Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 4, 18 July 1838 — Page 16

Page PDF (913.14 KB)

16 KUMU HAWAII. (IULAI,

 

loaa i ka mai kekahi kanaka hoikaika ma ka pono, i ka mai lolo. He kanaka hooikaika kahiko ia, mai ka wa mai o Mi. Kekulita, a me na lunaolelo e ae i noho ma Hilo nei. Ua pau ka hana ikaika a kona kino; nui ka popilikia i loaa ia ia, ia manawa. Ua waiho hemahema ia ma kona hale iho ia kakou hoahanau kanaka; aka, i ke Akua, aole ia i hemahema ia ia; no ka mea, o ka uhane oia ke kula pau ole ma ka lani, lilo ole, popo ole. Ia wa, ua hele pinepine aku na hoahanau e halawai pu me ia; ua kokua kona kaikaina i kona hemahema, aka, ua kunukunu ka ke Akua malama me kona aloha, ua hoea mai ia i ka la maluna o ka poe pono a me ka pono ole. A pau ia noho ana makai o Punahoa, amo ia aku ia mauka lae laau, o Lama, malaila ia i noho ai, a nalowale. Pii aku kekahi hoahanau wahine i ke ie papale; hoi mai ia e waiho ana ma ka hale kua.
                Aloha aku la ia ia, i aku la, ua haalele paha oe i ke Akua? I mai la ua mai lolo ia, Oia paha, ke ike mai la no hoi oukou; aka i ko'u manao ana aole a'u hana ma ke kino i kela hana i keia hana. A pau ia, kauoha aku la ia, Aloha aku oe ia Keaniho, a me na kumu a oukou. I ka la aha o Ianuari, o ke kolu ia o kona makahiki o ka moe ana o ua mai lolo la.
                Pii aku la Mi. Koana e halawai pu me ia, e waiho ana ia ma kuamoo ma kahuna umu, aole moena, aole wahi kapa. He wahi opa wela kahi kapa; aloha aku la ke kumu ia ia, olelo mai la ua mai lolo la ma kekahi olelo paa naau ia ia, Mataio 25: 34. "Alaila e olelo aku ke alii i ka poe ma kona lima akau. E hele mai oukou e ka poe i hoomaikaiia no oukou mai ka hookumu ana mai o ka honua. No ka mea, pololi iho la au, haawi mai la oukou i ai na'u; make wai au, a hooinu mai la oukou ia'u; he malihini au, a hookipa oukou ia'u; he kapa ole ko'u, a hoaahu mai la oukou ia'u; mai iho au, a ike mai la oukou ia'u; maloko hoi o ka hale paahao, a hele mai la oukou ia'u." I aku la ke kumu, Ina paha e hiki oe i kai, e kokua aku au ia oe i ka'u wahi mea uuku. I mai la ia, Aole paha wau e hiki aku. I ke kolu o ka la o Ianuari, pii aku la kekahi mau hoahanau e auamo mai ia ia, a noho ma Ponahawai luna. Hele aku la na kumu me ke kokua aku i kona hemahema, a hoauau ia ia me ke sopa; ua manoanoa kona ili, elua paha ona auau ana i keia mau makahiki elua i hala iho nei; ua moe ia ma ka moena, ua aahu ia i ke kapa a me na mea e pono ai i keia ekalesia ma Hilo nei, o ka poe i komo hookahi 104.
                Auhea oukou, e na hoahanau. He poe mai lolo kakou a pau loa, e na'lii a me na kanaka a pau o keia pae aina. He mai lolo kakou ma ke kino, o ka mai lolo ma ka uhane. Ka mai weliweli, oia ka mai e uwe ai a e uwi ai na niho o kakou iloko o ke ahi lapalapa. E aho paha ka moe ana o keia mai, he wahi apana moena, a he wahi welu kapa, a me ka ai, a me ka wai, a me ka hale; aka, maloko o ka po, aole moena malaila, aole kapa, aole ai, a me ka wai; o ke ahi lapalapa oia ka ai a me ka wai ahi no. Nolaila, e aloha aku kakou ia Iesu i ka mea imi mai ia kakou i ka poe i noho wale e hoola, oia ka mea hookipa ia kakou ma kona aina nani.
                Pomaikai ke hookipa ka Haku i na mai lolo uhane iloko o ka ekalesia mau loa ma ka lani. E na hoahanau e nana aku kakou i na mea popilikia. No ka mea, ua olelo o Iesu, "he lua ko na alopeka, he mau wahi noho ko na manu o ka lewa, aka, ke Keiki a ke kanaka aole ona wahi i hoomoe ai i kona poo." KUAHOPU.

