Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 23, 10 April 1839 — OLELO HOOIKAIKA. [ARTICLE]

OLELO HOOIKAIKA.

No KA IIOIKE ANA 1 KA MANAO. Ke lioike aku nei au i ko'u manao ia oukow, e hoolohe mai ana. Eia ko'u mniino: L'a hni aku au ia oukou i kuu mn nno nuunun. A pehea aole oukou i lolio, ikuu nmnno ana. Ua lohe;poiiiaikni ino kakou i ka lohe a malama, aole e liio ka lolie i inea ole; aka, o ka lohe ure ka hoomaopopo a nialama, oia ka pono lon. Ai pehea oukou ika lohe ana, iin inaluma anei i ka lohe aika ike ana, iim hoomnopopo anei i ka ike.' Aole anei i liaawiin iiini ka pepeiao i inea hooloIk> a me knmaka hoili inea ike? a me kn iiina lioi i inea lawelawe, a me kn wnwne hoii i mea liele? I haawi mni niH'i ko Akun i ka limn i mea aihue, a i kn iumU:i anoi i mea kuko? Aole loa. I linnwni mai ke Akua ia mau mea imea e piino ;ti ke iknnnka i ole e hemahema. Nolniln en, lie nui loaikonu lokoniaikai mni ia knkou, i kona haawi ana nini in inn'i mea e p<»no ai ko kakou nolio ana; nolnila. he pono no ia kakou e alohn ;ik'i ia ia. nole o ke aloha ine ka wahn, aka o ke alolm ine ka naau a pnu loa. oia kolin enloha inai ai me ka olioli nui o kona nanii; aka, o ke aloha liookamani aole loa ia e hoolol|emai, hoopailua loa maiia. Nolaila, e hana kakou nm ,ia niea e hoopnilua ole mai ai oia. Eia na mea e hoopailua ole mai ai oia, o ka pule ma kahi malu, oia ka mua; o ka hoohaahaa imua o kona alo, oia ka lua; o ka noho me ka hookamani ole, oia ke kolu; o ka malama pono i na kanawai a pau oia ka ha, Ahe nui rio aole e hiki ke hoakaka aku no ka nui loa. Eia kekahi, no ka poe koho ia lesu i

keol&a lte I* i»4a-' iei.*;; me ka homn«opopo i kft kil naala,kahM>di^ ka hoo|)tiiiipuni, ka paiaka, 1» hookiekie aku ia hai, ka mnnao iho ua |Ntao; oia na aia e hei« «i kakoo he nui no, aole e pau ke hoakakaaku no ka nui loa. Eia tio hoi kekahi, mai nianao oukou ua lilo i poe kauwa na ke Akua kenoho kakou me ka niihi.oleu ame ka pule ole, a me ka hoomanaoole aku iaia, i kela la.i keia la i kela po i keia po, aole loa kokou e liloli kauwa nana hana kakou pela, aole ioa; aole no hoi ia e hoolohe inni i ka Inkou pule ke pule aku ia ia. Eia kekahi, no ka poe i hoole ia lesu, aole iāe lilo i Haku no lakou. Auhea oukou e ka poe e hoole ia lesu, nole ia e Alīi maluna o oukou, e hoolohe mni oukou i keia nianao. Ke ninau aku nei au ia oukou, owai la hoi ko onkon Haku? o Icsu anei, a o Satana paha? I kuu nianao o Satana no; oia no ko oukou haku, e ka poe hoowahawa ia lesu, ka poe koho ole ia i.i, ka poē uiihi ole no ka hewa, ka poe minaminai ole i ke koko o ke Keiki n ke Akua nui, nona ka uinna e hiki ai ke lioopau i ka lani a ute ka lmmia, a ine ke kai, a me na mea n pau loa 4i kona lima i hnu'a ai, ka poe afoha »»lt\ ka pne hoole i ka luahi, ka poe hoole i ke nla lion ana mni o ka poe niake, ka poe i lohe piuepinp i ko ke Akua leo aloha, ikonalien niia iinii nie nein, huli. e liuli, iu» ke aliia la oukon e make ai? A iko knleou |t;i!ie ana i konn leo, huli ko kakou kua i:i ia, pnpniii kakoii i nn pepi-iao o knkou, hk'owahawnha maoii aku no iaiame ke ku e. Auheaoiikou, e nn hnunHinn kamnlii maloko o ke Kulaiiui nei, kai ,io i laweia tu:ii nukou inai loko tnai o ka po|i o ko oukou niau uiakua, e iiui i ka nnanao; a o ka iiaauao hea kn oukou e iuii nei? o ka naauao ma ke kalai waa nnei? a ma ka lawaia anei? a ma ka pii pali nnei a nia heeholua anei? a ma ka heenalu anei? aole ia oka oukou naauao i hele mai ai e imi ae a loaa. Eia ka oukou mea i hele mai ai e iitTi a naauao; o ka Helunaau, o ka Hoikehonua t o ka Mooleloekaleßia, a me na mea a oukou iao ia ai maloko o ke kula, oia ka'u naauao la i ike e na hoa, o ka ka naauao mau mea

