Ke Kumu Hawaii, Volume III, Number 21, 14 March 1838 — Page 84

Page PDF (975.13 KB)

84 KUMU HAWAII. (MARAKI,

 

walu o ka makahiki i Hawaii, Ue makou i ke aloha ia ia, Ainoa iho la makou, kumakena iho la, nou ae la ke kapu o na'lii. Oia ka'u mea i ike ai i ko'u noho ana me Kamehameha iloko o kona aupuni, pau ia.
Na GIDEONA LAANUI.
 

HILO, Punahoa Feb. 10, 1838.

                Elua ano nui ma keia manao elua. Eia ka mua. O WAHOU kekahi, a o WAKAHIKO kekahi.
                Eia na hana o Wahakahiko; Ilalo no e moe ai, e noho ai, e ai ai, me na lima no e miki i ka ai.
                Eia kekahi. He wahi malo no ko ke kane, he pau ko ka wahine, a he kuwelu
ko ke keiki, he wahi kihei kahi kapa, a he hele wale kekahi, aole wahi kapa i kekahi manawa, aole papale, aole kahi ka lauoho, he lauoho pokopoko ka wahine, a he pukai hoohiehie nae.
                Eia kekahi. He hale maoli, he puka haahaa, aole puka makani, he puka opala nae kekahi puka, aole paku o loko, aole keena, he moe pu no na kanaka o ka hale hookahi, he uluna lauhala ka uluna kahiko, a he laau kekahi, kahuna no iloko, noho pu no me na holoholona, ai pu no.
                Eia kekahi. He auau pu no kane me ka wahine, aole malo, aole pau o ka wahine.
                Eia kekahi hana kahiko. He moe ilio no ke kane me ka wahine, aole mare ia, he moe aikane kekahi, he hoowahine kekahi. Eia kekahi. He waa maoli ka waa kahiko, he nui loa na mea kahiko, aole e pau i ka hoakaka ia, no ka nui loa. Eia ke kumu o keia mau hana, o ka naaupo o kanaka kekahi, o ka molowa, a me ka noho wale, nolaila mai ka ilihune, a me ka pelapela o na hale. Eia ko'u wahi manao ia oukou a pau loa. E haalele ae kakou i kekahi mau mea ano ino a pau, hilahila wale ko kakou mau mea ano ino kahiko.
                Wahou. Eia kekahi mau hana o wahou. He hale laau, he hale pohaku,
he hale lepo, he mau puka makani,he mau keena maikai, he moe lewa, he papaaina, he noho, he pa, he pahi, he o, he puna, he kiaha.
                Eia kekahi, he pela moe, he uluna pulu, he pahu; he buke, kela mea keia he nui loa.
                Eia kekahi, He moku ka waa hou, he waapa kekahi.
                Eia kekehi. He lole wawae ko ke kane, he palule, he puliki, he lakeke, he kamaa, he papale. He a-ikane ko ka wahine, he mumuku, he pukiki, a he papaleooma, he kahio, a me kela mea keia mea no o ka wahine. He nui loa na mea o wahou, aole e pau i ka hoakaka ia, no ka nui loa.
                Auhea oukou, o ka naauaoia wale no ka mea e lako ai i keia mau mea, aole no ka molowa, a me ka palaualelo. Auhea oukou e ka poe e heluhelu ana i keia manao, e heluhelu oukou me ka noonoo pono i ka pili ana o ke ano o keia olelo ia kakou. Eia kekahi manao ninau ia oukou, O ka wa pono i ko oukou manao, o ka wakahiko anei, o ka wa hou paha? I ko'u manao o ka wa hou ka pono loa. SAMUELA HAANIO.
 

HILO, Punahoa, Deb. 9, 1838.

                Auhea oukou e na kumuao kula mai Hawaii a Kauai, e hoolohe mai. O ka hooponopono ana o na inoa o na haumana, penei ke kakau ana, e like me na hua palapala, a, e, i, o, u, a pela aku no a hiki i ka w.
                Eia kekahi. O na wa 5 malama ae o na inoa o na haumana, o na la kula 5 ia o ka hebedoma hookahi, a malaila e kiko iho ai ke kumu i na inoa o ka poe i hiki ole mai i ke kula i kela la i keia la.
                Eia kekahi. O ke kahea ana o na inoa o na haumana, penei ka pono o ke kahea ana, hookahi hebedoma 1 haumana e kahea ai, aia ma ka A e hoomaka ai, a pau ia, ma ka E, a pela aku no a hiki i ka W, alaila, hoi hou no ma ka A mai.
Penei. 1 2 3 4 5
Aea,
Ezekiela,
Ioba,
One,
Ula,
Honolii,
Kuahopu,
Lahaina,
Mahoe,
Naili,
Pohano,
Waiunu,
SAMUELA HAANIO.
 

