Ke Kumu Hawaii, Volume IV, Number 24, 24 April 1839 — Page 94

94 KUMU HAWAII. (APERILA,

                Pela no ka nui o kanaka ma keia pae aina, noho no ka nui o lakou me ke kuhihewa a me ka hoopunipuni ia lakou iho no. Manao lakou, ua lilo io lakou i poe kanaka nona, me ka mahalo iho ia lakou, e hana ana i ko lakou manao kiekie maloko o na oihana a Iesu. Oia ka makapo nui loa o kanaka ma keia pae aina a'u i ike ai.
                Manao ae la kekahi poe, e hiki no ia lakou ke lanakila maluna o ko ke Akua ikaika a me kona lima mana; nolaila hookiekie wale lakou maluna ona me ka manao iho e hiki ia lakou ke komo iloko o ko Iesu aupuni ma ka lani me ka lima ikaika. Manao kekahi poe, aohe Akua, aohe nana i hana i ka honua a me na lani a me na hoku he nui wale, a me na la. Aole loa e pau i ka hai aku na manao kuhi hewa o kakou, no ka nui loa. Auhea oukou a pau, na mea i manao ia lakou he mau enemi no Iesu Kristo. Aohe inoa pili pono e aku ia kakou. O ka nahesa a me ka moonihoawa, na mea nahu wale no.
                "A o ka poe i luluia ma kapa alanui, oia ka mea i lohe i ka olelo no ke aupuni a me ke ola me ka hoomaopopo ole i ke ano; alaila hele mai no ka mea ino, a kaili aku la i na mea i luluia maloko o kona naau. O ka mea i luluia ma kahi hapaha, oia ka mea i lohe i ka olelo, a hopu koke iho la me ka olioli." Aole nae aa iloko ona e mau ai, nolaila ua pokole kona kupaa ana a me kona malama ana i ka Iesu olelo; a hiki mai ka hoino a me ka popilikia a me ka hoino ka olelo, alaila haule koke iho la ia.
                "A o ka mea i luluia ma kahi kakalaioa, oia ka mea i lohe i ka olelo, a na ka manao nui ana i na mea o keia ao, (i ka ai a me ke kapa a me kela mea keia mea o ke ao nei) a me ka hoopunipuni ana o ka waiwai, a kinai iho i ka olelo a lilo i mea ole." O keia poe a pau la ea, he poe enemi lakou i ke kea o Kristo, he poe kauwa ponoi na Satana ko Iesu enemi nui.
                "A o ka poe i luluia ma kahi lepo maikai, oia ka mea i lohe pono i ka olelo me ka hoomaopopo, a hua mai i ka hua, he pahaneri ka kekahi, he pakanaono ka kekahi, a he pakanakolu ka kekahi." Oia ka poe i lohe a malama ia e like me ko lakou lohe ana, ka poe kahea mau aku ia ia i ka po a me ke ao, ka poe aloha o ka naau ia ia me ka paulele io aku i kona inoa hemolele, ka poe ku e i na manao lapuwale a pau o kanaka, ka poe naau palupalu me ke akahai a me ka noho malie; ua kapaia lakou o ka manu nunu o na hipa hoolohe i ka leo aloha o ko lakou Kahu.
                O keia ka poe e hoohua nui mai ana i kona manawa, a o kona lau hoi aole loa ia e mae ana. Pela no ke ano oiaio o ka poe pono a pau ma ka honua nei, aole lakou kuhihewa ma na mea e pono ai ko lakou mau uhane; no ka mea, na ka Uhane oiaio e noho ana iloko o lakou ma na mea a pau e pono ai ko lakou mau uhane. Aole lakou molowa i ka imi i na mea e pono ai kona aupuni ma ka honua nei, a he nui ko lakou aloha i na uhane o kela mea keia mea e make ana. No ia mea, imi nui lakou i na mea e hoolaha aku ai kana olelo ma kela wahi keia wahi, me ke kokua aku mamuli o kona makemake, a hele maoli aku no hoi e hana, me ka hoike pono i ko Iesu inoa ia lakou. Pela ke ano o ko Iesu poe oiaio ma ka naau.
                Pela o Paulo, nui kona hooikaika ana ma na hana pono a pau, aole oia i molowa i ka hele aku, e hoike i ka makemake o kona Haku i kona manawa i noho ai ma ka honua nei. Hele aku no oia ma kela wahi keia wahi e hai ana i ka ke Akua olelo ma na aina a pau ana i kaahele ai. Aole ona makau i ka maloeloe a me ka wela o ka ia, a me ke anu, a me ka pololi, a me ka hune, a me na popilikia e hiki mai ana maluna ona, aole makau imua o ka maka o na'lii a me na kiaaina, aole oia i makau i ka hoinoia mai no ko Iesu inoa, no ka me,a ua paa kona manao, e hele a e hana mamuli o ka makemake o kona Haku.
                Ma keia mau wahi a pau ana i hele ai, aole oia i hele no ka makaikai, aka ua hele no oia e hoike hele ana i ka Iesu olelo imua o na'lii a me na kanaka hewa, na kane a me na wahine, e komo ana i kela halehalawai i keia halehalawai, me ka hoike wiwo ole aku i ko Iesu inoa maikai. Ua olelo oia, ua nui ka hoino mai o na'lii a me na kanaka ia ia, ua nui kona luhi a me ke kaumaha. E nana i kana olelo ma 2 Korineto 11: 23—28.
                Ma keia mea, i maopopo ai ia kakou ke ano o ka naau oiaio, e like me kana hana. Ua maopopo ka nui o kona hoinoia mai a me ka luhi o kana hana ana. Pela kuu manao ia kakou a pau ka poe e manao ana e hahai mamuli ona, e pono kakou he malama i na mea a pau ana i kauoha mai ai e hana. Aole e pono ke koho wale no kakou ia ia ma ka waha, aka e hoole ana oloko i ka mana o ke Akua. Aole pela kona poe ponoi; penei ka lakou hana ana, imi nui lakou ma kana olelo, i maopopo ia lakou ko lakou ano iho, a kahea aku no hoi i ke Akua e hoike mai i ko lakou hana hewa ana, i hiki ia lakou ke ike a haalele me ka mihi io o ka naau. Aole lakou makemake e hoapono no iho ia lakou, me ka mahalo iho ia lakou; aole lakou hookiekie; a i na hookiekie lakou, maloko no lakou o ka Haku e hokiekie ai. S.P.K.