ea, oia ka naauao pono, aka, aule ia he mea e ola ai ka uhane, he mea uo ia e ikaika ai ke apuni a he mea nohoi ia e ponoai kanohoana o na kanaka a e maikai ai ka aina;no ka mea, inaaoieenaauao na kanaka, oole loa emalu ka aiua, lilo loa ka aina i inea haunaele, inoino ka noho ana o na kanaWa, no ia mea o ka naauqo io no ka mea e pono ai, aka ca, aia ka na&uao nui ma ka lani, oia ke kumu o ko-Soloitiona nuaoao.. A pe>hea kakou, ke makilo aku nei anei kakou ua naauao la a Solotnona i imi aku ai iiie ke aloha aku i ke Akua? a me ka hoomaikai aku ia ia, i ka mea nana i haawi mai i ka naauao nona. Ke hana nei anei kakou e like me ka iini i ke kumu o ka naauao o ke Akua? a like me ka uhane i imi ai i kona hale o ke kino; pela hoi ke kanaka i imi ai i kona naauao o ke Akua. Nolaila ea, e huli kakou i ke Akua i ke kumu o ka naauao i hoikeia niai ai, aole o ka huli l»ne ke kino, o ka luili me ka naau a pau, 0 ka haawi aku i na lala a pau o ke kiiio, haawi aku i ka lima ,nona v ō ailtae, haawi aku i ka waha noaa, o hoopiuiipuni, o olelo wahahee, o olelo i na inea ino; haawi aku i ka wawae nona, o hele hewa; pela no i na lala a pau o ke kiuo. Auhea. oukou, e ka poe haipule, e hia a oukou inea e lawe nei? hookahi anei ina hookahi ea pono? no ka inea, ua hoikeia inai ka liewa o ka lawe papalua, ina i lawe papalua kekalii mea haipule paha, kekahi ckalesia paha, aole loa he pono oia, e hooliloia auaiuM ke kea o Kristo i inea ole, pela inai ka olelo a Paulo i ka poe ma Koriueto iniia. Mokuna 1: 17, penei, ua olelo la, "Aole 1 hoouna mai o Kristo i.a'u e bapetiso, aka, e hai i ka olelo maikai, aole ina kc akamai i ka olelo o hooliloia ke kea o Kristo, i mea ole''. Ma ua olelo la, ea kupu mai la ka minao lioomaopopo i loko o'u, he oiaio loa no kela olelo a Paulo i olelo nini ai, o ua <i!olo la, ea, he oleloia e kuhikuhi ai ia kakou aole e laue papaiua kakou, aka, i lawe kakou i ka iuea hookahi, alaila lilo io kakou i poe k:-uwa na ke Akua; aka ea, he hoole kauaka okoa aku no ko'u, no ka mea*, aole akaka iki ka hua o ka kakou laau, o kekahi niau mea, hakaka no, hoopapa no hoi kekahi poe, lalau kekahi io ia nei r noho mi-j hi ole, aole naauao i ke ola o ka uhane ma o lesu la, hoomaunauna i ka manawa ine ka uhauha. No ke aha la keia hana anano ika loaaole mai paha o ka make i ke kino? No ka uiea ua ike au i kekahi poe i loaa ka mai i ke kino, e kii ana i ka laau i na kumu, aka ea, aole kii iki i laou no ka uhane no ka mea make ole, kii no i laau nokekinopau

kokk UiTno kek»hl t lce iuiMtu mktti »« do mii oukou; ®ou hoa i kaihi o o kn la,«ou hoa i ka makani ltpo, e<m hoa i kc anuanu a ke kakahiaka, no ke aha la hoi kakou c hoopaakiki nei i ko kak >u naau? Eia ia kakou ka hoopaakiki i ka pne hune, kai no ia Aueru n»a ka lioopaakiki i kai poe waiwai, i ka poei lakoi na meao ke kino, nui na mat ua, nui na hale, he muu hale maikaipahako lakou ma ko lak<Mi aina. uka ea, haalele lakou ia uiau mea maikai a hahai i ka mea niaikai ma ka laui. Aia kakiuu hoi, kuhikuhiia inai ke ola, aia ma ka nīanaoio ia le»u, kikiwi ko kakou mau poo ilalo, huli ke kua i ka mal a o ke Akua, luluu kakou iloko o ka lluahi, a hiki mai kahi niakau iki holo hehena aku la ma kahi malu pule akuii ke Akua aoleloaiae hoolohe mrii. Liahainaluna. Na Upuni i.