HE MANAO HOOIKAIKA.
HILO, Punahoa, Ianuari 11, 1838.

                Eia kekahi manao hooikaika i ka poe e manao ana ia lakou iho he poe pono, a hoowahawaha aku ia hai. Ina paha he hoahanau, a he mea hooikaika paha a manao, ua pono kana hana ana, a me kana olelo ana, a me kona manao, a me kana pule ana i kela la i keia la. Ina paha i hana i kekahi hana me ka hana hookamani, a huna i kekahi hana pono ole ana, hakaka malu paha, a kui aku paha; a nahu aku paha, a hahau aku paha i ka laau, a hana ino aku pa ha ia hai. Mai manao ia, ua pono kana hana ana. Ina olelo kekahi i ka olelo lapuwale, olelo lealea paha, kuamuamu paha, wahahee paha, hula paha, olioli paha, kake paha, kela mea keia mea like a pau; Mai manao ia ua pono kana olelo ana.
                Eia kekahi mea pono ole ma ka pule ana, o ka pule ana me ka mahiki ana o ka manao i ka manawa e pule ai, manao i ka waiwai paha, i ka hana paha, i ka ai paha, a me ka ia, a me kela mea keia mea o ke ao nei. Mai manao ia, ua pono kana pule ana pela, e like me ka Iesu olelo ma ka Mataio 6:24. "Aole nae hiki i ke kanaka ke malama i na Haku elua: no ka mea, e hoowahawaha ia i kekahi, a e aloha aku hoi i kekahi, a i ole ia, e hoopili aku ia i kekahi me ka haalele i kekahi. Aole e hiki ia makou ke malama pu i ke Akua a me ka mamona.''
                Eia ka kakou pono e hana ai; Ina i manao oe he kanaka oe no ke Akua, ea. Mai hana oe me ka manao ole, a me ka manao kiekie, o hoohaahaaia mai e ke Akua, e like me ka Iesu olelo ma ka Mataio 23:12. "O ka mea e hookiekie ae ia ia iho, e hoohaahaaia iho no ia, a o ka mea hoohaahaa ia ia iho, e hookiekieia oia," a me ka Luka 18: 11, 12. Ku aku la ka Parisaio oia no, a pule aku la penei. E ke Akua ke aloha aku nei au ia oe, no ka mea, aole au e like me na kanaka e, ka hookaha, ka pono ole, ka poe moe kolohe, aole me keia lunaauhau: pauku 12. Elua ko'u hookeai ana i ka hebedoma hookahi, ua haawi hoi au i ka umi o ko'u waiwai a pau.'' Mai hoohalike kakou me ia. Penei ka kakou pono e hana ai, e like me ka lunaauhau Luka 18:13. "A o ka lunaauhau hoi, ku mamao aku la ia, aole hoi i leha iki kona mau maka i ka lani aka papai iho la ia i kona umauma iho, i aku la, E ke Akua, e aloha mai oe ia'u, i ka mea i hewa.'' Pau keia wahi manao. Na SAMUELA HAANIO.

                MAI AMERIKA MAI. Holo mai, no Bosetona, ka moku kalepa, o Factor, Pearse ke alii.
                HALAWAI LOA MA EWA. Ua hoomaka ia i ka la 26 o Feberuari. Hookahi hebedoma ka loihi.
                HALAWAI LOA MA LAIE. E hoomaka ana ia i ka la 13 o Maraki.
 

                Ua paiia KE KUMU HAWAII ma ka mea Paipalapala a na Misionari, Honolulu, elua hebedoma hookahi pepa, o Wenede ka la e pai iho ai.
                Eia ke kuai ana, hookahi makahiki, $0,50, a na mea e lawe i ka pepa e pau.
 

OAHU: MISSION PRESS.---R. TINKER, Editor E. O. HALL, Printer.