oe, Ea, e make pu ana oe |me kou kino, a me kou uhane a pau pu iloko o ole, "oiakalua kaomi waina o kō ke Akua inaina, e hoopai ana i ka make mau loa." Auhea oe e ka mea noho uale, palaualelo, hana ole, pule ole i ke Akua, hoomaloka, mihi ole, aloha ole; E inihi koke oe i kou noho wale ana, mai hoopanee, mai kanalua, e hoole ioa oe i keia mau hewa a pau, a i haalele ole oe, La, e make pu ana oe, o kou kino, a me kou uhane iloko o ka lua o <;ehena, ilaila e uwe ai, a e uwi ai na iiuiho. Auhea oe e ka mea pulu laka\ a ine ka mea inu rama, a nie: ka nioa inu awa, a me ka mea iiiu ko, a ine ka maia, a me ka iiala awaaun, a nie ka waina, a ine ka ulu awaawa. E milii koke oe, ano, mai iioopaiiee, uiat""~knuHlua, niai k'iihe. inai palaka, inai i»aiu>a. E uiakaala, e kiai. A i ole oe e inihi, Ea, e uiako ana oe, o kou kino, a ino kou iihane pu iloko o ka lua nlii pio xi!e. Auhea oe e ka mea e heluheiu ntta i keia manao, e heluhelu pinepine oe me ka iioonoo pnno i ka pili pono nna o keia olelo ia oe. lua he kanaka pono oe, Ea, aole e pili keia olelo ia oe; aka, ina hn kanaka hewa oe, ua pili ikaika keia inanao ia oe. Auliea oe eka mta l:uamvamu y a nie ka hoopaapaa, a ine ka hakaka, a me ka hoomaau, a me na inea ano tike a pau. E inihi koke oe, ano, uiai hoopanee aku, e haalele loa, mai hana hou aku. Auhea oukou a pau loa, eka poe moe kolohe, ame ka poe hoopunipuni, a me ka poe iioho wale, a ine ka ailiue, a ine ka poe ona, a me ke kuainiiamu, a me na inea ao like a pau. Eia ko'u manao ia oukou a pau loa, e hoolohe mai. Mai hana hou oukou. l U ' oki . ,oa - UU ' oki ' en ' E huli mai. Mai hele hewa hou, Mai paani ma ke kae oka pouli maii." E haawi kpke i ko ou kou mau naaii ia lesu,e lilo oukou i poe paulele ia ia, i poe hooilina pu me ia, i poe kokua ma kona aoao, me k(toukoirnaau a pau. Pela e pono ai pukou, e pomaikai ai ko poe uhane. Pau keia wahi manao. Na Samuela Haamio.