LAHAINALUNA, Dek. 28, 1838.
NO KA AIHUE.
No ka mea hana a me ka mea palaualelo.

                O ka mea hana, hana aku no ia me ka manao e loaa mai kona waiwai no kana hana ana, a hoomau no ia i kona hana ana me ka manaka ole, a maopopo ia ia he mea pono ia. Alaila, hana ia a nui kona waiwai me ka hoahewa ole ia mai e hai, no ka mea, nona ponoi iho no kona waiwai, aole no hai mai, aole no hoi he waiwai aihue kona. Nolaila, hana aku no ia e like me kona makemake iho, a loaa mai ia ia ka waiwai a nui loa. A ike ke kanaka palaualelo hana ole, ua nui ka waiwai o ke kanaka hana, manao iho la ke kanaka palaualelo, e kii e aihue i waiwai nona, i loaa mai ia ia kekahi waiwai o ke kanaka hana.
                I kona kii ana e aihue, hele oia me ka wiwo ole, a kokoke i kahi i waiho ai ka waiwai. Komo oia iloko o ka hale paha, me ka wawae nihi a me ka maka aloalo io a io, ina i pakele mai oia i ka mea nona ka waiwai, olioli no oia, a manao no e hana mau ma ia hana. Aka, i loaa mai oia i ka mea nona ka waiwai ana i aihue ai, alaila loaa ia ia ka makau mai, no kana aihue ana. A loaa no hoi ia ia ka popilikia, a me ka ehaeha loa o kona kino, no ia hana ana. Nolaila ua maopopo loa, he pono ole ka palaualelo hana ole, o ka hope o ka hana ole, o ka aihue. Ma na aina naauao, ma Beritania a ma Amerika Huipuia a me Europa, ua pono loa ka hana. A ua hewa loa ka palaualelo hana ole a aihue aku i ka hai mea. Auhea oe e ka mea e aihue ana ma na wahi a pau, ke papa aku nei ke kanawai ia oe, mai aihue hou oe i ka waiwai o kekahi, no ka mea, ua lohe oe i ka hewa o ka aihue o ka poino ma ke kino, a o ka poino mau loa aku ma ka uhane. O ka eha ana ma ke kino, he pau koke ia eha ana: aka, o ka eha ana ma ka uhane oia ka eha mau loa. Aole loa e pau i na makahiki he tausani a mau loa aku.
KEAKA.

LAHAINALUNA, Feb. 11, 1839.
NO KA MANAO KANALUA O KAKOU.

                Komo mai la ka manao kanalua iloko o kakou, imua ihope, a loaa kakou i ka palaka a me ka molowa, hoopukaia mai ka ino a me kela mea lealea keia mea lealea hoomau ia ka paakiki iloko o ko