MAKE.
NO KA MAKE ANA O KAHOOKIEKIE.

HONOLULU, Iulai 11, 1838.
                Aloha oe e Peleuli e noho la ma Lahaina. Ke uwe aku nei makou ia oe.
                Aloha no hoi kau mau keiki, a ke Akua i haawi mai ai ia olua. He Akua lokomaikai ia, he hemolele kona mau aoao a pau. Kiekie loa kona manao maluna o ko kakou. He pono ke haawi ia kakou iho iloko o kona mau lima maikai.
                Eia ka'u mea e hai aku nei ia oe. i ka iwa o ka la o keia mahina, holo aku kau kane, Kahookiekie me Kauukualii ma, e hele i Waialua. Pau ka aina kakahiaka holo lakou maluna o na lio, a aui ae ka la, i ka lua o ka hora holo aku wau, e ike i ka maio ke keiki a Mi. Loka i Waialua, a po, loaa lakou ia'u ma ka hale e ku hookahi ana makai iki aku o ka pohaku hailiili. Wela  ka la ia la, (82 ) kahe nui ka hou o ko'u lio.
                O Kahookiekie ma ua auau lakou i ka wai ma Kipapa i ke kupono o ka la, a holo aku no, a napoo ka la, holo pono ole ka lio o Kahookiekie, haule ia ilalo, aole ka hou iluna, a lawe lakou ia ia i ka hale e ku hookahi ana makai aku o ka pohaku hailiili, e hoomaha ana o Kanukualii malaila. Olelo mai la oia, Holo ino kou lio a haule oe. I aku la Kahookiekie, "Aole haule i ka lio, he ano e."
                Ia manawa, aia no wau ma ke kahawai, ma Kaukuanahua, i ka napoo ana o ka la, a poeleele, loaa oia ia'u e oni ana, e hanu nui pono ole ana, me ka ho, he hiamoe hiki ole he hoalaia. He huki kekahi, a he luai hoi. Uwe aku la au ia ia me ka leo nui, aole ia i aloha mai. Olelo lakou ia ia, "Eia ke kumu, o Binamu;" aole ia i hoomaopopo mai.
                Ninau wau i ka eha. I mai lakou, "Aole eha. Manao iho la, aia ma kona poo, maloko o ka lolo ka mai, pahu aku la au i kona lima, a kahe he koko. Ia manawa puka iki kekahi mau olelo, aole kupono ke ano, a o kekahi hua ua pono no, i kana i ana mai, "Aole hewa ke Akua." A o kekahi me neia. "Ke kuauhau o ka hanauna o Iesu Kristo, ka mamo a Davida." Kuhi makou ua oluolu iki. Holo aku maua me Aarona i Waialua 5 paha, 6 paha mile, hoomakaukau wau i ekolu pepa laaulapaau nona, hoi mai o Aarona, aole i komo ka laau, a huli ke kau, ke kolu paha o ka hora, make no ia, 7 paha hora mai ka wa i haule ai ka lio. A, kakahiaka ka hoi mai makou, a ua amo mai lakou i ke kupapau ma ka manele a Waiawa, a mailaila mai ma ka waa. A i keia ahiahi, kanu makou i kau kane, ma ka ilina ma Honolulu nei.
                Eia ke kumu o ka olelo o ka olelo a'u i hoike aku ai iloko o ka luakini i keia ahiahi, "Nolaila e noho makaukau hoi oukou no ka mea, e hiki mai ana ke Keiki a ke kanaka i ka hora e manao ole ia e oukou." [Luka 12:40.]
                He kauoha pono keia no kakou a pau. Malaila kakou me ka ae pono aku i ko ke Akua manao.
                He aloha ko'u i ka poe hoihoi mai i kau kane me ka malama ia ia. Aloha ka wahinekanemake, e noho ana ma ka aina e ma Maui. Aloha na keiki makuakane ole. Na ke Akua oukou e malama mau mai. E kulou hoomaikai oukou imua ona. Na kau kumu aloha, H. BINAMU.